Tỷ phú Tadashi Yanai.
Triết lý khởi nghiệp của tỷ phú Tadashi Yanai thể hiện bằng câu nói bất ngờ “Tôi nghĩ thất bại đều nằm ở mọi trải nghiệm thành công”. Tỷ phú Tadashi Yanai đã nhiều năm giữ vị trí đầu trong danh sách những người giàu nhất Nhật Bản do Forbes công bố. Ông là Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành của Fast Retailing, tập đoàn sở hữu thương hiệu Uniqlo.
Viết cuốn sách “1 thắng 9 bại” kể lại hành trình đầy những thăng trầm để đưa Uniqlo trở thành thương hiệu nổi tiếng thế giới về trang phục thường ngày, tỷ phú Tadashi Yanai nêu bật triết lý khởi nghiệp “việc kinh doanh là một chuỗi thử nghiệm và thất bại, phải luôn luôn trong trạng thái phát triển và tự đổi mới, nếu không phát triển thì chẳng khác gì đã chết”. Triết lý khởi nghiệp đơn giản và thông suốt ấy đã giúp Uniqlo từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành doanh nghiệp top đầu trong ngành thời trang bán lẻ toàn cầu.
Có lẽ “1 thắng 9 bại” là cuốn sách khởi nghiệp nhắc tới thất bại nhiều nhất. Tỷ phú Tadashi Yanai không ngần ngại điểm qua rất nhiều thất bại mà Uniqlo gặp phải trong quá trình hình thành, mở rộng qua các tỉnh, tăng số lượng cửa hàng, hướng tới niêm yết trên sàn chứng khoán, áp dụng công nghệ mới, mở rộng ra nước ngoài.
Không như các nhân vật thành đạt thường tự thuật một cách hùng hồn và đầy tự hào, tỷ phú Tadashi Yanai viết rất giản dị, tự nhiên, như thể có gì nói đó. Ông thú nhận mình vốn có tính nhút nhát, kém tài, không giỏi diễn đạt. Khi kể về quá trình phát triển Uniqlo, ông nhấn mạnh vào việc “thử và sai”, liên tục thực hiện, quan sát và điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế.
Hàng loạt những thất bại đã được ông kể ra, như khó khăn trong vay vốn ngân hàng, lựa chọn điểm bán hàng, thất bại liên quan đến chất lượng sản phẩm, việc biến công ty khác thành công ty con, mở thương hiệu Famiglo và Spoglo… Thế nhưng cách nhìn nhận vấn đề rất thực tế, linh hoạt và chủ động của ông đã giúp Uniqlo cải cách mỗi ngày và đi qua từng thử thách.
Hiểu rõ rằng “thịnh suy thành bại luôn song hành” và “nếu không thay đổi, thích ứng với những biến hóa của môi trường kinh doanh thì không thể nào tồn tại”, tỷ phú Tadashi Yanai luôn nhìn thẳng vào thực tế và làm mọi cách để đáp ứng với các yêu cầu đặt ra trước mắt.
Kế thừa quan niệm của cha, ông luôn đặt ra mục tiêu cao nhất vì “người mang nhu cầu bình bình thì sự phát triển cũng chỉ dừng ở mức đó. Đề ra mục tiêu cao thì sẽ phải nỗ lực thực hiện công việc hướng tới mục tiêu đó. Đừng đặt ra mục tiêu quá thấp. Ngay cả khi mục tiêu hoàn toàn vô lý, vẫn nên xây dựng kế hoạch tỉ mỉ, theo sát việc thực hiện và luôn so sánh, điều chỉnh. Nếu làm được như vậy thì mọi việc sẽ diễn tiến trôi chảy”.
Dù áp dụng phương pháp truyền thống là “thử và sai”, ông cũng xác định: “Tuyệt đối không phạm những sai lầm chết người có thể dẫn đến khủng hoảng, nhưng làm rồi thất bại vẫn tốt hơn nhiều so với việc chỉ phân tích, trì hoãn mà không làm gì cả. Kinh nghiệm từ thất bại sẽ trở thành một tài sản giống như một bài học hiệu quả cho bản thân”.
Công chúng có thể cảm nhận đầy đủ triết lý khởi nghiệp “1 thắng 9 bại” qua chính con đường của tỷ phú Tadashi Yanai. Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Kinh tế ở Đại học Waseda, Tadashi Yanai làm việc ở Jusco. Ông tự nhận vào thời điểm này, dù bắt đầu cảm thấy “công việc này cũng hay đây” nhưng ông vẫn còn “lông bông”, “lêu lổng”, “không có tâm trạng làm việc một cách nghiêm túc”. Theo sự đốc thúc của cha, ông trở về kế nghiệp và vào làm ở “Cửa hàng trang phục nam Ogori Shoji” chuyên bán veston. Đó cũng chính là tiền thân của Uniqlo sau này.
Trải nghiệm ở Jusco đã giúp Tadashi Yanai nhận ra được những điểm chưa tốt trong quy trình làm việc ở cửa hàng của cha. Dưới sự can thiệp của ông, trong vòng hai năm, các nhân viên đã… lần lượt nghỉ việc. Lạ thay, người cha nghiêm khắc của ông lúc này chẳng chê trách gì. Một ngày nọ, ông chuyển cho con trai quyển sổ tiết kiệm và con dấu công ty quý giá. Đó là lúc quyết tâm bắt đầu bừng lên trong Tadashi Yanai “không thể quay đầu, nếu như được giao phó thì tuyệt đối không được thất bại, bây giờ chính là lúc cần cố gắng”.
Thiếu nhân viên, Tadashi Yanai đã phải “tự mình suy tính, tự mình hành động”, tự làm hết các phần việc như mua hàng, tính toán danh thu, quyết toán, sắp xếp công việc cho nhân viên… Ngày trước từng cho rằng mình không phù hợp với thương mại, nhưng khi bắt tay vào làm, ông bất ngờ nhận ra “mình cũng có thể làm được”. Niềm vui công việc đã đến với ông từ đó, khi ông bắt đầu tự mình gánh vác.
Tadashi Yanai đã có những quan sát và nhận định sắc bén về ngành thời trang bán lẻ. Ông nhận ra với trang phục nam, nếu bạn không tiếp xúc với khách thì không thể bán hàng được. Ngược lại, với trang phục thường ngày, không cần tiếp xúc với khách vẫn bán được hàng. Qua những chuyến đi ra nước ngoài, ông cũng nhận thấy các chuỗi cửa hàng bán quần áo tại Mỹ như Limited hay Gap phát triển rất nhanh, loại cửa hàng tự phục vụ và cửa hàng hạ giá đang lớn mạnh.
Ông nảy sinh ý định chuyển hướng sang kinh doanh trang phục thường ngày dưới dạng thức này. Ý tưởng bao trùm của Tadashi Yanai là xây dựng một “cửa hàng tự phục vụ, nơi bạn có thể mua quần áo với giá hợp lý và dễ dàng như mua tạp chí tuần san”. Hình dung của ông rất rõ ràng, cửa hàng mà ông muốn tạo ra là một “kho hàng lớn lúc nào cũng có thể chọn được hàng”.
Cuốn sách chia sẻ bí quyết khởi nghiệp của tỷ phú Tadashi Yanai.
Ngày 2 tháng 6 năm 1984, cửa hàng quần áo hàng ngày mang tên Unique Clothing Warehouse (Kho quần áo độc đáo) đã được khai trương tại thành phố Hiroshima. Đằng sau cái tên Uniqlo hiện giờ là một câu chuyện thú vị.
Ban đầu, logo là chữ UNICLO. Sau đó 4 năm, đã xảy ra một chuyện bất ngờ. Khi chuẩn bị thành lập công ty Uniclo trade để mua các sản phẩm qua liên kết với một người ở Hồng Kông, người này đã nhầm lẫn chữ C thành chữ Q lúc làm thủ tục đăng ký kinh doanh. Khi nhìn dòng chữ, Yanai thấy chữ Q có tính thẩm mỹ hơn, và quyết định thay tên toàn bộ cửa hàng tại Nhật Bản thành Uniqlo. Đôi khi một sự việc ngẫu nhiên đưa đến thành quả thú vị.
Cửa hàng đầu tiên của Uniqlo đã thể hiện tầm nhìn của Tadashi Yanai về “một không gian để khách có thể tự lựa chọn mặt hàng”: có đường đi thẳng và rộng trong cửa hàng, trần cao để mở rộng không gian, mặt hàng lúc nào cũng xếp ngay ngắn, hàng được bổ sung đúng lúc, nhân viên chỉ trả lời khi được yêu cầu. Toàn bộ trang phục của Uniqlo cũng hướng tới chức năng cơ bản là “dễ mặc” và “dễ mặc phối với đồ khác”, và không nhất thiết phải cùng hãng Uniqlo. Đó là những món quần áo thông dụng, ai mặc cũng cảm thấy thoải mái, bất kỳ lúc nào và bất kỳ nơi đâu.
Bước vào bất kỳ cửa hàng Uniqlo nào trên thế giới, ta cũng thấy rõ những hình dung và định hướng ban đầu của Tadashi Yanai đã được triển khai rất tốt và thống nhất, tạo nên hình ảnh riêng rất dễ nhận diện của thương hiệu này.
Ngày 1/2/1999, Công ty niêm yết lên Sở giao dịch chứng khoán Tokyo. Ít ngày sau, người cha nghiêm khắc qua đời, để lại cho Tadashi Yanai một di sản tuyệt vời, đó là lẽ sống và khát vọng vươn tới vị trí số 1. Trước chân dung người quá cố, Tadashi Yanai đã khóc và thầm thì: “Cha là đối thủ lớn nhất của cuộc đời con”.
