Mục đích của đoàn công tác là kiểm tra việc thực hiện các biện pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp nhằm hướng đến tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu...
Chuyển biến tích cực
Theo Sở NN-PTNT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BR-VT), về tình hình triển khai các biện pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua, tỉnh đã thực hiện đồng bộ các giải pháp. Cơ quan chức năng đã tổ chức 42 lớp tuyên truyền, phổ biến, tập huấn và hội thảo về chống đánh bắt IUU cho cán bộ thủy sản, DN và bà con ngư dân; in ấn hơn 10.000 sổ nhật ký cho từng loại nghề khai thác; cấp phát hàng chục ngàn tờ rơi cho các chủ tàu, thuyền trưởng; tổ chức tuyên truyền và hướng dẫn ngư dân ký 6.000 bản cam kết không khai thác hải sản bất hợp pháp.
Ngư dân tỉnh BR-VT chấp hành tốt việc vươn khơi đánh bắt hợp pháp. |
Về công tác kiểm tra, xử lý tàu cá vi phạm, tỉnh BR-VT cũng đã sớm thành lập được 6 văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá và thường xuyên tổ chức các đoàn kiểm tra việc chấp hành thực hiện IUU tại các cảng cá. Lực lượng chức năng liên tục tổ chức nhiều đợt tuần tra, kiểm soát trên biển nhằm phát hiện xử lý các phương tiện tàu cá cố tình vi phạm Luật Thủy sản.
Ông Trần Văn Cường, Giám đốc Sở NN-PTNT BR-VT cho biết: “Các cảng cá đã chấp hành nghiêm các quy định về công tác kiểm soát tàu cá cập cảng, rời cảng, việc ghi chép sổ sách, biểu mẫu, hồ sơ giấy tờ liên quan, thực hiện xác nhận nguồn gốc hải hải sản theo quy định. Việc ghi, nộp nhật ký khai thác, thu mua/chuyển tải của chủ tàu, thuyền trưởng đã có chuyển biến tốt”.
Theo ông Cường, từ đầu năm 2019 đến nay, các cảng cá thực hiện 720 bộ hồ sơ/28.969 tấn thủy sản được xác nhận qua các cảng; 596 bộ hồ sơ/ 9.280 tấn thành phẩm được chứng nhận nguồn gốc hải sản khai thác. Chủ tàu cá, ngư dân bước đầu đã chấp hành lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo quy định tại Nghị định 26/2019/NĐ-CP.
Hiện đã có 806/2.898 tàu khai thác vùng khơi theo quy định đã lắp thiết bị thông tin liên lạc có tích hợp định vị vệ tinh GPS, thiết bị giám sát hành trình. Tuy nhiên, công tác chống đánh bắt IUU trên địa bàn tỉnh vẫn còn gặp nhiều khó khăn, nhất là việc kiểm soát tàu cá, thống kê và giám sát sản lượng hải sản khai thác.
Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản BR-VT Lê Tòng Văn xác nhận: “Công tác quản lý cảng cá còn thiếu đồng bộ. Việc phân cấp quản lý cảng cá, bến cá chưa có sự thống nhất, dẫn đến công tác điều hành, kiểm tra xác nhận nguồn gốc hải sản gặp không ít khó khăn. Ban quản lý một số cảng còn thiếu, yếu về nhân lực nên chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”.
Theo ông Văn, hiện trên địa bàn BR-VT còn một số cảng cá loại II chưa được công bố mở cảng vì điều kiện không đủ theo quy định; cảng cá loại III theo thẩm quyền giao cho UBND các huyện, thành phố rà soát, đánh giá và công bố, tuy nhiên đến nay đa số các địa phương chưa thực hiện được vì thiếu nhân lực, chưa bố trí được thời gian tổ chức kiểm tra, đánh giá.
Khắc phục khó khăn
Theo báo cáo của một số cảng cá tại địa phương, việc thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp tại BR-VT vẫn còn nhiều tồn tại như chủ tàu không tự giác khai báo, né tránh khi có thông tin tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, dùng số đăng ký của tàu cá khác; ngư dân không tự giác ghi chép sổ nhật ký...
Tỉnh BR-VT đang tăng cường công tác quản lý đánh bắt thủy hải sản đúng luật. |
Việc thủy sản Việt Nam bị EU cảnh cáo “thẻ vàng” đã gây thiệt hại nặng nề trong thời gian qua, khiến giá trị xuất khẩu thủy sản sang thị trường này nhiều khả năng giảm đến 8% so với cùng kỳ. Bộ NN-PTNT đang tích cực cùng các địa phương hoàn thiện công tác quản lý, thiết chế cơ sở hạ tầng nghề cá và đồng bộ các giải pháp để triển khai thực hiện hiệu quả Luật Thủy sản. |
Ông Trần Quang Hưng, Giám đốc Cảng cá Cát Lở (TP Vũng Tàu) cho rằng, công tác kiểm tra, kiểm soát tại các cảng cá trên địa bàn tỉnh cần được thực hiện quyết liệt, đồng bộ, tránh trường hợp ngư dân chuyển việc bốc dỡ cá từ cảng kiểm soát chặt chẽ sang các điểm không siết chặt việc truy xuất nguồn gốc. Các cảng cá trên cả nước nên chia sẻ thông tin về dữ liệu giám sát hành trình với nhau để thuận lợi trong việc truy xuất nguồn gốc.
Theo kiến nghị của ông Hưng, ngành chức năng cần có biện pháp mạnh để các DN chế biến, xuất khẩu thủy sản tăng cường trách nhiệm, cương quyết không thu mua nếu biết được tàu nào chưa thực hiện đúng quy định.
Giám đốc Sở NN-PTNT BR-VT Trần Văn Cường cũng khẳng định, thời gian tới sẽ cương quyết rút giấy phép hoạt động của tàu cá nào vi phạm quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp. Đồng thời kiến nghị Bộ NN-PTNT sớm hoàn thành phần mềm giám sát tàu cá để phân cấp cho địa phương quản lý và triển khai hướng dẫn cho ngư dân lắp đặt.
Trước các ý kiến đề xuất trên, ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết, hiện Tổng cục đã cơ bản hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về tàu cá, và đã có công văn gửi 28 địa phương ven biển để cập nhật thông tin, số liệu cần thiết và đã có 20/28 tỉnh cập nhật đầy đủ. Về quy hoạch cảng cá, khu neo đậu, Tổng cục Thủy sản đang tiến hành các công tác rà soát, xây dựng và dự kiến năm 2020 sẽ hoàn thành.
Theo ông Hùng, một số thiếu sót mà nếu đoàn kiểm tra của Ủy ban châu Âu đến tỉnh BR-VT sẽ gây ảnh hưởng lớn đó là, các BQL cảng cá, các văn phòng kiểm soát nghề cá tại cảng có lập sổ sách, ghi chép biểu mẫu nhưng chưa hoàn chỉnh. Công tác xác nhận nguyên liệu hải sản khai thác cũng còn nhiều sai sót.
"Thời gian tới, không chỉ ngành thủy sản mà cả hệ thống chính trị cần vào cuộc, không thể chần chừ, chậm trễ với mục tiêu gỡ được “thẻ vàng”. BR-VT cần tiếp tục tuyên truyền sâu rộng Luật Thủy sản, hướng tới phát triển nghề cá bền vững và có trách nhiệm, nâng cao ý thức người dân chấp hành tốt các quy định trong hoạt động khai thác và kinh doanh thủy sản. Tập trung nâng cấp các cảng cá, chú ý vệ sinh môi trường, bảo đảm ATVSTP, tăng cường công tác chỉ đạo điều hành chống khai thác IUU để khắc phục những tồn tại trong thời gian ngắn nhất". Thứ trưởng Phùng Đức Tiến |