Mới đây, Thứ Trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam có buổi làm việc với UBND tỉnh Vĩnh Long về vùng nguyên liệu nông sản của tỉnh và nghe ý tưởng thực hiện Bảo tàng Nông nghiệp vùng ĐBSCL từ Tập Đoàn Wago (Nhật Bản).
Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho rằng việc xây dựng Bảo tàng Nông nghiệp vùng ĐBSCL sẽ có lợi thế lớn trong việc thu hút du khách, do vùng này có thế mạnh về nuôi trồng thủy sản và vườn cây ăn trái, cùng cảnh quan sông nước đặc trưng. Nông dân khu vực rất sáng tạo, phát triển nhiều mô hình đa dạng trong trồng trọt và chăn nuôi, sẽ giúp du khách hiểu rõ hơn về cuộc sống tại ĐBSCL.
Cũng theo Thứ trưởng, bảo tàng này cần tái hiện chân thực cuộc sống của nông dân qua nhiều thế hệ, từ không gian sống đến hoạt động sản xuất, đồng thời bảo tồn các giá trị truyền thống của vùng. Nơi đây cũng sẽ là không gian giáo dục, giúp giới trẻ và du khách hiểu rõ hơn về cuộc sống và công việc của người nông dân.
Ngoài ra, bảo tàng cũng sẽ là nơi trưng bày các sản phẩm nông nghiệp, tạo không gian kết nối cho nông sản. “Hiện tại, các trung tâm hội chợ ở TP Hồ Chí Minh và Hà Nội không có đủ không gian để triển lãm nông sản. Cần Thơ cũng đang chuẩn bị thành lập một trung tâm nông sản nhưng vẫn chưa đủ. Khi các tập đoàn nước ngoài có nhu cầu trưng bày sản phẩm, chúng ta cần có phương án đáp ứng", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Bảo tàng Nông nghiệp vùng ĐBSCL dự kiến được xây dựng tại ấp Rạch Trúc, thị trấn Vũng Liêm, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Tổng diện tích theo quy hoạch khoảng 11,7ha, trong đó 1,1ha dành cho trung tâm giới thiệu các sản phẩm như máy móc và nông cụ.
Khu vực xây dựng bảo tàng chiếm khoảng 10,6ha, bao gồm 7ha đất tái hiện cảnh quan nông nghiệp đặc trưng với bộ sưu tập về cây trồng, vật nuôi, kiến trúc và đời sống sinh hoạt, nơi du khách có thể tương tác trực tiếp. Phần còn lại, khoảng 2,6ha, sẽ là khu vực xây dựng kiến trúc bảo tàng.
Sau khi xem video mô phỏng bảo tàng, ông Kiuchi Hirokazu - Chủ tịch Tập đoàn Wago, cho rằng cần có khu trưng bày các sản phẩm nông nghiệp kết nối cung cầu. Ví dụ, ở bảo tàng tại Paris, có những khu vực giới thiệu sản phẩm, gia súc như bò, gà, vịt để kết nối cung cầu.
"Tôi nghĩ trong khuôn viên bảo tàng có nhiều khu trồng đủ các loại cây đặc trưng của vùng như khoai lang, xoài, chuối, mít... mỗi khu rộng khoảng 1ha và để trái quanh năm. Du khách, đặc biệt là giới trẻ, có thể đến tham quan, chụp ảnh và học cách chăm sóc cây. Việc tạo ra những không gian như vậy sẽ giúp các bạn trẻ có trải nghiệm trực quan, khơi gợi tình yêu với nông nghiệp và gắn bó lâu dài với nghề này", ông Kiuchi Hirokazu gợi ý thêm.
Ông Lữ Quang Ngời - Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, ghi nhận các ý kiến đóng góp từ Thứ trưởng và các chuyên gia. Về việc thiết kế không gian mở để trưng bày, ông cho biết điều này đã được đưa vào trong kế hoạch thiết kế.
Ông Ngời cho biết, về tiến độ, hiện tỉnh đã tổ chức thành công cuộc "Thi tuyển ý tưởng quy hoạch và phương án kiến trúc Bảo tàng Nông nghiệp vùng ĐBSCL".
Từ khi phát động vào ngày 12/6, đã có hơn 50 đơn vị trong và ngoài nước đăng ký tham gia dự thi. Ban Tổ chức đã chọn ra 10 đơn vị có đủ năng lực và kinh nghiệm về quy hoạch, thiết kế kiến trúc.
Sau khi chọn được phương án đoạt Giải nhất, Ban Quản lý dự án sẽ lập và trình thẩm định quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 cho Bảo tàng Nông nghiệp vùng ĐBSCL. Đồng thời, trong năm 2025, tỉnh sẽ triển khai lập đề cương chi tiết cho việc trưng bày, từ đó có cơ sở lập dự án đầu tư và triển khai xây dựng bảo tàng, dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2025 - 2030.
Ông Ngời cho biết thêm, Bảo tàng Nông nghiệp vùng ĐBSCL khi hoàn thành sẽ mang đến cho du khách không chỉ cơ hội tham quan mà còn trải nghiệm các hoạt động vui chơi, giải trí liên quan đến sản xuất và văn hóa nông nghiệp của vùng. Bảo tàng cũng sẽ trở thành điểm kết nối với các bảo tàng khác trong khu vực.
Ngoài việc là nơi tham quan, bảo tàng còn tổ chức các hội thảo chuyên đề về nông nghiệp, các hoạt động nghiên cứu khoa học và giáo dục. Bảo tàng sẽ hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước để sưu tầm hiện vật và tài liệu. Đồng thời, đây cũng là nơi quảng bá các sản phẩm nông nghiệp của vùng thông qua việc tổ chức hội chợ và sự kiện.