Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn Nghệ An đã làm thay đổi rõ rệt bộ mặt khu vực nông thôn. Ảnh:
Tất cả vì mục tiêu lớn
Năm 2021 Nghệ An thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) trong điều kiện hết sức khó khăn. Tình hình thời tiết, thiên tai diễn biến khó lường, đại dịch Covid-19 hoành hành nghiêm trọng ảnh hưởng lớn mọi mặt đời sống xã hội, kéo theo việc huy động sức dân bị suy giảm đáng kể.
Chưa dừng lại ở đó, các xã đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2021 chủ yếu ở địa bàn miền núi, tiềm lực cơ bản còn yếu, sức bật hạn chế; nguồn vốn đầu tư phát triển từ ngân sách Trung ương năm phân bổ chậm dẫn đến kế hoạch triển khai bị ảnh hưởng ít nhiều…
Xuất phát điểm hạn chế của các xã miền núi tại Nghệ An là một trở ngại lớn trong quá trình thực hiện. Ảnh; Võ Dũng.
Đối diện với muôn vàn gian khó nhưng được sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban chỉ đạo tỉnh, sự đôn đốc, hướng dẫn kịp thời của các ngành, các địa phương, trên hết là tinh thần hưởng ứng tích cực của toàn thể người dân, "quả ngọt" NTM đã kết tinh trên đất xứ Nghệ.
Xác định đây là năm chuyển giao giai đoạn, trên cơ sở các văn bản chỉ đạo, Ban Chỉ đạo tỉnh Nghệ An đã ban hành các văn bản làm tiền đề, định hướng quan trọng để các địa phương xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình trong năm 2021 và cả giai đoạn 2021-2025. Có lộ trình, có kế hoạch, có quyết tâm, thành quả cứ thế đến như một lẽ tất yếu.
Nhìn chung, phong trào thi đua “Nghệ An chung sức xây dựng NTM” năm 2021 tiếp tục mang lại tín hiệu khả quan, đặc biệt nhiệm vụ huy động nguồn lực xã hội hóa. Các sở, ban, ngành thực sự quyết liệt trong công tác chỉ đạo, hướng dẫn và lồng ghép các nội dung, lĩnh vực do ngành phụ trách; Mặt trận tổ quốc và các tổ chức hội thành viên chủ động phát động và thực hiện các phong trào; cộng đồng tích cực tham gia đóng góp ngày công, hiến đất, tiền của, trí tuệ.
Dù vậy dưới sự chỉ đạo, định hướng của Trung ương, nỗ lực của địa phương và sự đồng hành của toàn thể nhân dân những nút thắt đã dần được tháo gỡ. Ảnh: Việt Khánh.
Chi tiết hơn, Hội Liên hiệp phụ nữ đã đẩy mạnh phong trào thi đua cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch gắn với xây dựng NTM”; Hội nông dân lan tỏa phong trào “Nông dân thi đua sản xuất giỏi”, thực hiện Vườn chuẩn NTM; Tỉnh Đoàn ghi dấu ấn qua các hoạt động “Tuổi trẻ Nghệ An chung tay xây dựng NTM”, “Thắp sáng đường quê”, “Ngày chủ nhật xanh”; “Tham gia phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho thanh niên”… Mỗi tổ chức, mỗi đoàn thể, từng thành viên được giao trọng trách đều nêu cao trách nhiệm, cùng nỗ lực gắng sức, tất cả vì mục tiêu chung.
Năm 2021, trên địa bàn có 140 tập thể và 140 cá nhân vinh dự được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen trong phong trào thực hiện xây dựng NTM. Đưa ra để thấy, sức sống NTM tại Nghệ An thực sự đi vào chiều sâu, mức độ lan tỏa ngày càng rộng khắp.
Không phát sinh nợ đọng
Xây dựng NTM có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc, qua từng giai đoạn phải tạo được bước chuyển biến toàn diện, từng bước cải thiện mức sống của người dân và nâng tầm bộ mặt của khu vực nông thôn. Nhiệm vụ đặt ra hết sức nặng nề, nhưng để phát triển bền vững Nghệ An xác định phải làm thật, hưởng thành quả tương xứng, muốn như thế phải nói không với căn bệnh thành tích.
Nói làm làm, Nghệ An quả thực đang thực hiện rất hiệu quả tinh thần Chỉ thị số 36/CT-TTg ngày 30/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh thực hiện hiệu quả, bền vững Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020; cũng như nội dung văn bản số 8932/BKHĐT-KTNN ngày 01/11/2017 của Bộ KH-ĐT về việc tập trung xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản.
Làm một phép so sánh đơn thuần sẽ thấy rõ sự khác biệt, nếu như cuối năm 2015 kinh phí nợ đọng thuộc Chương trình xây dựng NTM toàn tỉnh Nghệ An lên đến 751 tỷ đồng, bình quân 1,74 tỷ đồng/1 xã thì đến 31/10/2020 khoản nợ này đã được xử lý triệt để.
Nợ đọng xây dựng cơ bản trong quá trình thực hiện được Nghệ An xử lý hiệu quả. Ảnh: Võ Dũng.
Từ nền móng có được, năm 2021 Nghệ An tiếp tục chỉ đạo quyết liệt đến các địa phương, quyết tâm không để phát sinh dư nợ trong xây dựng NTM. Riêng công tác thẩm định xã NTM/NTM nâng cao/NTM kiểu mẫu, quá trình thực hiện đặc biệt được chú trọng, sâu sát.
Trên thực tế Hội đồng thẩm định kiên quyết không trình công nhận các xã chưa xử lý dứt điểm nợ đọng xây dựng cơ bản trong NTM theo đúng chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Động thái quyết liệt này càng thể hiện quyết tâm của Nghệ An trong quá trình thực hiện chủ trương lớn.
Điểm nhấn NTM kiểu mẫu
Thực hiện Quyết định số 100/QĐ-UBND ngày 12/01/2015 của UBND tỉnh về việc ban hành Quy định tạm thời Bộ tiêu chí xã NTM kiểu mẫu tỉnh Nghệ An giai đoạn 2015-2020, kết quả đạt được cho thấy mọi thứ đang đi đúng hướng.
Ghi nhận tại Kim Liên (huyện Nam Đàn), Đảng uỷ, UBND, Uỷ ban MTTQ cùng các đoàn thể đã phát động toàn diện phong trào hiến đất ở, góp đất sản xuất để mở rộng đường giao thông thôn xóm, nội đồng và xây dựng các công trình phúc lợi khác. Với chủ trương “tranh thủ sự đầu tư hỗ trợ từ bên ngoài, phát huy nội lực bên trong”, những năm qua địa phương đã làm mới, nâng cấp, cải tạo và đưa vào sử dụng hiệu quả nhiều công trình điểm.
Không chỉ thay đổi rõ rệt về diện mạo cơ sở hạ tầng mà đời sống thường nhật của bà con cũng được chăm lo theo chiều hướng hết sức tích cực, mức thu nhập bình quân đầu người đạt đến 49,7 triệu/người/năm, gấp gần 1,44 lần thu nhập khu vực nông thôn toàn tỉnh đã nói thay tất cả. Đến nay Kim Liên đã đạt chuẩn xã NTM nâng cao, các tiêu chí kiểu mẫu cơ bản cũng đã hoàn thành, lúc này đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ trình tỉnh thẩm định.
Xã Sơn Thành là điểm sáng trong xây dựng NTM của Nghệ An. Ảnh: Võ Dũng.
Tín hiệu tương tự cũng xuất hiện tại xã Sơn Thành (huyện Yên Thành), trong 4 năm qua địa phương này đã thu hút đầu tư được trên 180 tỷ đồng để xây dựng các công trình thiết yếu (điện, giao thông, thủy lợi, trường, trạm…)
Xác định nông nghiệp vẫn là trụ đỡ nhưng nhất thiết phải làm mới theo xu thế 4.0, trên tinh thần đó Sơn Thành không ngừng tăng cường liên kết sản xuất hàng hoá kết hợp với đẩy mạnh phát triển công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy hoạch. Cơ cấu kinh tế địa phương đang chuyển biến tích cực theo hướng giảm tỷ trọng ngành nông - lâm - thủy sản, tăng nhanh ngành công nghiệp - xây dựng - dịch vụ và xuất khẩu lao động. Vạch sẵn lộ trình đúng đắn nên tình hình biến chuyển rất nhanh, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã chỉ còn 0,6%, thu nhập bình quân tăng vọt lên 68,15 triệu đồng/người/năm, gấp 1,98 lần mặt bằng chung khu vực nông thôn.
Tại xã Quỳnh Đôi (huyện Quỳnh Lưu), dựa theo định hướng, chỉ đạo của giai đoạn mới địa phương đã điều chỉnh quy hoạch, công khai rộng rãi để toàn dân được biết và tổ chức thực hiện, đến nay cơ bản đạt theo yêu cầu đặt ra. Về chỉ tiêu giao thông, xã đã tổ chức lồng ghép các chương trình, dự án kết hợp nguồn lực huy động từ sức dân, động viên nhân dân hưởng ứng tham gia phong trào hiến đất, giải phóng tường bao, xây dựng tuyến đường giao thông kiểu mẫu. Qua rà soát, hệ thống thủy lợi, kênh mương cơ bản đáp ứng được yêu cầu sản xuất và dân sinh, đồng thời đảm bảo tưới tiêu cho trên 85% diện tích cây trồng.
Ngoài ra Quỳnh Đôi còn thực hiện tốt chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế hộ gắn với kinh tế hợp tác bằng cách hình thành nhiều mô hình làm ăn có hiệu quả cao, điển hình như nuôi tôm sú, tôm quảng canh…
Kết quả thực hiện Đề án xây dựng Nam Đàn thành huyện NTM kiễu mẫu cũng đạt được bước tiến dài. Các tiêu chí NTM cấp xã, huyện ngày càng được củng cố, nâng cao (18/18 xã giữ vững xã NTM, xã Kim Liên được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao). Huyện đã hoàn thành 6/12 chương trình, dự án trọng điểm theo Quyết định số 17/QĐ-TTg ngày 04/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ; hoàn thành 32/42 nội dung trong bộ tiêu chí huyện NTM kiểu mẫu về phát triển văn hóa gắn với du lịch. Xây dựng được một số mô hình du lịch văn hóa làm điểm nhấn, góp phần đa dạng các loại hình du lịch trên địa bàn.
Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng cao, cảnh quan môi trường có nhiều khởi sắc, diện mạo NTM kiểu mẫu đang hiện rõ trên quê hương Bác.
