Vì sao công trình nước tự chảy ở Yên Khê chóng hư hỏng?

Các thôn bản Trung Chính, Trung Yên, Trung Hương, Khe Tín, Trung Thành (xã Yên Khê, huyện Con Cuông, Nghệ An) đã đầu tư hàng tỷ đồng xây dựng các công trình nước tự chảy.

Công trình được xây dựng khá hiện đại, hệ thống đường ống bắt đầu từ thượng nguồn suối lớn mang dòng nước sạch về tới từng nhà. Nhờ đó, cuộc sống bà con các dân tộc thiểu số nơi đây đã khởi sắc hơn.

Nước sạch về với bà con Đan Lai

Tưởng rằng nguồn nước sạch mãi mãi chảy phục vụ bà con, nhưng do ý thức bảo vệ các công trình của chính quyền và nhân dân quá kém, nên công trình nhanh chóng xuống cấp và hư hỏng. Không riêng gì công trình nước sạch tự chảy ở xã Yên Khê mà gần như các công trình nước sạch khác ở Môn Sơn, Bình Chuẩn, Đôn Phục Thạch Ngàn, Lạng Khê... trong huyện cũng bị hư hỏng do không ai đứng ra quản lý, bảo vệ.

Qua tìm hiểu bà con cho biết, công trình nước sạch tự chảy xây dựng năm 2001, với số vốn gần 2 tỷ đồng. Theo thiết kế công trình cấp nước cho 5-7 hộ chung một bể nằm giữa các hộ để tiện sử dụng. Nhưng khi công trình hoàn thành, mặc dầu có bàn giao cho chính quyền, nhưng không ai chịu trách nhiệm quản lý. Để nước về tận nhà bà con tự mua sắm ống, xây bể đưa nước, người này làm được, nhà khác cũng làm theo, mạnh ai nấy làm. Hậu quả là công trình chỉ sau vài năm bị hư hỏng.

Một người dân ở Bản Khe Tín (xin được giấu tên) cho chúng tôi hay: Mùa hè năm 2001, khi công trình nước sạch tự chảy mang dòng nước về tận bản, bà con phấn khởi lắm, cả ngàn đời nay có dòng nước mát lành. Nhưng chỉ một thời gian ngắn các bản đầu nguồn tự ý xây bể, lắp ống về tận nhà. Nguồn nước sạch các bản cuối nguồn chảy rất yếu, sau đó nhiều nhà tiếp tục xây bể riêng nên cuối nguồn nước không chảy về nữa.

Công trình nước tự chảy xã Yên Khê đã hoàn toàn hư hỏng

Bà con các bản cuối nguồn thấy bất công nên một số người lên tận đầu nguồn ngăn dòng chảy, phá ống, hậu quả là công trình hư hỏng. Mặt khác do công trình không ai quản lý, khi sử dụng xong không khóa vòi nước chảy lênh láng, chảy cả ngày đêm làm hỏng đường, vườn, hoa màu... Tình trạng công trình nước sạch tự chảy không ai quản lý, “cha chung không ai khóc” khi hư hỏng nhỏ không ai sửa chữa, khắc phục làm cho công trình xuống cấp nhanh hơn.

Phùng Văn Mùi