Vụ "cò" xuất khẩu nông sản tung hoành cửa khẩu Lào Cai: Khó truy tìm!

Hàng trăm đơn vị làm dịch vụ xuất nhập khẩu

Liên quan phản ánh của các tài xế về việc phải bỏ tiền triệu cho “cò mồi” để được xuất nông sản sớm, không phải chờ đợi nhiều ngày, ông Hà Đức Thuận - Phó Trưởng ban Ban Quản lý (BQL) khu kinh tế tỉnh Lào Cai cho biết, ban đã nắm bắt, nhận được thông tin phản ánh từ doanh nghiệp nhưng qua trao đổi để xem cụ thể là người nào thì họ không dám nói.

Cũng theo ông Thuận, trung tuần tháng 4/2020, BQL khu kinh tế tỉnh Lào Cai cũng nhận được phản ánh trên qua đường dây nóng.

“Ở đây đa phần gọi điện, chứ không có đơn thư gì, chủ yếu là doanh nghiệp phản ánh có hiện tượng gây khó khăn vào cửa khẩu. Có hiện tượng có đối tượng liên hệ để đến sau nhưng được xuất trước. Tuy nhiên, khi gọi lại trực tiếp và trao đổi với doanh nghiệp xác minh có hiện tượng này hay không thì họ đều lập lờ, không dám cụ thể điều gì nên không đủ thông tin xử lý” – ông Thuận nói.

Cũng theo ông Thuận, có sự tạo điều kiện ở một số bộ phận nào đó để có kênh cho đối tượng lạ mặt ("cò mồi") liên lạc trực tiếp được với lái xe.

“Còn ngành chức năng tôi nghĩ không có số điện thoại kể cả trên tờ khai cũng chỉ có thông tin doanh nghiệp chứ số lái xe làm sao mà có được” – theo ông Thuận.

Ông Hà Đức Thuận cho biết, hiện tại có vài trăm doanh nghiệp làm dịch vụ xuất nhập khẩu tại cửa khẩu Kim Thành và con số này không thể thống kê vì số lượng quá nhiều.

“Các doanh nghiệp đa phần mở tờ khai qua mạng, nên những người làm việc trực tiếp ở đây là để điều hành phương tiện, phục vụ kiểm hóa hàng hóa và chủ yếu là những doanh nghiệp lớn, số lượng hàng hóa nhiều.

Còn có những người cùng lúc làm dịch vụ cho 3 - 4 doanh nghiệp giúp họ mở tờ khai qua mạng, xuất khẩu nông sản. Vì vậy, không phải đơn vị xuất khẩu nào cũng có người ở trực tiếp tại cửa khẩu... “ – ông Thuận cho biết.

Nhếch nhác ở cửa khẩu quốc tế

Cũng theo ông Thuận, Cửa khẩu quốc tế đường bộ số 2 Kim Thành là một cửa khẩu xuất khẩu nông sản lớn, đứng nhất nhì trên toàn quốc.

“Thị trường Trung Quốc thống kê cứ 3 quả thanh long được tiêu thụ thì có 2 quả xuất từ cửa khẩu Lào Cai. Giá trị xuất khẩu chỉ tính riêng mặt hàng quả thanh long năm ngoái đã xấp xỉ 1 tỷ USD” – ông Thuận cho hay.

Tuy nhiên, trái ngược với hình ảnh của một cửa khẩu quốc tế, thì tại tầng 1 của tòa nhà này khá lộn xộn và nhếch nhác. Tại đây, có nhiều bàn làm việc kê không theo hàng lối. Các bàn làm việc này để máy tính, máy in và cả quạt, bình nước uống của đơn vị làm dịch vụ xuất nhập khẩu tự mang đến. Cũng tại khu vực trên có một số bao vật liệu để chình ình gần cuối phòng, và một số xe máy.

Ghi nhận tại đây, một số người còn ngồi túm 5 tụm 3 để trò chuyện và ngả lưng trên chiếc giường gấp giữa gian phòng. Quang cảnh trông rất mất mỹ quan, không xứng với tầm một cửa khẩu lớn, không hiểu sao ban quản lý tại đây vẫn cho tồn tại.

Ông Thuận cho biết, “tại cửa khẩu không có văn phòng cho các doanh nghiệp. Chỗ ngồi hiện nay là đang tận dụng hành lang, ban quản lý cửa khẩu làm cửa chắn gió cho anh em người ta ngồi nhờ. Còn vị trí dưới chân tòa nhà có vài trăm mét vuông, trước đây cho đấu giá nhưng không đơn vị nào tham gia. Nên ban quản lý cửa khẩu được giao làm phương án khai thác dịch vụ văn phòng cho thuê để trình tỉnh nhưng chưa làm xong”.

Cũng chính vì sự quản lý yếu kém trên, với hàng trăm doanh nghiệp làm thủ tục nên cũng dễ nhận thấy rằng việc xác minh đối tượng “cò mồi” làm luật xuất nông sản như ông Thuận nói ở phần trên là khá khó khăn và cũng có phần chính xác.

Sau khi đăng tải thông tin "Cò" xuất khẩu nông sản tung hoành cửa khẩu Lào Cai, các tài xế cho biết, không còn bị gây khó dễ khi xuất hàng hóa. Thời điểm này, xe nông sản lên tới Lào Cai không phải chờ đợi lâu. Chỉ sau khoảng 1 đêm nằm chờ mất 70 nghìn đồng tiền trông giữ xe, hàng đã được xuất đi Trung Quốc.

Liên quan phần chi phí hàng triệu đồng mà lái xe phải bỏ ra, ông Thuận cho rằng, các ngành chức năng họp rà soát xác minh, tổng thể chi phí của doanh nghiệp là 18 triệu đồng nhưng phải bóc tách ra là ở những khâu nào và cũng hết sức là khó khăn.

Về vấn đề tập kết xe hàng hóa tràn lan ra ngoài đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, ông Thuận cho biết không còn tình trạng này.

Theo ông Thuận, ở chiều xuất khẩu, trước đây không có bãi tập kết. Các phương tiện trước kia lên đều đỗ trong bãi chính ở cửa khẩu Kim Thành. Tuy nhiên, thời điểm này việc điều tiết cho phép dưới 70 xe.

Vì vậy, ban thống nhất xe đến Lào Cai thì tập kết tại bãi Logistic Kim Thành (sức chứa khoảng 200 xe). Sau khi mở tờ khai xong thì vào bãi chính chỉ việc xuất, xe nào đến trước xuất trước. Bãi Logistic Kim Thành điều tiết hàng xuất khẩu, rất phù hợp vì chỉ cách cửa khẩu vài trăm mét...

Trước đó, Báo Nông nghiệp Việt Nam có bài viết: "Cò" xuất khẩu nông sản tung hoành cửa khẩu Lào Cai. Theo đó, các đối tượng "cò mồi" đứng ra bao tiêu, làm các thủ tục xuất khẩu và lo lót cho các chủ hàng để nông sản được xuất đi sớm nhất. Và các nhà xe, chủ hàng phải trả cho cò ít nhất 3 triệu đồng mỗi xe.