Tỷ phú Hoàng Kiều đưa ra mức bồi thường rất khủng là 150.000 USD/bài, nghĩa là mỗi ca khúc Hoàng Thi Thơ đã sử dụng không xin phép đầy đủ thì Công ty Sky Music phải trả hơn 3,4 tỷ đồng Việt Nam cho người được sở hữu bản quyền. Thái độ này của tỷ phú Hoàng Kiều có hợp tình, hợp lý không?
Tỷ phú Hoàng Kiều |
Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ có tên thật là Hoàng Hữu Ngạnh, sinh ngày 1/7/1929 tại Triệu Phong - Quảng Trị và mất ngày 23/9/2001 tại Mỹ. Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ có biệt tài khai thác chất liệu dân ca để tạo thành những ca khúc trữ tình nổi tiếng như “Mấy nhịp cầu tre”, “Tình ca trên lúa”, “Đường xưa lối cũ”, “Rước tình về với quê hương”, “Túp lều lý tưởng”, “Đám cưới trên đường quê”…
Trong gia tài âm nhạc hơn 500 ca khúc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, đến thời điểm này đã được cấp phép biểu diễn tại Việt Nam gần phân nửa. Do vậy, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là một trong những tác giả rất được VCPMC chú ý trong công tác bản quyền.
Cuối năm 2018 vừa qua, VCPMC đã có cuộc gặp gỡ giới truyền thông để tái khẳng định rằng, trong 2 năm qua Công ty SkyMusic lấy dữ liệu từ một website nghe nhạc trực tuyến là đối tác của VCPMC để tuyên bố sở hữu quyền tác giả và tự ý làm việc với nhiều nhà hàng, khách sạn, quán cà phê, thu tiền bản quyền nhưng không trả cho tác giả.
Cụ thể, Công ty SkyMusic đã vi phạm quyền tác giả của 700 nhạc sĩ trong, ngoài nước, hơn 2.000 tác phẩm. Trong biên bản làm việc hồi tháng 5/2018, Công ty SkyMusic đồng ý dừng khai thác tác phẩm, bồi thường thiệt hại cho VCPMC số tiền 3,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, sự thương thảo sau đó bất thành.
Đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu, tỷ phú Hoàng Kiều lấy tư cách con nuôi của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã lên tiếng cùng VCPMC đòi bản quyền với Công ty Sky Music. Văn bản gửi cho VCPMC, tỷ phú Hoàng Kiều viết: “Tôi đề nghị Trung tâm chuyển vụ việc ăn cắp này qua hình sự, gửi cho Bộ Công an Việt Nam xử lý. Đồng thời, nếu cần thiết tiến hành khởi kiện ra tòa Công ty Sky Music về việc ăn cắp tác phẩm của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ để kinh doanh lậu mà không xin phép. Tôi đề nghị mỗi bài phải đền bù 150.000 USD. Vì ở Mỹ, một loạt các công ty trên thế giới vi phạm, tôi đang khởi kiện các công ty sử dụng nhạc Hoàng Thi Thơ mà không xin phép, cũng đề nghị trả 150.000 USD mỗi bài”.
Đây là lần tái xuất hoành tráng mới của tỷ phú Hoàng Kiều đối với đời sống truyền thông Việt Nam, sau vụ ỡm ờ hư tình giả ý với “nữ hoàng nội y” cách đây 2 năm.
Tỷ phú Hoàng Kiều từng gây chú ý dư luận khi yêu người mẫu Ngọc Trinh |
Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn - Giám đốc VCPMC xác nhận: “Ông Hoàng Kiều hiện là chủ sở hữu các tác phẩm âm nhạc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ và đại diện ký hợp đồng ủy quyền cho VCPMC thay mặt chủ sở hữu thực hiện tất cả các vấn đề liên quan đến quyền tác giả. Theo kết quả đối soát đối với danh sách tác phẩm do Sky Music cung cấp đã được Văn phòng Thừa phát lại lập vi bằng chứng thực, thì nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là một trong khoảng 700 tác giả có tác phẩm đã và đang bị Sky Music xâm phạm mà VCPMC đã công bố với báo chí thời gian vừa qua. Vì thế, việc nhà tỷ phú người việt tại Mỹ, ông Hoàng Kiều có văn bản yêu cầu gửi về VCPMC để giải quyết vụ việc này là hoàn toàn bình thường vì đó là quyền lợi hợp pháp, chính đáng của chủ sở hữu tác phẩm”.
Liên minh âm nhạc Sky Music ra mắt năm 2013, tập hợp các trang nhạc. Trên website riêng của công ty này khẳng định họ là đơn vị tiên phong trong việc sử dụng công nghệ để quản lý và khai thác nội dung cũng như các tác phẩm âm nhạc trên nhiều nền tảng, đồng thời cho phép nghệ sĩ sử dụng phương tiện để theo dõi nguồn thu của mình.
Ngoài ra, Công ty Sky Music còn cung cấp dịch vụ sử dụng nhạc bản quyền cho các bên thứ ba, các chuỗi dịch vụ, nhà hàng, khách sạn, quán cà phê... Công ty Sky Music rất tự tin đề cao giá trị “được thành lập với sứ mệnh tạo lập thị trường âm nhạc lành mạnh, minh bạch và tôn trọng bản quyền cũng như hỗ trợ ca sĩ về mặt truyền thông và các kênh phát hành". Vì vậy, khi bị VCPMC tố cáo vi phạm bản quyền, Giám đốc Công ty Sky Music - Phạm Hà Anh Thủy phủ nhận khá quyết liệt: "Chúng tôi đã có nhiều cuộc trao đổi với VCPMC nhưng không thành công. Hiện Sky Music đã gửi đơn kiện VCPMC về hành vi cạnh tranh không lành mạnh, bôi nhọ danh dự công ty lên TAND TP.HCM”.
Tỷ phú Hoàng Kiều có đơn gửi Công ty Sky Music |
VCPMC có vẻ đang bế tắc trong việc phân định bản quyền với Công ty Sky Music, thì tỷ phú Hoàng Kiều đã xuất hiện như một chiến binh tiên phong. Tỷ phú Hoàng Kiều năm nay 75 tuổi, đang sở hữu hai công ty sản xuất huyết tương hàng đầu thế giới là RASS tại Mỹ và Shanghai RASS tại Trung Quốc. Tài sản hiện tại của tỷ phú Hoàng Kiều ước tính khoảng 4 tỷ USD. Tỷ phú Hoàng Kiều thừa nguồn lực tài chính để thuê những luật sư xuất sắc nhất trong lĩnh vực bản quyền đòi lại lợi ích cho cố nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ. Thế nhưng, cái giá 150.000 USD/ bài mà tỷ phú Hoàng Kiều đưa ra, xem chừng hơi ngất ngưởng so với thực tế. Mặt khác, tỷ phú Hoàng Kiều cũng không phải người thừa kế duy nhất đối với di sản của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ.
Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ từng có người vợ chính thức là ca sĩ Thúy Nga, nhưng không có con chung nào nối nghiệp. Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ nhận hai người cháu làm con nuôi là nhạc sĩ Hoàng Thi Thao và tỷ phú Hoàng Kiều. Tuy nhiên, đó là câu chuyện trước đây. Còn bây giờ, giới mộ điệu đều biết được, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã nhìn nhận đứa con chung của ông với ca sĩ Tân Nhân là nhà văn Châu La Việt.
Vì sao có cơ sự như vậy? Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ và ca sĩ Tân Nhân quen nhau trong kháng chiến chống Pháp ở Đoàn Văn công Quân khu 4. Sau năm 1954, đất nước chia hai, họ cũng mỗi người một phương. Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ dù rất cố gắng cũng không thể nào đoàn tụ với ca sĩ Tân Nhân và thấy mặt đứa con chung của họ được đặt tên là Trương Nguyên Việt. Khi theo nghề chữ nghĩa, Trương Nguyên Việt đã lấy bút danh Châu La Việt mà anh giải thích là phép cộng của làng Châu Phong, dòng sông La và Cửa Việt nơi anh được chào đời như minh chứng của một mối tình nhiều bẽ bàng. Chính ca sĩ Tân Nhân cũng viết một bài thơ cho con trai mình: “Con là vật kỷ niệm lúc chia phôi/ Mẹ muốn quên dáng người đi tội lỗi/ Con lại mang khuôn mặt người cha ấy/ Vì có con mẹ chẳng thể quên cha…”. Sau năm 1975, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ định cư ở Mỹ vẫn tìm cách liên lạc với con trai thất lạc. Năm 1994, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã về nước để gặp lại Châu La Việt, và trở về Mỹ hoàn tất các thủ tục để Châu La Việt nhận tổ quy tông thành Hoàng Hữu Hoài.
Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ (1929 - 2001) |
Rõ ràng, người có tư cách nhất để sở hữu bản quyền của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là nhà văn Châu La Việt - Hoàng Hữu Hoài, chứ không phải tỷ phú Hoàng Kiều. Hơn nữa, ca khúc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được nhanh chóng phổ biến như hôm nay, cũng nhờ chính ca sĩ Tân Nhân đề nghị cấp phép. Trước khi qua đời vào năm 2008, ca sĩ Tân Nhân đã có lá thư gửi lãnh đạo ngành văn hóa, với những tâm sự thiết tha: “Với tôi, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là mối tình đầu. Dù trong hoàn cảnh nào, tôi cũng thấy mình phải có trách nhiệm với tình cảm này… Với tôi, giờ đây đã gần đất xa trời, còn điều gì chưa yên thì đấy là những tác phẩm của tình yêu đầu của mình chưa được phép sử dụng rộng rãi…”.
Vì vậy, trước khi ra giá 150.000 USD cho mỗi bài hát của người cha - nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, có lẽ con nuôi - tỷ phú Hoàng Kiều nên trao đổi với con ruột - nhà văn Châu La Việt lẫn con nuôi - nhạc sĩ Hoàng Thi Thao chăng?