Theo đó, thương nhân sẽ có 3 phương thức xây dựng vùng nguyên liệu: Xây dựng dự án hoặc phương án Cánh đồng lớn (CĐL); không xây dựng dự án hoặc phương án CĐL mà chỉ ký hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa, gạo với hộ nông dân hoặc đại diện của nông dân trồng lúa theo quy định tại Lộ trình này;
Xây dựng vùng nguyên liệu thuộc quyền quản lý, sử dụng của thương nhân trên diện tích đất sản xuất lúa được Nhà nước giao, cho thuê, nhận góp vốn bằng quyền SDĐ hoặc cho thuê đất của các hộ gia đình, tổ chức, cá nhân để sản xuất lúa theo quy định của pháp luật về đất đai. Việc xây dựng vùng nguyên liệu phải được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt hoặc xác nhận.
Quy mô tối thiểu ban đầu và lộ trình tối thiểu tăng dần vùng nguyên liệu của thương nhân giai đoạn 2015-2020 được xác định dựa trên thành tích XK gạo từ 2011-2013.
Cụ thể: Thương nhân có thành tích XK gạo dưới 50.000 tấn/năm quy mô vùng nguyên liệu năm đầu là 500 ha, từ năm thứ hai trở đi mỗi năm tăng thêm 300 ha;
Thương nhân XK từ 50.000 đến dưới 100.000 tấn gạo/năm, năm đầu làm 800 ha, những năm sau mỗi năm tăng thêm 500 ha; thương nhân XK từ trên 100.000 đến dưới 200.000 tấn/năm, năm đầu làm 1.200 ha, những năm sau mỗi năm tăng thêm 800 ha;
Thương nhân XK từ trên 200.000 tấn/năm, năm đầu làm 2.000 ha, những năm sau mỗi năm tăng thêm 1.500 ha.
Khuyến khích thương nhân đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu ổn định trong tất cả các vụ sản xuất chính trong năm và đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu lớn hơn mức tối thiểu.
Với thương nhân mới tham gia XK gạo, chưa có thành tích XK thì thực hiện giống như thương nhân XK dưới 50.000 tấn gạo/năm. Thành tích XK gạo trong 3 năm đầu của thương nhân mới tham gia XK gạo sẽ là cơ sở để Bộ Công thương xem xét, xác định lại quy mô vùng nguyên liệu của thương nhân.
Thương nhân có trách nhiệm xây dựng vùng nguyên liệu trong các vụ sản xuất chính trong năm, diện tích vùng nguyên liệu mỗi vụ không ít hơn 1/4 tổng diện tích vùng nguyên liệu tối thiểu và tổng diện tích vùng nguyên liệu các vụ sản xuất trong năm phải đảm bảo không thấp hơn mức tối thiểu.
Căn cứ vào tình hình thực tiễn và kết quả triển khai thực hiện, Bộ Công thương sẽ xem xét, điều chỉnh quy mô và lộ trình xây dựng vùng nguyên liệu của thương nhân.
Thương nhân, hộ nông dân trồng lúa, đại diện của nông dân tham gia liên kết vi phạm hợp đồng đã ký, ngoài việc chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật, còn bị thu hồi khoản hỗ trợ đã nhận, không được hỗ trợ trong năm tiếp theo. Ngoài ra, còn bị xem xét, áp dụng các biện pháp xử lý khác.
