1 
Sầu riêng Việt Nam được nhiều doanh nghiệp Trung Quốc cho rằng chất lượng không ổn định. Ảnh: Tùng Đinh.
Nay ngon, mai dở
“Sầu riêng Việt Nam không phải là không ngon, mà vấn đề lớn nhất nằm ở việc không ổn định. Cùng là thương hiệu sầu riêng Việt Nam, hôm nay tôi mua được quả ngon, ngày mai mua phải quả không ra gì. Hy vọng doanh nghiệp Việt Nam sẽ xử lý tốt vấn đề này. Chỉ cần sự ổn định, chắc chắn sầu riêng Việt Nam sẽ cực kỳ được đón nhận ở Trung Quốc”, ông Lưu Nam Tài, đại diện Công ty Logicstic Cương Chính, Quảng Tây, cho biết.
Ông Lưu nói tại thị trường Trung Quốc, vốn dĩ lâu nay Malaysia và Thái Lan gần như “thống trị” về sầu riêng. Những năm gần đây, do lợi thế địa lý, người tiêu dùng miền nam Trung Quốc đã dần biết tới, yêu thích sầu riêng Việt Nam.
Cạnh tranh về giá cả, đang là thế mạnh chính của sầu riêng Việt Nam. Tuy nhiên, điều này sẽ không giúp sầu riêng Việt khẳng định vị thế. Ông Lưu cho biết, về mặt chất lượng, sầu riêng 3 nước Đông Nam Á thuộc dạng “một chín, một mười”, rất khó nói ai hơn ai kém. Song, do đầu tư trước Việt Nam nhiều năm, chuyên nghiệp hóa toàn bộ quy trình, nên thương hiệu sầu riêng Malaysia, Thái Lan đang mạnh hơn.
Chia sẻ quan điểm này, ông Lâm Long Đức, Phó tổng giám đốc Công ty cung ứng nông sản Việt Hải, đơn vị nhập khẩu lô sầu riêng Việt Nam đầu tiên xuất chính ngạch sang Trung Quốc, cho biết: “Thái Lan, Malaysia đang the dõi chặt chẽ các chính sách, cách làm về sầu riêng của Việt Nam. Giá cả không phải điều họ quá lo lắng, bởi lâu nay họ có chỗ đứng quá chắc chắn ở thị trường chúng tôi rồi. Nếu sầu riêng Việt Nam ổn định về chất lượng, kỹ thuật làm lạnh tốt, giữ được độ tươi ngon, mới là điều họ lo sợ”.
Theo tìm hiểu của nhóm PV báo Nông nghiệp Việt Nam, ngày 8/10, có môt container sầu riêng của Việt Nam phải quay đầu tại cửa khẩu Hữu Nghị, do chất lượng không đảm bảo. Thời điểm sầu riêng Việt Nam được xuất chính ngạch sang Trung Quốc là ngày 19/9. Trước ngày này, tận dụng chính sách cư dân biên giới, có ít nhất 3 container sầu riêng Việt Nam phải quay đầu vì lý do tương tự.
Các doanh nghiệp xuất khẩu, nhà trồng sầu riêng Việt Nam cần có phương án nâng cao chất lượng thay vì chỉ cạnh tranh bằng giá như hiện nay. Ảnh: Tùng Đinh.
Sầu riêng Thái Lan đã nâng quy chuẩn lên tầm quốc tế
“Từ nhiều năm trước, Thái Lan đã tham khảo và làm theo các tiêu chuẩn quốc tế, ngay từ khâu trồng trọt đến đóng gói. Doanh nghiệp xuất khẩu của họ cũng lựa chọn quy trình làm lạnh rất kỹ lưỡng, có sự đầu tư. Đây là điều mà doanh nghiệp và nông dân Việt Nam cần lưu ý”, ông Triệu Tự Cường, Phó tổng giám đốc Công ty nhập khẩu, phân phối nông sản Trung Quan, trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết.
Theo ông Triệu, giống MonThong của Thái Lan đang rất được ưa chuộng tại Trung Quốc. Do chất lượng của hàng Thái Lan ổn định hơn, nên giá sầu riêng Việt Nam hiện chỉ bằng 2/3 giá của Thái Lan. Vào mùa đông, khi hoa quả khan hiếm hơn, giá một quả sầu riêng loại 1 của Thái Lan dao động từ 600 đến 800 NDT một quả. Đây là giá rất cao. “Tôi nghĩ sầu riêng Việt Nam cũng có thể tiến tới mức giá này, nếu các bạn đầu tư chuẩn chỉ, sâu sát các khâu như tôi đã nêu ở trên”.
Tính đến nay, đã gần tròn 1 năm Trung Quốc áp dụng hệ thống khung pháp lý với quy định nghiêm ngặt gồm: Biện pháp quản lý thực phẩm xuất nhập khẩu (Lệnh 249) và Quản lý đăng ký doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nước ngoài nhập khẩu thực phẩm vào Trung Quốc (Lệnh 248).
Ông Vy Công Tường, Phó Cục trưởng Hải quan Lạng Sơn đánh giá, hai Lệnh 248 và 249 đã tác động trực tiếp đến việc xuất khẩu nông sản, thuỷ sản của Việt Nam và thị trường Trung Quốc.
“Bên cạnh các doanh nghiệp, hợp tác xã đã hiểu và thực hiện đầy đủ theo các quy định tại 2 lệnh này, vẫn có một số ít doanh nghiệp, hợp tác xã chưa nắm được thông tin xung quanh 2 lệnh này khiến nông sản bị từ chối nhập khẩu vào thị trường Trung Quốc trong thời gian qua”, Phó Cục trưởng Hải quan Lạng Sơn cho biết.
“Các doanh nghiệp xuất khẩu cần chú trọng bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm; kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm, truy xuất nguồn gốc sản phẩm theo Lệnh 248 và 249 để giữ uy tín thương hiệu nông sản Việt Nam”, ông Vy Công Tường nói và cho biết thêm, doanh nghiệp và nông dân Việt Nam cần loại bỏ suy nghĩ Trung Quốc là thị trường dễ tính.
