Lịch âm truyền thống của các nước Á Đông chia mỗi năm thành 24 tiết khí, trong đó Thu phân (tiếng Trung: 秋分; tiếng Anh hoặc Latin: Autumnal Equinox) chỉ tiết thứ 16 trong năm. Năm nay, tiết Thu phân được nối tiếp ngay sau tiết Xử Thử bắt đầu vào ngày 22 tháng 9 và kết thúc vào ngày 7 tháng 10 âm lịch.
Dưới đây là những điều có thể bạn chưa biết về tiết Thu phân.
Mùa mát mẻ
Theo những ghi chép còn lưu lại trong một cổ thư từ thời Xuân Thu (770-476 trước Công nguyên), vào đúng ngày Thu phân, thì âm dương cân bằng, độ dài ngày và đêm bằng nhau, thậm chí nhiệt độ cũng ôn hòa.
Sau đó, ở hầu hết các nơi đều bước vào tiết trời mát mẻ khi luồng khí lạnh di chuyển về phía nam gặp phải luồng khí ấm và độ ẩm giảm dần, gây mưa. Nhiệt độ trong thời gian này cũng thường xuyên giảm xuống.
Mùa cua bể
Vào mùa này cua ghẹ thường béo ngậy, cho nên mọi người chớ quên thưởng thức món hải sản này để bồi bổ cốt tủy và thanh nhiệt cơ thể.
Hãy ăn rau dền dại
Ở các vùng miền Nam Trung Quốc hiện vẫn duy trì một phong tục phổ biến mỗi khi bước vào mùa thu là người dân thường đi hái là dền hoang (Qiucai), loại cây mọc tự để nấu canh hoặc làm món súp để làm sạch ruột gan, nội tạng phòng tránh bệnh tật giúp cho thân thể khỏe mạnh.
Mùa thưởng thức các loại quả, hạt
Vào tiết Thu phân, ô liu, lê, đu đủ, hạt dẻ, đậu đỗ và hầu hết các loại cây đều bước vào giai đoạn tích trữ nhiều chất bổ dưỡng nhất. Đây cũng chính là thời điểm để thu hái và sử dụng những thức này để thưởng thức.
Mùa hoa cúc
Tiết Thu phân đến dường như khiến cho mọi thứ xung quanh đều trở nên mơn man, thi vị. Đây cũng là mùa hoa cúc nở rộ.
Chơi trò giữ trứng đứng thăng bằng
Vào ngày Thu phân, theo thông lệ bắt nguồn từ Trung Quốc, hàng nghìn người trên khắp thế giới thường chơi trò giữ cho quả trứng đứng yên. Theo các nhà nghiên cứu, vào các ngày Xuân phân và Thu phân có độ dài ngày và đêm bằng nhau ở cả hai bán cầu Nam và Bắc. Trục của Trái đất ở độ nghiêng 66,5 độ đạt sự cân bằng tương đối với quỹ đạo của Trái đất xoay quanh Mặt trời, giúp cho những vật hình dạng như quả trứng có thể đứng thẳng.
Tuy nhiên cũng có những quan điểm cho rằng, việc quả trứng đứng được không hề có liên quan gì đến tiết Thu phân. Và điều quan trọng nhất ở trò chơi này là làm sao để cho trọng tâm của quả trứng cân bằng và đó chỉ là mẹo mực khi ta để cho phần lòng đỏ quả trứng chìm xuống mức thấp nhất tiếp xúc với bề mặt. Với mẹo này, lời khuyên là bạn nên chọn một quả trứng khoảng 4 hoặc 5 ngày tuổi, khi lòng đỏ vẫn còn dễ di chuyển để chìm xuống phía dưới.
Lễ cúng tế trăng tiết Thu phân
Khởi thủy của lễ hội này được tổ chức vào ngày Thu phân. Trong khi đó theo các tài liệu lịch sử, từ thời nhà Chu (thế kỷ 11 - 256 trước Công nguyên), các vị vua cổ đại cũng đã tổ chức cúng lễ, hiến tế Mặt trời vào ngày Xuân phân và Mặt trăng vào ngày Thu phân.
Nhưng do mặt trăng sẽ không tròn đầy trong ngày Thu phân nên sợ sẽ phá hỏng lễ hội vì vậy, ngày này đã được lùi lại tới ngày Trung thu.
