Năm 2015, hai tù nhân trốn khỏi trại giam mang tên Clinton ở New York, Mỹ, thành công qua mặt hơn 1.200 nhân viên công lực suốt 23 ngày trước khi một tên bị bắt, một tên bị tiêu diệt.
Tháng 7/2015, David Sweat xuất hiện tại trụ sở cơ quan bang New York, nói về kỷ lục trốn trại của mình và đồng bọn. Vẻ mặt không chút ăn năn, thậm chí tự mãn, Sweat chê bai các quản giáo lười biếng. Còn đồng bọn Richard W. Matt, bị Sweat cho là một kẻ thừa cân, “cái đuôi” vô dụng, vì đã để cảnh sát bắn chết trong cuộc săn đuổi.
 |
| Sweat bị cảnh sát bắn khi trốn chạy |
Toàn bộ cuộc hỏi cung của cơ quan điều tra với Sweat được ghi lại trong báo cáo dài 150 trang, công bố năm 2016. Từ thực nghiệm hiện trường, kết hợp lời khai của Sweat, sự tham gia của các cảnh sát, chuyên gia trong nhiều lĩnh vực, giới chức New York tìm ra những nhân tố khiến hai tù nhân thoát khỏi trại giam Clinton, nơi có an ninh gắt gao bậc nhất phía bắc bang New York.
Quyến rũ nhân viên nhà tù
Sweat cần công cụ để tháo còng, đục tường. Những thứ này được Joyce E. Mitchell, giám sát dân sự tại cửa hàng may mặc trong nhà tù, cung cấp. Mitchell cô đơn, khao khát được yêu, và Sweat cùng Matt nắm rõ tâm lý này để khai thác. Sweat cho biết hắn đã viết những mẩu giấy có những lời yêu thương cho Mitchell, khiến người phụ nữ xúc động.
“Cô ta quá say mê, tôi và Matt cứ chơi trò chơi này. Tôi bảo cô ta rằng sẽ ở bên nhau, sẽ đi Mexico và ở một nơi đẹp đẽ bên bãi biển”, Sweat khai.
Vài tháng trước khi vụ đào thoát chấn động nước Mỹ xảy ra, Mitchell đưa cho Sweat và Matt 8 lưỡi cưa, hai dao chuyên dùng để chạm khắc, hai đục thép, hai mũi khoan bê tông, được tuồn vào buồng giam trong những chiếc hamburger đông lạnh.
Giai đoạn hai của kế hoạch, Mitchell được dụ dỗ dùng ô tô đưa hai chúng trốn chạy, song người phụ nữ này đã không tham gia vì sợ hãi.
Giảm cân
Sweat đã bỏ ra 85 đêm để cắt cùm, đào xới, đập vỡ các viên gạch, thép, tường bê tông ngăn trở hắn đến với tự do. Không thể có được bản vẽ thiết kế, bản đồ của các đường hầm, nên hai tên tội phạm buộc phải mò mẫm tự tìm.
 |
| Cảnh sát Mỹ bắt Sweat |
“Tôi mò mẫm từng chút một, kiểm tra các viên gạch, bức tường, so sánh hướng đường ống nước… có lẽ lối ra sẽ ở đâu đó”, Sweat nói.
Sweat sụt khoảng 13kg trong quãng thời gian tìm đường vượt ngục. “Ba lần mỗi ngày, tôi chui xuống, lần mò theo các đường ống, rồi lại chui lên. Đã hai lần tôi thấy nản lòng, nhưng tôi không thể dừng lại”.
Chê sĩ quan lười biếng
| D. Amico, sĩ quan cảnh sát New York, người tham gia truy bắt hai tù nhân, nói đầy cảm thán: “Nếu Hollywood có làm bộ phim hành động dựa trên những tình tiết của Sweat và Matt thì tôi cũng không ngạc nhiên”. |
Nhưng vụ vượt ngục này cũng có sự góp sức không nhỏ từ may mắn, đó là khi nhà tù sửa chữa đường ống. Sweat canh chừng lúc thợ sửa đập búa vào đường ống nước, đúng thời điểm đó, hắn cũng dùng chiếc búa tạ nhặt được trong khu sửa chữa để đập rộng thêm lỗ thủng buồng giam. Sweat cho biết mỗi lần xuống tìm đường thoát, hắn dành 3 tiếng đồng hồ, chỉ ăn một thanh kẹo, uống chút nước.
“Các sĩ quan thực sự lười biếng”, Sweat nói với vẻ tự mãn. “Họ không bao giờ kiểm tra kỹ càng phòng giam, các lối đi, hay động tĩnh dưới hệ thống ống ngầm. Họ nghĩ tù nhân không thể thoát ra”. Cơ quan điều tra New York sau này xác nhận lời khai của Sweat, nếu các sĩ quan gác tù tuân thủ đúng giao thức bảo mật, tù nhân không thể thoát ra ngoài.
Khoảnh khắc sợ hãi nhất, theo Sweat, là khi hắn và Matt lần mò chui ra ngoài theo hệ thống ống ngầm. Tàn thuốc lá từ một sĩ quan cảnh sát đứng phía trên rơi xuống, chỉ sượt qua người Sweat.
“Matt hoảng sợ khi đã thoát ra ngoài, bất chợt gặp một người đi ô tô đến. Tôi đã giải thích với tài xế rằng mình và Matt vừa cắt cỏ. Trong khi đó, tên điên Matt vẫn cứ run cầm cập”, Sweat kể.
 |
| Matt và Sweat tại trại giam Clinton |
Nhiều lần tập dượt mang lại cho hai phạm nhân sự tự tin, chúng thách thức cảnh sát bằng mẩu giấy để lại buồng giam: “Chúc ngày mới tốt lành”.
Cảnh sát New York cho đến nay vẫn không thể xác định ai trong hai kẻ Sweat và Matt là người khởi xướng kế hoạch vượt ngục, chúng bị giam ở hai buồng sát nhau.
Theo kết quả điều tra hiện trường, hai kẻ sát nhân máu lạnh tẩu thoát bằng cách cắt vách kim loại buồng giam trước khi trườn ra ngoài theo đường cống thoát nước.
Hai kẻ giết người vượt ngục khi Sweat đang thụ án chung thân không ân xá vì giết một cảnh sát năm 2002 còn Matt chịu mức án 25 năm vì giết ông chủ cũ.
| Matt và Sweat, hai tội phạm giết người đào thoát khỏi phòng giam ở trại cải tạo Clinton, bang New York ngày 6/6/2015. Chúng lập kỷ lục về thời gian vượt ngục lâu nhất ở bang này. Ngày 26/6/2015, cảnh sát phát hiện dấu vết Richard Matt trong một khu rừng tại thị trấn Malone, cách nhà giam 45km. Cảnh sát nổ súng tiêu diệt Matt khi hắn không tuân theo lệnh yêu cầu đứng lại. David Sweat bị bắt tại thị trấn Constable, gần biên giới Canada, chiều 28/6/2015. Cảnh sát New York cho biết kẻ vượt ngục đi một mình trên đường. Ban đầu, nghi can bỏ chạy khi bị phát hiện. Cảnh sát bắn hai phát súng khiến Sweat bị thương, gục ngã. |
