Bảng tên đường Tôn Đức Thắng ở Cần Thơ. |
Không chỉ có tên danh nhân, mỗi biển tên đường còn có thông tin về chiều dài, điểm đầu - điểm cuối, quê quán và năm sinh - năm mất cùng chức vụ, công trạng của danh nhân.
Chưa hết, trên biển tên đường còn được ghi chú thông tin được đặt theo nghị quyết số bao nhiêu của Hội đồng Nhân dân thành phố Cần Thơ. Những biển tên đường mới được thí điểm tại những tuyến đường quan trọng thuộc quận Ninh Kiều, quận Cái Răng và quận Bình Thủy, đồng thời, thành phố Cần Thơ cũng cho gắn những trụ biển báo tên đường mẫu để các địa phương làm theo.
Có thể xem phương pháp sửa đổi biển tên đường của đô thị trung tâm đồng bằng sông Cửu Long là sự đột phá chăng? Theo lý giải của cơ quan chức năng thành phố Cần Thơ, điều này giúp người dân và du khách hiểu rõ hơn về lịch sử, nhân vật lịch sử và truyền thống văn hóa. Nghe qua thì thấy xuôi tai, nhưng nghĩ lại thấy băn khoăn.
Bởi lẽ, ngoài thông tin “theo nghị quyết số…” hoàn toàn không cần thiết, thì một biển tên đường dày đặc chữ lại rất phản thẩm mỹ. Thuyết giảng về sự nghiệp danh nhân là trách nhiệm của bộ môn lịch sử trong trường học và trình độ tuyên truyền của những người làm văn hóa thông qua các tác phẩm nghệ thuật. Không thể bắt biển tên đường gánh vác nghĩa vụ ấy! Biển tên đường chỉ nên làm đúng chức năng định vị và khu biệt những con đường khác nhau, nhằm chỉ dấu cho người tham gia giao thông.
Từ lâu, vấn đề đặt tên đường đã gây không ít tranh cãi phiền phức, và đến nay vẫn chưa có văn bản hướng dẫn mang tính pháp quy. Đặc biệt, những đô thị lớn đang khủng hoảng thiếu quỹ tên đường, đã để xảy ra nhiều sự rắc rối.
Ví dụ, tại TP.HCM ngoài đường Trần Hưng Đạo A và đường Trần Hưng Đạo B, còn có rất nhiều tên đường trùng nhau giữa các quận như đường Hoàng Hoa Thám ở Bình Thạnh hay đường Hoàng Hoa Thám ở Tân Bình, đường Nguyễn Đình Chiểu ở quận 3 hay đường Nguyễn Đình Chiểu ở quận Phú Nhuận, đường Lê Lợi ở quận 1 hay đường Lê Lợi ở quận Gò Vấp… Cá biệt có những tên đường được đặt theo thói quen thường gọi của người dân như đường Cống Lở, đường Tên Lửa, đường Điện Cao Thế, đường Kênh Nước Đen…
Để tránh tình trạng hỗn loạn tên đường, thành phố Hà Nội đang nghiên cứu để triển khai kế hoạch đặt tên đường theo số thứ tự. Đây là dự án rất đáng ủng hộ, vì phù hợp với xu hướng chung của thế giới. Hà Nội chỉ cần giữ lại những tên đường trong phố cổ mang vết tích thủ đô như Hàng Bạc, Hàng Buồm, Hàng Mã, Hàng Bông, Hàng Gai…
Bây giờ đã có nền tảng công nghệ thông tin làm cơ sở để quản lý hữu hiệu những tên đường bằng các con số 1, 2, 3, 4, 5… Và người dân cũng có thể dùng ứng dụng trên điện thoại thông minh để tìm được đường đi dễ dàng hơn. Chỉ nên đặt tên đường danh nhân cho những con phố đặc thù, chẳng hạn đặt tên đường Lê Quý Đôn cho lối vào làng đại học, hoặc đặt tên đường Hải Thượng Lãn Ông cho khu vực tập hợp nhiều hiệu thuốc gia truyền…