Yên Bái 'bùng nổ' số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Xin được nhắc lại một chuyện hy hữu liên quan tới bảo hiểm xã hội (BHXH), đó là ngày 19/3/2014 Tòa án nhân dân huyện Yên Bình mở phiên tòa xét xử việc Cty CP Chè Văn Hưng nợ đọng tiền BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của 150 công nhân đã chốt bảo hiểm đến ngày 30/9/2013 với số tiền nợ 1,588 tỷ. Đây là việc cực chẳng đã khi BHXH tỉnh Yên Bái phải đưa Cty CP Chè Văn Hưng ra tòa để đòi quyền lợi chính đáng của người lao động.

Do nợ BHXH, BHYT nên nhiều người ở Cty CP Chè Văn Hưng từ năm 2013 đến năm 2015 không được giải quyết chế độ nghỉ hưu, thai sản, ốm đau khiến cuộc sống không ít công nhân lâm vào cảnh khốn khó, buộc họ phải cậy nhờ đến các cơ quan bảo vệ pháp luật và báo chí. Sau khi các ngành vào cuộc yêu cầu Cty CP Chè Văn Hưng thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội, đến ngày 25/8/2015 toàn bộ 48 công nhân của Cty đã được giải quyết chế độ hưu trí.

Nợ BHXH, BHYT, BHTN là nợ quyền lợi với người lao động, năm 2020 mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tình hình SX, kinh doanh của nhiều DN bị đình trệ dẫn đến việc thu và phát triển đối tượng tham gia BHXH và giải quyết chế độ cho người lao động còn nhiều hạn chế.

Toàn tỉnh Yên Bái hiện nay có 52.150 người tham gia BHXH bắt buộc, 15.530 người tham gia BHXH, 43.255 người tham gia BHTN, gần 98% dân số tham gia BHYT. Tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN 1.700 tỷ tăng 95 tỷ so với năm 2019, đạt 100% kế hoạch do BHXH Việt Nam giao. Đây là kết quả chưa từng có từ trước đến nay, mặc dù tình hình kinh tế trong nước và thế giới một năm nhiều chao đảo.

BHXH đã ký hợp đồng với Bưu điện tỉnh Yên Bái chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN và BHXH một lần… cho các đối tượng xã hội bằng tiền mặt tại các điểm bưu điện hoặc qua thẻ ATM ngay từ những ngày đầu tháng, việc chậm và nợ lương hưu là câu chuyện quá khứ.

Theo thống kê, năm 2020 có 293 doanh nghiệp nợ BHXH từ 3 tháng trở lên với tổng số nợ và lãi theo Luật Bảo hiểm xã hội là 62,551 tỷ, bằng 3,7%. Trong đó có 60 doanh nghiệp đã ngừng hoạt động, kéo theo hàng trăm công nhân và người lao động bị ảnh hưởng các quyền lợi.

Để khắc phục tình trạng nợ BHXH, năm 2020 BHXH tỉnh Yên Bái đã phối hợp với chính quyền địa phương cùng các ngành, đoàn thể tuyên truyền tới các doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động thực hiện tốt Luật Bảo hiểm xã hội đảm bảo quyền lợi của người lao động. Tăng cường các biện pháp quản lý và sử dụng hiệu quả Quỹ BHXH, BHYT kiên quyết xuất toán những hóa đơn trục lợi BHYT.

Tháng 11/2020 BHXH tỉnh Yên Bái đã tổ chức đôn đốc thu nợ 65 đơn vị sử dụng lao động từ 1-3 tháng, thanh tra đột xuất 5 đơn vị, tiến hành thu được 70% số tiền nợ tại 5 đơn vị này.

Năm 2020 là năm “bùng nổ” số người tham gia BHXH tự nguyện, tính đến tháng 11/2020 tỉnh Yên Bái có 14.896 người, tăng 7.492 người so với năm 2019, hết tháng 12/2020 có 15.530 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 7.701 người. Điều đó khẳng định khi người dân đã hiểu lợi ích mà BHXH mang lại cho tương lai của họ, thì họ tham gia BHXH tự nguyện ngày một đông.

Chị Nguyễn Thị Thu Hà, sinh năm 1972 người dân xóm Soi xã Giới Phiên, TP Yên Bái là người tham gia BHXH tự nguyện cho biết: Theo quy hoạch thì gia đình tôi nằm trong diện giải tỏa cho các dự án mở rộng thành phố. Nhà tôi có khoảng 7 sào ruộng, 4 sào soi bãi, nhà nước đã thu hồi chỉ còn hơn 3 sào ruộng. Hàng ngày tôi phải đi làm thuê, ai thuê gì thì làm, tiền công 250.000đ/ngày. Nghĩ về tương lai, thấy rằng sau khi về già sẽ rất khó khăn, vì không lấy gì đảm bảo cho cuộc sống của mình. Nên tôi đã tham gia BHXH tự nguyện, mỗi tháng đóng 220.000đ, với mức đóng như thế là vừa sức, chỉ bằng một ngày lao động, nên tôi đóng luôn 5 năm. Tôi đang cân nhắc, có thể tới đây chồng tôi cũng sẽ tham gia BHXH tự nguyện…

Chị Trần Thị Kim Vân, đại lý BHXH xã Giới Phiên cho biết: Xã tôi hiện đã có 50 người tham gia BHXH tự nguyện, theo dự đoán trong vài năm tới số người tham gia BHXH tự nguyện ở đây sẽ tăng lên khi người dân thấy lợi ích BHXH đối với họ như thế nào…

Ông Nguyễn Trí Đại - GĐ BHXH tỉnh Yên Bái: Trong những năm tới chúng tôi đẩy mạnh phát triển BHXH tự nguyện để đáp ứng nhu cầu của người dân. Trong đó, không ít người trẻ có thu nhập và nhiều lao động từ khu công nghiệp, nhà máy ở các tỉnh khác về địa phương mà chưa tìm được việc làm. Mong muốn của chúng tôi là Yên Bái mở thêm nhiều nhà máy, khu công nghiệp giúp người lao động tham gia BHXH. Bởi BHXH Yên Bái đang vì quyền lợi và bảo vệ quyền lợi cho người lao động…