Quần thể bãi cọc
Sáng 19/2, thông tin với PV báo NNVN, ông Hoàng Minh Luân – Chủ tịch UBND xã Lại Xuân, huyện Thủy Nguyên cho biết, ngày 9/2/2020, gia đình ông Đào Văn Đến tại thôn 11, xã Lại Xuân đã phát hiện được 13 cọc gỗ dưới đáy ao sau khi tiến hành bơm nước để thu hoạch cá. Ngay sau đó xã đã báo cáo với huyện và thành phố, đã có 2 đoàn công tác ở trên Viện Khảo cổ học về lấy mẫu và khảo sát.
Theo ông Nguyễn Văn Đến - người phát hiện bãi cọc, ông đã từng dùng rựa để chặt những chiếc cọc này nhưng không chặt được. Ảnh: Đinh Mười.
“Khu vực phát hiện các cọc gỗ nằm ở ngã ba sông Kinh Thầy, sông Đá Vách và sông Đá Bạc đang là ao nuôi cá của hộ gia đình ông Đào Văn Đến. Một số cọc gỗ đã có dấu hiệu bị hủy hoại như: Các đầu cọc bị chặt bằng, một số cọc nằm trong bờ kè đá, đặc biệt gia đình đang tiến hành hút bùn, cải tạo mặt đáy để nuôi cá. Chính vì vậy, nếu không kịp thời tổ chức khai quật khẩn cấp thì những di tích cọc gỗ trên sẽ bị hủy hoại và không thể nghiên cứu đánh giá tổng thể trận chiến trên sông Bạch Đằng cũng như đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát huy các giá trị đối với các di tích cọc gỗ tại khu vực Đầm Thượng”, ông Luân chia sẻ.
Ông Đến chỉ cho PV khu vực những chiếc cọc được phát hiện và bị nhổ đi trước đó. Ảnh: Đinh Mười.
Phấn khởi dẫn PV đi xem từng chiếc cọc, ông Đào Văn Đến cho hay: Tôi mua ao này từ 6 năm trước, từ ngày mua đã có cọc, thậm chí có cả 1 chiếc thuyền độc mộc, xung quanh khu vực nhà tôi người dân đào ao cũng đào được rất nhiều cọc nhưng không ai để ý. Vừa rồi sau khi xuất hiện bãi cọc Cao Quỳ ở xã Liên Khê thì chúng tôi mới để ý. Nếu là di tích lịch sử thì tôi rất tự hào và sẵn sàng phối hợp với cơ quan chức năng để gìn giữ, phát huy giá trị của bãi cọc.
Sẽ khai quật khẩn cấp bãi cọc
Theo báo cáo của UBND huyện Thủy Nguyên, sau khi xã đã báo cáo với huyện và thành phố thì ngày 12/2/2020, các chuyên gia, nhà nghiên cứu thuộc Viện Khảo cổ học tiến hành khảo sát khu vực phát lộ các cọc gỗ và thấy rằng các cọc gỗ phát hiện tại khu vực ao này có ý nghĩa rất lớn trong việc nghiên cứu chiến trận Bạch Đằng năm 1288 trên địa bàn thành phố.
Những chiếc cọc đã có dấu hiệu bị mục theo thời gian. Ảnh: Đinh Mười.
Ngày 18/2, UBND thành phố Hải Phòng vừa ban ban hành Quyết định khai quật khảo cổ khẩn cấp 13 cọc gỗ phát hiện tại khu vực ao cá nhà ông Đào Văn Đến. Thời gian khai quật từ ngày 18/2 đến ngày 31/3, diện tích khai quật 400m², chủ trì khai quật là Tiến sỹ Bùi Văn Hiếu – Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Nghiên cứu Khảo cổ học Dưới nước, Viện Khảo cổ học. Phối hợp thực hiện là Bảo tàng Hải Phòng, UBND huyện Thủy Nguyên.
Một trong những miếng gỗ ông Đến còn giữ lại và theo ông rất có thể là 1 trong những chiếc cọc ở khu vực Đầm Thượng. Ảnh: Đinh Mười.
Trong thời gian khai quật khẩn cấp, các cơ quan được cấp giấy phép cần chú ý bảo vệ địa tầng của di tích và có trách nhiệm tuyên truyền cho nhân dân về việc bảo vệ di sản văn hóa ở địa phương. Những hiện vật thu thập được trong quá trình khai quật, Bảo tàng Hải Phòng, Sở Văn hóa và Thể thao có trách nhiệm giữ gìn, bảo quản tránh để hiện vật bị hư hỏng, thất lạc và báo cáo Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND thành phố phương án bảo vệ và phát huy giá trị những hiện vật.
Theo ông Lê Văn Quý – Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao Hải Phòng, do tính khẩn thiết, cấp bách của công việc nên không có gì thay đổi thì rất có thể ngay ngày 20/2, Viện Khảo cổ học Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao Hải Phòng, chính quyền huyện Thủy Nguyên và các cơ quan liên quan sẽ tổ chức khai quật bãi cọc tại thôn 11 xã Lại Xuân.
