Hiện nay, rất nhiều game show hay phim trên truyền hình như: Ai là triệu phú, Vietnam Idol, Bước nhảy hoàn vũ, Ngôi nhà hạnh phúc... đều được giới thiệu là mua format từ nước ngoài. Vậy vì sao chúng ta lại phải mua, và việc mua bán có khó khăn không?
Vì sao game show thuần Việt lại chưa phát triển? Một người phụ trách mảng maketing của một Cty truyền thông chia sẻ: Game show thuần Việt đã được các Cty quảng cáo và sự kiện nghĩ đến từ rất lâu rồi. Các Cty như: Đất Việt, Cát Tiên Sa, Kiết Tường... đều xây dựng các game show và phát trên truyền hình rồi. Tuy nhiên, game show thuần Việt chưa thành công có vài nguyên nhân của nó.
Trước tiên, phải nói đến thị hiếu công chúng. Dân Việt vẫn thích “mác” nước ngoài. Nhưng cũng công nhận một điều là các game show nước ngoài rất hay, rất hấp dẫn.... dù ta làm lại có dở nhưng người ta vẫn xem. Và quan trọng là khi bạn nghĩ ra một ý tưởng game show thì không phải nhà đài chấp nhận ngay mà phải theo một quy trình là: Lập ý tưởng và kế hoạch thực hiện, sau đó liên hệ nhà đài trình bày kế hoạch và xin khung giờ phát sóng, rồi thì tìm kiếm tài trợ (khâu quan trọng nhất). Giải quyết tốt các khâu trên thì mới có thể đề nghị nhà sản xuất thực hiện chương trình. Chặng đường không đơn giản như mua bản quyền game show.
Bà Vũ Thị Bích Liên, giám đốc Cty Sóng Vàng cho biết: Những game show được mua format đều là những game show hay nổi tiếng, hấp dẫn trên thế giới hàng chục năm, đã được nghiên cứu kỹ. Lựa chọn game show nào là do tiêu chí của mỗi Cty truyền thông, họ chỉ cần chứng minh năng lực tài chính, uy tín có giờ phát sóng vàng là được.
Những tưởng các nhà sản xuất phải thương thảo gay gắt lắm để “vác” game show nổi tiếng về thực hiện, nhưng không. Bà Liên khẳng định: Khó mà tranh cãi các điều khoản hợp đồng vì chúng được soạn theo luật quốc tế. Bản quyền phim truyền hình là dạng Scripted format (tuân thủ kịch bản) còn game show lại là non-script (không kịch bản). Bà Liên cũng cho biết, mặc dù là game show không phải tuân thủ kịch bản nhưng phải tuân thủ các bước phần mềm trò chơi, bước 1 chào thế nào, giao lưu khán lúc nào, phải sử dụng bao nhiêu đèn chiếu sáng, bao nhiêu khán giả, MC độ tuổi nào, phong cách ra sao…
Bà Phạm Thị Dung, GĐ Cty Kiết Tường khẳng định: Đa số các Cty cung cấp format trên thế giới cho các điều kiện rất dễ dàng để địa phương hóa game show của họ, chỉ có một số chương trình là buộc rất khó về ánh sáng, phim trường,... tuy nhiên Việt Nam cũng thực hiện được tốt. Điểm đáng nói là khi thực hiện bản quyền game show thì ai (người mua) cũng muốn sử dụng những kỹ thuật nghệ thuật mà các Cty cung cấp format đã thực hiện thành công rồi. Hiện nay game show đang giảm sút sức thu hút người xem nên các Cty sản xuất đầu tư tiếp hay không còn tùy thuộc vào thị trường.
Nói về sự thành công hay thất bại của phim Việt hoá, bà Phạm Thị Dung, GĐ Cty Kiết Tường – một trong những Cty có khá nhiều dự án làm phim Việt hoá chia sẻ: Mặc dù là hợp đồng tuân thủ bản quyền kịch bản nhưng không phải nhà cung cấp nước ngoài không cho chỉnh sửa. Những phim Việt hoá chưa thành công là do trình độ Việt hóa mà thôi. Bà Dung nói thêm: Chính vì vậy, để phim đạt tính hấp dẫn cao, chúng tôi, phía nhà sản xuất phải nghiên cứu rất kỹ các chi tiết cần Việt hoá cho phù hợp văn hoá mà phải đảm bảo tính hấp dẫn của phim. Ví dụ, bộ phim Người mẫu (Hàn Quốc) từng tạo cơn sốt khán giả Việt khiến không ít nhà sản xuất muốn làm phim đề tài này. Tuy nhiên, thực hiện bản quyền đã mua được thì phải chờ đến thời điểm hiện nay Cty mới dám đưa vào sản xuất. Lý do, nền giải trí thời trang Việt Nam và nghề người mẫu của chúng ta quá non trẻ. Phải đến thời điểm này mới có những phát triển phù hợp để nội dung phim trở nên hợp lý với xã hội Việt.
Làm lại một bộ phim vốn từng rất ăn khách của nước ngoài là điều không dễ dàng. Vì vậy khác với sự thành công của game show, con đường chinh phục khán giả của dòng phim truyền hình Việt hoá khó khăn hơn nhiều. Nhưng chính trong nỗi khó khăn ấy, chúng ta không thể phủ nhận dòng phim truyền hình Việt đang ngày càng trở nên hay hơn. Không chỉ những phim Việt hoá sau cũng tiến bộ hơn những phim Việt hoá ban đầu nhiều mặt mà các phim truyền hình thuần Việt, sự cạnh tranh với phim Việt hoá, cũng đang ngày một trở nên hấp dẫn hơn.
