Ngày nào cũng vậy, khi bình minh vừa kịp ló dạng, vài trăm thuyền thúng với đầy ắp cá trích nối đuôi nhau vào bờ để gỡ cá, kịp bán cho thương lái tại bến.
Từ 6h sáng, bến ghe thuyền tại bãi biển Dinh Cô (thị trấn Long Hải) nhộn nhịp hẳn lên.
Từ tháng 7 đến tháng 11 là mùa đánh bắt cá trích tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, năm nay thời tiết thất thường cộng với ảnh hưởng của cơn bão số 1 hồi giữa tháng 7 khiến cho việc thu hoạch cá trích bị ảnh hưởng. Do đó, mãi đến cuối tháng 7, ngư dân Long Hải mới ra khơi, thu hoạch những mẻ cá trích đầu tiên của năm 2023.
6h ngày 12/8, ngư dân Nguyễn Văn Liêm lái thúng máy cập bến Dinh Cô. Trước đó, vợ và hai con của anh Liêm chờ sẵn bước xuống bãi cát gần mép biển phụ gỡ lưới để thương lái kịp cân. Hôm nay, mẻ lưới cá trích của anh Liêm nặng tay, ước chừng đạt khoảng 3,5 tạ cá.
Mặc dù chỉ còn gần 3 tuần nữa chị Quách Thị Hà - vợ anh Liêm sẽ hạ sinh cháu thứ ba nhưng vẫn ra phụ chồng. Phần vì chưa kiếm được người phụ, hơn nữa công việc cũng không phải khuân vác gì nên chị Hà muốn tiết kiệm để dành tiền sinh, mua sữa, bỉm cho cháu bé sắp chào đời.
Để đi bắt cá trích, ngư dân phải dậy từ 1h sáng để chuẩn bị. Đúng 2h sáng sẽ xuất phát ra ngư trường cách đất liền khoảng 15km để quăng lưới.
Đến khoảng 5h sáng, ngư dân sẽ chạy thuyền thúng vào bờ, kịp gỡ lưới để bán cho thương lái. Tùy từng ngày, mỗi thuyền sẽ đánh bắt được khoảng 1 - 3 tạ cá.
Hiện, giá bán cho thương lái tại thị trấn Long Hải là từ 12.000 - 13.000 đồng/kg. Sau khi trừ tiền dầu, nhân công đi cùng và tiền ăn sáng, chủ mỗi thuyền thúng sẽ lời khoảng từ 1 - 3 triệu đồng. Có thuyền kém may mắn cũng bắt được 50 - 60kg, đủ tiền dầu và ăn sáng.
Thời điểm đầu vụ thu hoạch, cá trích còn nhỏ nên giá thành chưa cao. Tuy nhiên, với kích cỡ cá trích như hiện tại thì đã đủ tiêu chuẩn đánh bắt. Sau tháng 8 âm lịch, cá trích sẽ lớn hơn và bán được giá hơn.
Các thương lái thu mua cá trích cho biết, cuối năm là thời điểm cá trích lớn, thu hoạch vừa được sản lượng lớn vừa được giá. Lúc đó, các doanh nghiệp sẽ mua nhiều hơn để chế biến sâu, xuất khẩu đi Nhật Bản, Hàn Quốc. Giá bán lúc này sẽ đạt từ 16.000 - 20.000 đồng/kg.
Theo các ngư dân thị trấn Long Hải, cá trích thường di chuyển theo đàn vào gần bờ kiếm ăn trong vào buổi sáng sớm nên nếu đánh đúng luồng cá thì bà con ngư dân sẽ trúng đậm. Tuy nhiên, đánh cá trích cũng tùy thuộc rất nhiều vào con nước, thời tiết và kinh nghiệm của người đi đánh bắt.
Thoăn thoắt đập lưới, gỡ từng con cá trích tươi rói ra khỏi lưới để kịp cho thương lái cân, anh Nguyễn Quang Tuấn (khu phố Hải Phong 2) chia sẻ: "Vào đầu vụ thu hoạch nên ai cũng vui và hăng say đánh bắt cá. Cá cũng chưa được mùa, được giá lắm đâu nhưng cũng đỡ lắm rồi vì giờ làm biển khó khăn lắm. Nhờ cá trích này nên mình tích góp cho nhiều công việc khác, bù cho những khoảng thời gian đi biển tay trắng".
Chị Lê Thị Thống Nhất (TP Thủ Đức, TP.HCM) cùng gia đình đến bãi biển Long Hải để nghỉ dưỡng cuối tuần. Chị vô cùng thích thú bởi sự nhộn nhịp và cách thu hoạch cá trích của bà con ngư dân nơi đây. Chị cũng tranh thủ mua vài chục kg cá trích để về nhà thưởng thức và làm quà biếu.
Các chủ thuyền thúng cho biết, để phục vụ khách du lịch nên cũng sẵn sàng bán tại chỗ nếu khách có nhu cầu. Tuy nhiên, bán cho khách du lịch phải lựa những con kích cỡ to, đều, còn nguyên đầu... nên giá thành sẽ cao hơn so với bán cho thương lái. Cụ thể, giá sẽ dao động từ 20.000 - 30.000 đồng/ kg, tùy vào chất lượng cá.
Theo ông Nguyễn Thành Vân, Chủ tịch UBND thị trấn Long Hải, đánh bắt cá trích là loại hình truyền thống của ngư dân thị trấn Long Hải. Do đó, đây là thời điểm để những ngư dân chuyên khai thác cá trích vươn khơi để thu “lộc trời ban”.
“Hiện, trên địa bàn thị trấn Long Hải có 87 phương tiện chuyên đánh bắt cá trích, thu hút khoảng 2.500 lao động phục vụ cho loại hình đánh bắt cá trích. Mỗi nhân công cũng kiếm được 200.000 - 400.000 đồng/ ngày công từ việc thu gom, xử lý cá trích trước khi xuất đi các tỉnh tiêu thụ”, ông Vân chia sẻ.
Cá trích được các thương lái mua về bán tươi tại các chợ đầu mối, nhà hàng hoặc sấy bán khô, làm nước mắm… Một số thương lái thu mua, lựa tuyển hàng chất lượng để chế biến sâu, tiêu thụ tại các tỉnh lân cận và xuất khẩu.
Cá trích có hàm lượng chất dinh dưỡng cao, thịt thơm, vị béo. Cá trích được sử dụng làm nguyên liệu để sản xuất nước mắm. Ngoài ra, cá trích tươi được nhiều người ưa thích khi chế biến thành các món ngon, trong đó có món gỏi cá trích, cá trích nướng than, cá trích rán, cá trích kho tiêu, cá trích nấu canh chua... là những món đặc sản của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
