Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 30/TB-VPCP ngày 25/1/2025, kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Hội nghị lần thứ XII Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Mục tiêu trọng tâm của các giải pháp được đề ra là gỡ cảnh báo "thẻ vàng" của Liên minh châu Âu (EU), hướng đến xây dựng ngành thủy sản Việt Nam bền vững và hiệu quả.
Theo đó, để đạt được mục tiêu gỡ cảnh báo "thẻ vàng", Phó Thủ tướng yêu cầu các ban, Bộ, ngành, địa phương cần xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, cá nhân; phân công rõ nhiệm vụ, thời gian hoàn thành cụ thể; khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế hiện nay; trong đó tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm.
Cụ thể, Bộ NN-PTNT tiếp tục rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến ngành thủy sản, đặc biệt là Luật Thủy sản 2017, các Nghị định 37/2024/NĐ-CP và 38/2024/NĐ-CP. Cần xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức, đơn vị liên quan và đưa ra các biện pháp xử lý nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm khai thác thủy sản trái phép, như việc ngắt kết nối, gửi thiết bị VMS, tàu cá hoạt động sai vùng hoặc tàu cá của địa phương khác vi phạm trên địa bàn của mình…
Đồng thời, rà soát và sửa đổi các quy định để cho phép các cảng cá tư nhân tham gia vào việc cung cấp dịch vụ tiếp nhận tàu cá và xác nhận nguồn gốc hải sản từ khai thác, tạo thêm sự lựa chọn cho ngư dân. Bộ NN-PTNT trình Chính phủ ban hành Nghị định theo trình tự thủ tục rút gọn trong tháng 2/2025.
Bộ NN-PTNT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và doanh nghiệp công nghệ thông tin, viễn thông xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá, các phần mềm quản lý nghề cá, tàu cá dùng chung, thống nhất trên toàn quốc.
Qua đó, giúp giám sát hành trình tàu cá, lập nhật ký điện tử, quản lý ngư trường đánh bắt, khai báo nguồn gốc thủy sản và kết nối dữ liệu giữa các cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương, phục vụ công tác quản lý và giám sát toàn diện các hoạt động khai thác thủy sản, từ đánh bắt cho đến chế biến và xuất khẩu. Hoàn thành và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trong quý I năm 2025.
Bộ NN-PTNT phối hợp với các cơ quan liên quan để kiểm định đảm bảo chất lượng các thiết bị VMS, tín hiệu kết nối; vận hành, khai thác, sử dụng hiệu quả cơ sở dữ liệu để xử lý hành vi tự ý ngắt kết nối VMS, đảm bảo xử lý đúng người, đúng hành vi. Tổ chức các đoàn công tác liên ngành kiểm tra việc phát hiện, lập biên bản hành vi tự ý ngắt tín hiệu VMS nhưng không xử phạt vi phạm hành chính; xác định rõ các nguyên nhân, xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Tổng hợp trình cấp có thẩm quyền xem xét các dự án đầu tư, nâng cấp hệ thống cảng cá theo quy hoạch; trước mắt tập trung các cảng cá trọng điểm, phục vụ công tác chống khai thác IUU, hoàn thành trong quý I năm 2025. Đồng thời, rà soát công bố các cảng cá tư nhân đủ điều kiện để được chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác. Triển khai đồng bộ, có kết quả Quy hoạch Bảo vệ và Phát triển nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm bảo tồn hệ sinh thái, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phát triển bền vững ngành thủy sản.