Để bảo tồn nguồn gen sản vật quý của vùng núi Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn đã triển khai đề tài "Phục tráng giống đào ăn quả Mẫu Sơn và phát triển một số giống đào mới tại khu du lịch Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn".
Trong những năm gần đây, cây đào tại Mẫu Sơn đã bị suy thoái, năng suất, chất lượng quả suy giảm rõ rệt. Cây đào Mẫu Sơn phải đối mặt với nguy cơ thoái hóa và thu hẹp về diện tích.
Để bảo tồn nguồn gen của loại sản vật quý của vùng núi Mẫu Sơn, năm 2017 - 2020, tỉnh Lạng Sơn đã triển khai đề tài "Phục tráng giống đào ăn quả Mẫu Sơn và phát triển một số giống đào mới tại khu du lịch Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn".
Đề tài tập trung vào việc tuyển chọn cây đầu dòng, xây dựng vườn cây mẹ giống đào Mẫu Sơn; thực hiện áp dụng các quy trình kỹ thuật chăm sóc, sử dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật, cách phòng trừ sâu bệnh tổng hợp; xây dựng 01 mô hình canh tác áp dụng tổng hợp với quy mô 0,5 ha; đồng thời, trồng mới 500 cây giống đào Mẫu Sơn và thử nghiệm trồng 500 cây giống đào nhập nội từ Đài Loan và Úc.
Pv: Bà ĐINH THỊ THU
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lạng Sơn
Đối với đề tài Sở khoa học thực hiện, chúng tôi đã và đang lựa chọn cây đầu dòng để sau này giữ giống gen quý của tỉnh Lạng Sơn. Sau khi thẩm định chất lượng quả của các cây đầu dòng chất lượng rất tốt, to, đều đẹp, cây khỏe. Đối với những cây này cũng mong muốn sẽ ra được những giống cây con chất lượng tốt để bảo tồn, duy trì và phát triển giống đào Mẫu Sơn Lạng Sơn phát huy được sản phẩm đào Mẫu Sơn gắn với du lịch.
Gia đình anh Triệu Sáng Qúy thôn Ngàn Pặc, xã Công Sơn, huyện Cao Lộc là một trong những hộ tham gia đề tài phục tráng giống đào ăn quả Mẫu Sơn từ năm 2017. Khi tham gia mô hình, gia đình anh được hỗ trợ về phân bón, kỹ thuật chăm sóc cây đào Mẫu Sơn.
Nhờ vậy hiện nay, năng suất và chất lượng quả cao hơn trước. Đặc biệt, cây đào ít sâu bệnh, cây khỏe, cho ra quả đều theo từng năm. Bình quân gia đình anh Quý thu hoạch từ 20- 30kg quả/ cây.
Pv: Anh TRIỆU SÁNG QUÝ
Thôn Ngàn Pặc, xã Công Sơn, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn
Nhà tôi có 280 cây được hỗ trợ phân bón, thuốc trừ sâu. Thực hiện đề tài cây tốt hơn, quả tốt hơn, có thêm thu nhập hơn mọi năm.
Đề tài phục tráng giống đào ăn quả Mẫu Sơn đã kết thúc nhưng đến nay, bà con đồng bào dân tộc Dao nơi đây đã biết áp dụng những kỹ thuật đốn tỉa, ghép cải tạo vườn đào cũ; bón phân đúng, đủ; phòng trừ sâu, bệnh bằng biện pháp bẫy bả sinh học…
Nhờ đó, đã giúp năng suất và chất lượng vườn đào Mẫu Sơn được cải thiện rõ rệt. Năng suất trung bình đạt khoảng 20kg - 50kg quả/ cây. Với giá thị trường hiện nay dao động từ 25-50 nghìn đồng/ 1kg, đã góp phần cải thiện thu nhập cho bà con nhân dân. Đồng thời bảo tồn được nguồn gen quý hiếm của cây đào vùng núi Mẫu Sơn.
Hiện nay, tỉnh Lạng Sơn đã phục tráng được 3 ha diện tích đào ở xã Mẫu Sơn, Công Sơn huyện Cao Lộc, xã Mẫu Sơn huyện Lộc Bình. Đồng thời phát triển thêm 4,6 ha với hơn 2.200 cây tại xã Mẫu Sơn, huyện Lộc Bình.
Cây đào Mẫu Sơn đã và đang được “hồi sinh”, từng bước trở thành sản phẩm đặc sản có giá trị cao, góp phần nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc Dao và phát triển khu du lịch sinh thái ở Mẫu Sơn.
Nguyễn Thành - Trang Anh
