Hơn 240 vị trí sạt lở, sụt lún
Ông Nguyễn Minh Nhứt, Bí thư Huyện ủy Trần Văn Thời, cho biết: Tính đến ngày 19/2 trên địa bàn 9 xã, thị trấn vùng ngọt đã xảy ra sạt lở, sụt lún, tổng số 79 tuyến đường, có 242 vị trí, với tổng chiều dài hơn 7.360m, ước tính thiệt hại khoảng hơn 9,16 tỷ đồng.
“Trong những năm qua, địa phương đã quan tâm dành rất nhiều kinh phí để đầu tư phát triển đường giao thông nông thôn, đáp ứng cơ bản nhu cầu đi lại và giao thương của người dân trong khu vực. Tuy nhiên, các tuyến đường giao thông nông thôn phân lớn được xây dựng trên các tuyến đê, ven sông, kênh rạch đã tác động trực tiếp đến công trình đường bộ, làm giảm tuổi thọ, không đảm bảo an toàn giao thông. Cùng với đó, tình trạng biến đổi khí hậu diễn ra dẫn đến hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, sạt lở, sụt lún đã ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân”, ông Nhứt chia sẻ thêm.
Nhận định bước đầu, nguyên nhân dẫn đến tình trạng sạt lở, sụt lún trên địa bàn huyện Trần Văn Thời là do thời tiết năm 2023 diễn biến bất thường. Thời điểm những tháng cuối năm còn xảy ra mưa lớn gây ngập úng cục bộ ở một số nơi, ngành chức năng huyện phải tháo bớt nước tại một số kênh.
Sau đợt ngập úng, huyện Trần Văn Thời liên tục gặp nắng hạn, cùng với việc bơm tát nước phục vụ sản xuất của người dân khiến các tuyến kênh, rạch vùng ngọt đều khô cạn nước nhanh chóng. Trong khi đó, cao độ đáy kênh sâu, sự chênh lệch độ cao giữa mặt đường và mực nước hiện rất lớn nên gây mất phản áp, xảy ra sụt lún đất. Ngoài ra, còn các nguyên nhân khác như địa chất yếu, lòng kênh sâu,... đã gây ra sạt lở, sụt lún.
Bí thư Huyện ủy Trần Văn Thời Nguyễn Minh Nhứt, cho biết: Trước mắt, tuyên truyền, vận động để người dân chủ động, tự giác tham gia phòng, chống sạt lở nhận thấy việc trữ nước phục vụ sản xuất, bảo vệ công trình kết cấu hạ tầng là rất quan trọng, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn trong sản xuất và đời sống để phát triển một cách bền vững.
Bên cạnh đó, chỉ đạo cơ quan chuyên môn thường xuyên cập nhật thông tin thời tiết kịp thời cho nhân dân biết, theo dõi các hiện tượng hạn hán và tuyên truyền về khả năng địa phương chịu ảnh hưởng của hạn hán và xâm nhập mặn. Hướng dẫn các giải pháp sử dụng tiết kiệm nước đến từng người dân, đảm bảo người dân biết có khả năng chủ động ứng phó tình hình hạn hán và xâm nhập mặn. Chỉ đạo các xã, thị trấn theo điều kiện thực tế xây dựng kế hoạch ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn.
Biện pháp khắc phục
Hiện nay, công tác khắc phục sạt lở, sụt lún tạm thời đã được UBND các xã, thị trấn, các phòng chuyên môn của huyện đã thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn giao thông như tăng cường tuần tra, kiểm tra tải trọng xe. Lắp đặt biển báo đường giao thông nông thôn, xây dựng rào chắn, cấm xe tải lưu thông.
Từ đó, địa phương chủ động khi xảy ra sự cố phải báo cáo kịp thời cho cơ quan chức năng và cử cán bộ đến ngay hiện trường để kiểm tra.
Trước áp lực xảy ra sụt lún, sạt lở đất làm hư hỏng hạ tầng vùng nông thôn tại nhiều xã vùng ngọt của huyện Trần Văn Thời như Trần Hợi, Khánh Bình Tây, Khánh Bình Tây Bắc, chính quyền địa phương đã tổ chức họp dân, lắng nghe nguyện vọng người dân.
Đa phần người dân đồng thuận giải pháp tạm thời như đắp đập tại những khu vực đã xảy ra sụt lún, sạt lở đất hoặc tại những nơi có nguy cơ cao, sau đó bơm nước mặn vào kênh, rạch… để tạo phản áp nhằm hạn chế và giảm thiểu nguy cơ sụt lún, sạt lở gây hư hỏng lộ giao thông.
Tuy nhiên, giải pháp theo nguyện vọng của người dân khá mạo hiểm và chủ trương của tỉnh không cho phép, bởi vùng ngọt huyện Trần Văn Thời đã được đầu tư hệ thống thủy lợi khép kín bài bản. Một khi xử lý mặn không triệt để rất dễ ảnh hưởng đến sản xuất lâu dài của cư dân vùng ngọt và hệ sinh thái ngọt Vườn quốc gia U Minh Hạ.
Qua chuyến kiểm tra, khảo sát thực tế tình hình sạt lở, sụt lún trên địa bàn Trần Văn Thời - Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Tiến Hải, chỉ đạo chính quyền địa phương thực hiện tốt các giải pháp đã được khuyến cáo, triển khai cắt, tỉa hoặc đốn hạ những cây thân gỗ lớn trên tuyến lộ có nguy cơ sụt lún. Thực hiện giảm tải trọng xe lưu thông nhằm hạn chế nguy cơ sụt lún tuyến đê biển Tây do hạn hán, thiếu nước.
Huyện Trần Văn Thời nằm phía Tây Bắc của tỉnh Cà Mau, cách trung tâm thành phố Cà Mau khoảng 30km, có diện tích đất tự nhiên gần 69.750 ha, có hơn 47.290 hộ với hơn 196.440 khẩu. Huyện có 13 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 11 xã, 2 thị trân, với 157 ấp, khóm. Huyện được chia làm 3 vùng sản xuất: Vùng Bắc Cà Mau sản xuất theo hệ sinh thái ngọt khoảng 53.000 ha, vùng Nam Cà Mau chuyển dịch theo hướng trồng một vụ lúa trên đất nuôi tôm, chuyên tôm khoảng 17.000 ha và vùng kinh tế biển. Điều kiện địa hình tự nhiên của huyện có hệ thống sông ngòi chằng chịt gồm 264 tuyến sông, kênh với tổng chiều dài trên 963 km.
Vùng ngọt Trần Văn Thời từng 2 lần xảy ra hạn hán nặng nề vào mùa khô 2015 - 2016 và 2019 - 2020. Ở những năm này, hầu hết các kênh, rạch ở huyện Trần Văn Thời bị khô cạn, gây nên tình trạng sụt lún, làm hư hỏng rất nhiều tuyến lộ giao thông trọng yếu và giao thông vùng nông thôn. Đó là chưa tính thiệt hại về cây trồng, vật nuôi bị giảm năng suất do khô hạn gây nên.