Việt Nam sẽ tiếp tục có ý kiến với các cơ quan quản lý Nhà nước của Mỹ
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chính thức công bố áp dụng mức thuế đối ứng lên hàng loạt nền kinh tế, trong đó Việt Nam chịu mức thuế lên đến 46%. Đây là động thái gây chấn động mạnh đến nền kinh tế toàn cầu, đồng thời đặt ra nhiều thách thức lớn đối với nền kinh tế Việt Nam nói chung, nông sản nước ta nói riêng.
Chia sẻ về tác động và biện pháp đối phó của ngành nông nghiệp nói chung, thủy sản nói riêng, khi Mỹ điều chỉnh thuế quan nhập khẩu với Việt Nam ở mức 46%, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho hay, trong cơ cấu thị trường nông sản của Việt Nam, đã xuất khẩu đến hơn 200 quốc gia, vùng lãnh thổ, năm 2024, Mỹ đứng đầu với giá trị đạt 13,8 tỷ USD, sau đó là Trung Quốc 13,6 tỷ USD. Cơ cấu này cho thấy, lợi thế của chúng ta nghiêng về thị trường Mỹ.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho hay: "Chúng ta phải tập trung cho chỉ đạo sản xuất, làm sao nâng cao năng suất, nâng cao chất lượng, nhưng lại có thể hạ giá thành để cạnh tranh với các thị trường khác". Ảnh: Khương Trung.
Nông sản Việt Nam vào Mỹ cũng phải đối mặt với nhiều rào cản, đó là thuế chống bán phá giá, phải có tiêu chuẩn tương đương, tuy nhiên chúng ta đều vượt qua được.
Với mức thuế mới của Mỹ, nông sản Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp, tuy nhiên phải “dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Chúng ta phải tập trung cho chỉ đạo sản xuất, làm sao nâng cao năng suất, nâng cao chất lượng, nhưng lại có thể hạ giá thành để cạnh tranh với các thị trường khác.
Đương nhiên trong quá trình áp thuế, Việt Nam sẽ tiếp tục có ý kiến với các cơ quan quản lý Nhà nước của Mỹ, vì Mỹ đang là đối tác chiến lược toàn diện đối với Việt Nam.
Vừa rồi, Chính phủ đã họp hai phiên bàn thảo về vấn đề này, chúng ta sẽ có giải pháp phù hợp. Đặc biệt là giải pháp về khoa học công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đạt được tiêu chí, tiêu chuẩn, quy chuẩn của thị trường Mỹ. Mặt khác chúng ta cũng cần mở rộng thị trường khác, không để phụ thuộc vào một thị trường nào.
Ví dụ, thị trường Trung Quốc với 1,4 tỷ dân, đứng thứ hai trong thị trường nhập khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam. Việt Nam còn nhiều mặt hàng có thể xuất sang Trung Quốc, đặc biệt một số sản phẩm đã ký nghị định thư như sầu riêng đông lạnh, cá sấu... Các sản phẩm trồng trọt, thủy sản…, chúng ta có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này.
Hay thị trường châu Âu, cũng là thị trường lớn, chiếm tới 44%. Như vậy vừa phải tổ chức lại sản xuất, ứng dụng khoa học công nghệ theo tinh thần Nghị quyết 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia nhằm nâng cao năng suất, nâng cao chất lượng, hạ giá thành, đảm bảo được các tiêu chuẩn, quy chuẩn của thị trường Mỹ. Mặt khác phải mở rộng các thị trường tiềm năng và lợi thế đối với nông sản Việt Nam.
Vừa rồi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã họp về mục tiêu tăng trưởng cho ngành nông nghiệp là 4% trong năm 2025. Hết quý I dự kiến đã đạt mức tăng 3,69%. Trong các quý, thường quý II tăng cao hơn quý I, quý IV tăng hơn quý III. Mục tiêu tăng trưởng chúng ta đặt ra trong quý I là 3,7%, chúng ta đã đạt được xấp xỉ.
Thứ nữa, mục tiêu xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm nay là 64 - 65 tỷ USD, ngay hết quý I kết thúc chúng ta đã đạt 15,7 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nếu như có tác động bởi thị trường Mỹ, chúng ta cũng sẽ phải bàn xem tổ chức thực hiện như thế nào, còn định hướng thì đã rõ rồi, tổ chức thực hiện ở các ngành như thế nào, lĩnh vực như thế nào để đạt được mục tiêu mà Chính phủ giao.
Làm mới động lực con tôm, con cá
Riêng với ngành hàng thủy sản, Thứ trưởng cho hay, trong cơ cấu xuất khẩu thủy sản, giá trị xuất khẩu hàng thủy sản 3 tháng đầu năm 2025 vào thị trường Mỹ đạt trên 300 triệu USD, còn lại là thị trường châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản và các thị trường khác. Vì vậy, chúng ta cần xem lại cơ cấu từng ngành hàng, ví dụ hai ngành trọng điểm là cá tra, tôm.
Tôm Việt Nam có sản lượng 1,3 triệu tấn mỗi năm, xuất khẩu mang về 4,3 tỷ USD, trong khi cá tra sở hữu năng suất “kịch trần” thế giới với sản lượng 1,65 triệu tấn, giá trị trên 2 tỷ USD.
Chúng ta cần bàn kỹ về việc làm mới động lực của hai ngành hàng này. Với ngành tôm, để cạnh tranh được với Ấn Độ, với Ecuador. Còn cá tra, đã có lợi thế rồi, thì tiếp tục phát huy lợi thế này.
Cần bàn kỹ về việc làm mới động lực của hai ngành hàng tôm và cá tra. Ảnh: Hồng Thắm.
Chúng ta phải mổ xẻ một cách cặn kẽ, để đảm bảo Mỹ vẫn công nhận tương đương với cá tra. Và với con tôm, hai năm gần đây Mỹ sang kiểm tra về an toàn thực phẩm thì chúng ta đã đảm bảo được.
Đồng thời, các lô hàng xuất khẩu cần hạn chế tối thiểu nhất các vi phạm về kim loại nặng, vi sinh vật, kháng sinh để chúng ta duy trì được thị trường.
Với 740.000 ha nuôi tôm phải chuyển sang nuôi thâm canh vì nuôi thâm canh có thể đạt 60 tấn/ha, trong khi đó nuôi quảng canh ao đất chỉ có thể đạt 6 tấn/ha. Vì vậy chúng ta phải tăng năng suất, phải đảm bảo chất lượng con giống, giảm tiêu tốn thức ăn, tăng tỷ lệ nuôi sống, đầu ra có độ đồng đều cao…
Còn đối với cá tra, cần hoàn thiện hệ thống giống. Mỗi năm Đồng bằng sông Cửu Long cần 4,5 tỷ con giống cá tra, trong khi Việt Nam mới nghiên cứu được 2 dòng cá tra và khâu nghiên cứu giống còn nhiều khó khăn chưa triển khai được.
"Tóm lại, mỗi đối tượng có những điểm nghẽn riêng thì cần phải khơi thông. Một là phải nâng cao năng lực, hai là chủ động hội nhập, ba là năng cao sản lượng cũng như giá trị, từ đó đóng góp vào mục tiêu xuất khẩu 65 tỷ USD của năm nay và các năm tiếp theo", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.
