Trái hẳn với không khí sôi động mỗi khi chuẩn bị vào vụ gieo sạ lúa, vụ ĐX 2013 - 2014 thị trường phân bón ở ĐBSCL lại khá trầm lắng, giá giảm mạnh. Dù giá phân đang thấp nhưng nhiều nông dân cũng không vội vã mua cho cả vụ như trước, mà chỉ mua cầm chừng theo đợt bón cho lúa.
Lỗ nặng vì trữ phân
Theo kế hoạch, vụ ĐX 2013 - 2014, toàn khu vực ĐBSCL sẽ gieo sạ khoảng 1,6 triệu ha lúa. Mặc dù lũ mùa nước nổi mới đạt đỉnh và đang rút chậm nhưng các tỉnh như Sóc Trăng, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Bạc Liêu, Kiên Giang, Hậu Giang…, những khu vực nằm trong vùng đê bao an toàn đã tranh thủ xuống giống sớm.
Bộ NN-PTNT cũng chỉ đạo các địa phương cần tranh thủ rút nước sớm, tập trung xuống giống lúa ĐX chính vụ trong tháng 11 này, những nơi trũng, nước ngập sâu chưa thể gieo sạ ngay thì chậm nhất trong tháng 12 là phải kết thúc nhằm tránh bị hạn, mặn vào cuối vụ.
Để đón vụ lúa mới, không ít đại lý đã bung tiền ra dự trữ phân bón để kiếm lời. Thế nhưng thị trường phân bón đầu vụ ĐX 2013 - 2014 lại trái chiều với mọi năm, khiến không ít chủ đại lý phải “ngậm bồ hòn”. Chỉ trong vòng khoảng 3 - 4 tháng trở lại đây, phân bón các loại đã đồng loạt giảm giá mạnh từ 15 - 20%, được xem là giá phân bón biến động giảm mạnh nhất trong vòng 10 năm nay.
Ông Trần Minh Đăng, Chủ cửa hàng VTNN Đăng ở xã Phú Mỹ, huyện Mỹ Tú, Sóc Trăng nói như than: “Đầu vụ ĐX này tôi thấy giá phân bón đang giảm mạnh nên đã bỏ tiền ra nhập gần 100 tấn phân về để vào vụ bán cho nông dân. Nhưng không ngờ từ khi nhập phân vào kho đến nay giá cứ ngày một giảm thêm, tính đền thời điểm này bình quân mỗi bao phân tôi đang bị lỗ từ 20.000 - 80.000 đ (tùy loại)”.
Thị trường trầm lắng và giá liên tục sụt giảm đã khiến không ít đại lý trữ phân bị lỗ nặng
Theo ông Đăng, thông thường vào thời điểm này các đại lý đã nhập phân đầy khó nhưng do năm nay giá phân biến động quá lớn nên chưa ai dám nhập nhiều. Chủ yếu là lấy cầm chừng để bán giữ mối, chờ đến khi nào bà con xuống giống nhiều, nhu cầu phân bón tăng lên thì đại lý mới dám nhập vào đáp ứng theo nhu cầu nông dân.
Ông Trương Công Điệu, Chủ đại lý VTNN Tám Điệu, ở xã Tân Thạnh, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ cho biết, thị trường phân bón năm nay khác lạ, dù thời vụ đã cận kề nhưng giá cứ đi xuống, loại giảm ít cũng khoảng 40.000 đ/bao, còn loại giảm nhiều tới 50.000 đ/bao. Cụ thể giá phân urê đang ở quanh mức 380.000 - 395.000 đ/bao, giảm trên 100.000 đ/bao; phân NPK, DAP của các Cty giá khoảng 580.000 - 615.000 đ/bao, giảm từ 60.000 - 85.000 đ/bao.
Theo ông Điệu, mức giá này chỉ bằng khoảng 2/3 so với thời điểm giá phân cao nhất tại ĐBSCL. Cho đến thời điểm này, đại lý của Tám Điệu cũng chỉ mới nhập vào kho khoảng 50 tấn phân các loại để phục vụ nông dân, trong khi vụ này mọi năm nhập tới 200 tấn phân. Cũng may là nhập ít chứ không thì đã bị thua lỗ nặng.
Giá phân khó tăng
Các chuyên gia trong ngành phân bón cho rằng, giá phân bón thế giới liên tục sụt giảm trong những năm gần đây là do nguồn cung ngày càng nhiều. Không chỉ nâng công suất, các nước còn đẩy mạnh việc áp dụng công nghệ mới vào SX, giúp hạ giá thành sản phẩm.
Theo số liệu của ngành Hải quan, tính đến hết tháng 9, cả nước đã nhập khẩu 3,39 triệu tấn, trị giá 1,28 tỷ USD, tăng gần 22% về lượng nhưng chỉ tăng hơn 6% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy giá phân nhập khẩu vào Việt Nam từ đầu năm đến năm nay đã giảm khá mạnh. Giá thế giới giảm đã kéo giá phân bón trong nước giảm theo.
Cụ thể, giá phân đạm hạt đục do Cty TNHH một thành viên phân bón dầu khí Cà Mau- PVCFC (TCty Phân bón và hóa chất dầu khí) sản xuất, đang được các đại lý VTNN bán cho nông dân khu vực ĐBSCL ở mức 380.000 đ/bao 50kg, rẻ hơn cả đạm cùng loại nhập khẩu từ Trung Quốc.
So với thời điểm giữa tháng 7/2013, giá mỗi bao phân đạm đã giảm hơn 40.000 đ. Chủ đại lý VTNN Ngô Công Sinh ở Tân Hiệp, Kiên Giang cho biết, giá phân bón mấy ngày nay đã có dấu hiệu nhích lên, tuy nhiên hiện giá đạm hạt đục Cà Mau được bán tới tay nông dân hiện chỉ còn 378.000 đ/bao. Đạm Trung Quốc dù có mắc hơn nhưng giá cũng chỉ chênh khoảng 4.000 đ/bao.
Ông Trần Hoàng Âu ở xã Trường Xuân, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ vừa ra đại lý mua gần 20 bao phân cho 2,5 ha lúa mà cứ hồi hộp: “Giá phân vụ này khá mềm, phân urê chưa tới 400.000 đ/bao 50kg, còn phân NPK 20-20-15 và 16-16-8 giá nằm ở mức 530 - 580 ngàn đồng/bao tùy loại. Giá này nông dân đã dễ thở rồi nhưng mua về vẫn thấy hồi hộp, lỡ giá còn giảm nữa thì mình lại mất tiền oan”.
Ông Nguyễn Hữu An, Chi cục trưởng Chi cục BVTV An Giang nhận định, vụ lúa ĐX 2013 - 2014 được dự báo vẫn còn không ít khó khăn, thách thức về thiên tai, dịch bệnh cũng như những bất lợi về giá cả và thị trường tiêu thụ lúa gạo. Song, nếu tuân thủ khuyến cáo của ngành nông nghiệp, bà con nông dân chẳng những có được một vụ mùa bội thu, mà còn tiết kiệm được chi phí và giảm đáng kể giá thành sản xuất.
Đặc biệt năm nay nước lũ lớn để lại nguồn phù sa dồi dào và tiêu diệt các mầm bệnh. Bên cạnh đó mặt thuận lớn nhất hiện nay giá phân bón trên thị trường đang giảm giá mạnh, giúp người SX giảm nhiều chi phí trong mùa vụ. Vụ ĐX 2013 - 2014, tỉnh An Giang xuống giống 234.000 ha, được chia thành 3 đợt để tập trung né rầy.
Ngành nông nghiệp khuyến cáo nông dân nên áp dụng biện pháp sạ hàng, sạ thưa, lượng giống sử dụng không quá 150 kg/ha. Áp dụng các biện pháp canh tác khoa học, tiên tiến vào SX nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm thất thoát, giảm giá thành… Đặc biệt là cần bón phân cân đối, tránh việc lạm dụng khi thấy phân có giá rẻ.
