Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự lễ khởi công tuyến đường vào bãi cọc Cao Qùy

Trách nhiệm trước lịch sử và hậu thế

Sáng 3/5, tại Hải Phòng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự lễ khởi công Dự án xây dựng tuyến đường vào và khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên.

Thủ tướng đánh giá, quần thể di tích khảo cổ học cánh đồng Cao Qùy cùng những di tích bãi cọc đời Trần đã phát hiện ở các khu vực lân cận thuộc các khu vực thuộc tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương là tư liệu, sử liệu vật chất vô giá. Là hiện vật thật, độc đáo, bổ sung cho phần thiếu khuyết của sử liệu thành văn khi nghiên cứu về lịch sử hào hùng của dân tộc thời Trần nói chung.

Phát hiện này mở ra hướng nghiên cứu mới, tổng thể hơn, toàn diện hơn, bao quát hơn về quy mô không gian và các địa điểm diễn ra các trận chiến của quân và dân nhà Trần năm 1.288 trên địa bàn Hải Phòng. Việc bảo tồn, phát huy giá trị di chỉ khảo cổ cánh đồng Cao Qùy góp phần củng cố và nâng cao giá trị di sản văn hóa trên địa bàn huyện Thủy Nguyên nói riêng và Hải Phòng nói chung, hình thành điểm du lịch văn hóa có sức hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.

"Chúng ta có thể khẳng định, việc phát hiện di chỉ khảo cổ cánh đồng Cao Qùy, giúp chúng ta có thêm căn cứ khoa học để phát huy hơn nữa truyền thống Bạch Đằng Giang. Nhớ lại trang sử hào hùng của cha ông ta trên sông Bạch Đằng, trỗi dậy niềm tự hào, tinh thần yêu nước, truyền thống của dân tộc ta cho thế hệ hôm nay và mai sau. Đây là trách nhiệm trước lịch sử và tương lai.

Nhiệm vụ này đòi hỏi 1 kế hoạch lâu dài cần được triển khai thực hiện cẩn trọng, theo từng giai đoạn, hướng đến mục tiêu bảo tồn nguyên trạng khu vực di tích, tuyên truyền các mặt giá trị của di tích tới công chúng và xây dựng những công trình phát huy giá trị của di tích. Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng, không chỉ có ý nghĩa lịch sử mà còn có ý nghĩa về mặt giáo dục chính trị, tư tưởng truyền thống to lớn cả trước mắt và lâu dài” – Thủ tướng phát biểu. 

Dự án phải xứng tầm với di tích

Tại buổi lễ khởi công, Thủ tướng cũng ghi nhận và đánh giá cao sự quan tâm của TP Hải Phòng, của huyện Thủy Nguyên, của Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đối với việc quy hoạch phát triển khu di tích lịch sử bãi cọc Cao Qùy.

Đặc biệt, TP Hải Phòng đã dành sự quan tâm đầu tư có hiệu quả cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa, công tác giáo dục truyền thống lịch sử văn hóa của dân tộc. Đồng thời nhiệt liệt biểu dương nhân dân vùng dự án có ý thức, trách nhiệm xã hội rất cao, đã ủng hộ, đồng thuận, sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thực hiện dự án.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo TP Hải Phòng, huyện Thủy Nguyên cần quan tâm đến công tác tái định cư cho người dân di dời khỏi khu vực để hoàn thành đồng bộ dự án và sớm đưa vào khai thác, sử dụng. Luôn bám sát tiến độ để chỉ đạo giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án.

Đối với chủ đầu tư, nhà thầu thi công, các đơn vị tư vấn giám sát phải đề cao tinh thần trách nhiệm, nghiêm túc thi công các hạng mục công trình đúng thiết kế đã được phê duyệt , hoàn thành dự án đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, an toàn. Đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật, mỹ thuật như thiết kế đã phê duyệt, xứng tầm với giá trị của di tích.

"Đề nghi các đơn vị đặc biệt chú ý, đây không chỉ là 1 dự án xây dựng đơn thuần mà là công trình văn hóa – lịch sử, nghệ thuật. Việc xây dựng các công trình là để làm nổi bật di sản, do vậy trong toàn bộ quá trình thi công, đòi hỏi các đơn vị phải tôn trọng, tuân thủ nghiêm túc các quy định về bảo tồn văn hóa, các nguyên tắc về giá trị, đảm bảo tính nguyên bản của di chỉ” – Thủ tướng yêu cầu.

Khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ có diện tích khoảng 30.680m², bao gồm 2 hạng mục: khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ và tuyến đường vào Khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ, có tổng mức đầu tư hơn 427,5 tỷ đồng, do UBND huyện Thủy Nguyên làm Chủ đầu tư dự án, dự kiến thi công trong thời gian 135 ngày từ nguồn vốn ngân sách thành phố Hải Phòng. Đây là 1 trong 16 công trình lớn chào mừng kỷ niệm 65 năm Ngày Hải Phòng giải phóng (13/5/1955-13/5/2020).

Theo UBND TP Hải Phòng, phần cổng chính của khu bảo tồn được xây dựng rộng 20m, mái cổng kiểu kiến trúc cổ lợp ngói mũi hài, cánh cổng là gang đúc chi tiết hoa văn; hệ thống tường bao tổng chiều dài 724m xây gạch, mái mũ tường ngói giả cổ. Khu vực nhà đón tiếp, trưng bày và giới thiệu hiện vật có diện tích 360m², 1 tầng theo kiến trúc giả cổ; khu bảo tồn bãi cọc xây dựng mái nhà che khung cột giả cổ diện tích 2.000m².

Hệ thống đường dẫn đi xuống bãi cọc cho khách tham quan nằm trong phạm vi nhà mái che. Toàn bộ mặt bằng bãi cọc phát lộ được bảo tồn theo hướng lấp đất, xây dựng hình tượng cọc 3D lộ thiên cho khách tham quan. Cách bố trí, trưng bày khoa học về toàn bộ giá trị lịch sử, văn hóa, khảo cổ có định hướng sẽ giúp phát huy hết giá trị của di tích, thu hút được sự quan tâm của đông đảo công chúng, du khách.