Ngày 26/3, phiên tòa phúc thẩm xem xét kháng cáo của bị cáo Trương Mỹ Lan (69 tuổi, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát) và 27 đồng phạm về các sai phạm trong giai đoạn 2 của đại án bước vào phần thẩm vấn.
Mong tòa xem xét tính chính xác của 3 gói trái phiếu
Đó là mong muốn của bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn, cựu tổng giám đốc SCB tại tòa. Trình bày nội dung kháng cáo, ông Văn mong được tòa xem xét lại tính chất, mức độ của hành vi và tính chính xác của các gói trái phiếu mà bị cáo buộc phải phát hành.
Ông Văn bị tòa sơ thẩm tuyên phạt 12 năm tù do có vai trò giúp sức tích cực cho bà Lan, triển khai bán các gói trái phiếu đến người dân, giúp bà Lan chiếm đoạt hơn 28.469 tỷ đồng của 35.818 bị hại. Ngoài ra, ở tội vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, ông này đã tham gia phê duyệt 20 giao dịch, ký các lệnh chuyển tiền giúp bà Lan chuyển trái phép ra nước ngoài với tổng trị giá hơn 516 triệu USD (11.998 tỷ đồng), bị tuyên phạt 5 năm tù.
Theo ông Văn, bản án sơ thẩm kết tội về 3 gói trái phiếu An Đông, Quang Thuận và Setra, nhưng ông đã nghỉ việc tại SCB từ tháng 6/2020, và gói Setra được phát hành sau đó, nên không liên quan.
Bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn tại tòa phúc thẩm. Ảnh: HT.
Trả lời chủ tọa về việc giúp sức phát hành trái phiếu bán cho các trái chủ, Văn thừa nhận có tham gia trong phiên họp đầu tiên về phương án phát hành và được bà Lan tham vấn ý kiến. Tuy nhiên, bị cáo không phải người đào tạo chuyên môn về chứng khoán nên không biết việc phát hành trái phiếu lúc đó là trái pháp luật.
Trả lời câu hỏi của chủ tọa phiên tòa: “Các bị cáo đều là những người có chuyên môn cao, có kiến thức sâu về tài chính. Không hiểu vì lý do gì, chịu sự chi phối gì, mà các bị cáo lại vi phạm pháp luật?”, ông Văn nhận trách nhiệm về sai phạm với tư cách là người đứng đầu ngân hàng, đồng thời cho rằng, thời điểm đó khung pháp lý về việc phát hành trái phiếu rất mập mờ, sơ sài, về sau Chính phủ mới có các nghị định sửa đổi. “Bản thân bị cáo cũng cảm thấy đau lòng vì đã gây ra hậu quả. Bị cáo có tham gia vào việc phân phối trái phiếu đến các bị hại vì muốn tăng thêm nguồn thu cho SCB. Sau này khi làm việc với cơ quan điều tra, bị cáo mới nhận thấy mình sai”, ông Văn nói.
Bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn cũng cho rằng, về quy trình phân phối trái phiếu đến người dân là không sai, bằng chứng là một số nhân viên SCB tham gia vào quá trình này không bị xử lý hình sự. Tuy nhiên, chủ tọa bác bỏ quan điểm này, cho biết các nhân viên SCB không bị xử lý vì họ chỉ là những người làm công ăn lương, không biết được mục đích của việc phát hành trái phiếu là trái pháp luật.
Ở tội vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, bị cáo Văn xin HĐXX xem xét về việc có 13/20 giao dịch để trả nợ cho các khoản bà Lan đã vay của nước ngoài trước đó. "Tiền vay chuyển từ nước ngoài vào thì không bị xác định là vi phạm nhưng số tiền trả nợ lại vi phạm, mong HĐXX xem xét", bị cáo Văn nói.
Tuy nhiên, HĐXX sau đó giải thích, bản chất các hợp đồng này đều là hợp đồng khống. Là người ký, bị cáo phải hiểu về tính hợp pháp của các hợp đồng đó.
Trong sáng nay, HĐXX đã thẩm vấn 5 bị cáo khác về vai trò đồng phạm với bà Lan. Hầu hết các bị cáo đều xin tòa xem xét giảm nhẹ hình phạt.
“Lúc phạm tội còn rất non trẻ”
Trong phiên tòa sơ thẩm giai đoạn 2, bị cáo Trương Huệ Vân (cháu ruột bị cáo Lan, cựu CEO Công ty Tập đoàn quản lý bất động sản Windsor) bị TAND TP.HCM tuyên phạt 5 năm tù về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” với vai trò đồng phạm, ký nhiều chứng từ, hợp đồng khống, giúp bà Lan chiếm đoạt 13.000 tỷ đồng (trong tổng số hơn 30.000 tỷ) của trái chủ.
Bị cáo Trương Huệ Vân tại phiên tòa phúc thẩm ngày 26/2. Ảnh: HT.
Bị cáo Vân cho rằng mức án này là “quá nặng” và xin tòa phúc thẩm giảm nhẹ hình phạt để sớm trở về “làm lại cuộc đời”. Bị cáo trình bày thêm, tại thời điểm phạm tội, bị cáo “còn rất non trẻ”, thiếu hiểu biết pháp luật, không có ý thức chiếm đoạt của các trái chủ.
“Lúc thực hiện hành vi bị cáo mới bước chân vào nghề, còn non trẻ, thiếu hiểu biết pháp luật, không tường tận về lĩnh vực mình tham gia. Bị cáo chỉ ký hoàn thiện hồ sơ mà hoàn toàn không có ý định chiếm đoạt tài sản của ai”, bị cáo Vân nói.
Tại tòa, Chủ tọa Phạm Công Mười khẳng định, bị cáo là một trong những công đoạn trong chuỗi hành vi sai phạm dẫn tới thiệt hại của vụ án, thì phải có một phần trách nhiệm của mình. Bị cáo Vân đáp: “Bị cáo không phủ nhận về sai phạm của mình, bị cáo chịu trách nhiệm với những gì đã ký” và cho biết thêm, đến nay đã khắc phục được tổng cộng 5 tỷ đồng (riêng tại cấp phúc thẩm khắc phục thêm 2 tỷ). Ngoài ra, bị cáo còn một số tình tiết giảm nhẹ mới, sẽ được luật sư trình bày sau.
Bị cáo Trương Mỹ Lan tại tòa phúc thẩm chiều 26/2. Ảnh: HT.
Theo cáo trạng, bị cáo Vân biết Công ty Windsor không có nhu cầu đầu tư trái phiếu, không đủ tiền để mua sơ cấp trái phiếu. Nhưng thực hiện chủ trương phát hành trái phiếu của cô ruột là bà Trương Mỹ Lan, Vân đã ký các hợp đồng, chứng từ khống để Công ty WMC chuyển 13.000 tỷ đồng cho Công ty An Đông mua sơ cấp và giúp sức Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm phát hành 2 mã trái phiếu của Công ty An Đông, chiếm đoạt số tiền 13.000 tỷ đồng của 20.623 bị hại.
Chiều 26/2, trả lời thẩm vấn tại tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan cho rằng, trong vụ án này, cáo buộc bị cáo là chủ mưu, dùng thủ đoạn tinh vi là không đúng sự thật. Bà cảm thấy rất đau đớn nên xin tòa xem xét. Bên cạnh đó, bà phủ nhận chiếm đoạt tài sản của người khác, nếu có thì chấp nhận trả lại. Bà Lan cho rằng vụ án này xảy ra là ngoài mong muốn của tất cả mọi người, tuy nhiên bà chấp nhận số phận, không oán trách và xin HĐXX tạo điều kiện để bị cáo khắc phục toàn bộ hậu quả vụ án. Bị cáo Lan đồng thời xin tòa xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo để sớm làm lại cuộc đời. Bởi những bị cáo đồng phạm làm mọi việc vì tin tưởng bị cáo, làm công ăn lương, hiện hoàn cảnh gia đình đều khó khăn.
