* Lãnh đạo "cắm chốt" tại các điểm hạn nặng
Đến ngày 29/6, toàn tỉnh Thanh Hoá đã gieo cấy được 97.503ha lúa đạt 73%/kế hoạch 133.500ha . Như vậy xứ Thanh còn trên 35.000ha chưa cấy được, ngoài ra có tới 4.000ha phải cấy lại. Đây qủa là một thách thức lớn với tỉnh này.
Số diện tích đã gieo cấy tập trung chủ yếu ở các huyện đồng bằng như Nông Cống đạt 96,2%, Thọ Xuân đạt 92%, Thiệu Hoá đạt 94%. Đặc biệt là huyện Hậu Lộc được xem là trọng điểm hạn hán bị nhiễm mặn nặng cũng đạt 91%. Theo ông Nguyễn Văn Hoằng- PCT UBND huyện Hậu Lộc thì chính quyền và người dân không thể ngồi chờ nước trời được nữa, đành chầu chực ở các con nước thuỷ triều lên xuống để vác máy bơm dầu ra đón lấy con nước mà bơm vào đồng ruộng.
“Chỉ có cách đó thôi mới đưa được nước vào ruộng. Điện lưới thì phập phù. Trời thì không có mưa. Nước trên các triền sông xuống đến mức thấp nhất trong lịch sử. Nếu không chớp lấy thời cơ vàng khi thuỷ triều lên thì khó lòng cấy được diện tích đó”- ông Hoằng cho biết. Cách đây 2 tuần khi trả lời NNVN, ông Hoằng cũng "bấm đốt" nếu trời không mưa thì Hậu Lộc chỉ cấy được 30% diện tích cơ cấu. Điều quan trọng là họ đã có những cách làm quyết liệt để có nước tưới cho mạ và phân phối được nước để cấy cũng như tưới cho số diện tích đã cấy.
Tại huyện Quảng Xương, sau khi NNVN đưa tin có 18 xã chưa xuống giống được vì không có nước và có khoảng 4.000ha đất lúa đang phơi trắng đồng thì các cán bộ từ huyện đến xã không thể ngồi yên ghế mà cuống cuồng họp bàn tìm giải pháp giúp dân cấy lúa. PCT UBND huyện Nguyễn Văn Công và Trưởng phòng NN- PTNT Mã Văn Thanh không một ngày ở cơ quan. Điện thoại hỏi các ông, lúc thì bảo đang ở đồng Quảng Trường, lúc thì nói chỉ đạo SX ở Quảng Bình. Và cuối cùng thì chúng tôi đã “bắt được quả tang” khi các ông đang cùng với thuỷ nông tìm giải pháp bơm nước tưới cho cánh đồng 480ha của xã Quảng Bình, một xã chưa năm nào biết mùi vị của nhiễm mặn thì vụ này đã có 170ha lúa chết vì mặn chát.
Đứng ngay trên chân ruộng, ông Công- PCT UBND huyện Quảng Xương cho biết: “Cán bộ chủ chốt của huyện và các phòng ban đều cắm chốt ở các xã để trực tiếp chỉ đạo khắc phục chống hạn. Huyện đã trích ngân sách 550 triệu đồng chi chống hạn. Trong đó 350 triệu đồng hỗ trợ mua máy bơm dầu, 200 triệu hỗ trợ 50% giá giống lúa cho những hộ dân phải gieo cấy lại”. Với những giải pháp nhạy bén của huyện Quảng Xương nên cho đến giờ phút này toàn huyện đã gieo cấy được 6.500ha đạt 63% kế hoạch, xoá tan tâm lý bỏ hoang ruộng. Số 4.200ha chưa cấy được cũng đã có 1.200ha giải phóng được đất để cấy.
Trong số những dòng sông lớn chảy qua Thanh Hoá thì sông Chu được xem là “phao cứu sinh” cho những cánh đồng lúa của tỉnh. Đầu tháng 6, biết được tình hình nước từ hồ Cửa Đạt điều tiết qua đập Bái Thượng nhỏ giọt theo kiểu bố thí, NNVN đã lên tiếng và ngay lập tức nước từ Cửa Đạt được đổ về Bái Thượng đạt mức thiết kế, đảm bảo nguồn nước tưới cho hàng chục ngàn ha lúa mùa của các huyện Thọ Xuân, Thiệu Hoá, Đông Sơn, Triệu Sơn cấy kịp thời. Đến thời điểm này, mực nước tại Cửa Đạt ở cos 74 với trữ lượng 240 triệu m3. Theo ông Lê Văn Thuỷ- GĐ Cty Thuỷ lợi sông Chu dự báo: “Nếu trời không mưa mà nước từ hồ Cửa Đạt giữ ở mức trên 240 triệu m3 và chảy qua Bái Thượng đạt 50m3/s như mức thiết kế thì các cánh đồng thuộc hệ thống sông Chu vẫn đảm bảo được lượng nước tưới từ nay cho đến ngoài 25/7”. Bộ trưởng Bộ NN- PTNT Cao Đức Phát chỉ đạo các địa phương cần có biện pháp cấp bách để chống hạn, làm việc với ngành điện một cách chặt chẽ để thống nhất cung ứng điện cho sản xuất vụ mùa một cách tốt nhất, đồng thời có giải pháp cho việc chọn cây trồng thay thế trên diện tích không thể cấy được lúa. UBND tỉnh Thanh Hoá cũng yêu cầu Sở Công thương chỉ đạo Điện lực Thanh Hoá cung ứng điện một cách tốt nhất cho các trạm bơm.
Ngày 29/6, đoàn công tác của Bộ NN- PTNT do ông Phạm Đồng Quảng- Cục phó Cục Trồng trọt dẫn đầu đã về kiểm tra hạn hán tại Thanh Hoá. Sau khi đoàn có chuyến thị sát xuống một số điểm bị hạn nặng, lãnh đạo Sở NN- PTNT Thanh Hoá báo cáo với đoàn: Thanh Hoá hiện có 21 ngàn ha đất lúa bị hạn nặng. Riêng huyện Mường Lát hạn hán xảy ra cực kỳ nghiêm trọng, có nguy cơ mất trắng cả lúa và cây màu. Một số huyện chưa có nước để gieo mạ và nước cấy như Tĩnh Gia còn 3.000ha, Nông Cống 500ha. Các huyện miền núi tiến độ gieo mạ rất chậm. Huyện Thạch Thành còn 80 tấn giống chưa xuống mạ, Như Xuân 17 tấn, Cẩm Thuỷ 44 tấn…Riêng mạ mùa sớm, huyện Như Thanh đã chết 360kg, Nông Cống có 4.000kg mạ đã bị chết, người dân buộc phải gieo mạ lại nhưng hiện tại chưa có nước để làm đất. Một số huyện có mạ mùa sớm đã quá già như Nga Sơn, Hà Trung.
