Quân đội Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ảnh: Getty.
Đề xuất này được đưa ra trong một cuộc họp do Tổng thư ký NATO Mark Rutte tổ chức tại Brussels hôm 18/12, với sự tham dự của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và một số nhà lãnh đạo của khối.
Ý tưởng này cũng đã được đưa ra bàn luận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trong các cuộc đàm phán gần đây ở Paris, với sự tham dự của ông Zelensky và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Các quan chức quen thuộc với các cuộc đàm phán lưu ý rằng ông Trump đã thể hiện sự quan tâm nhưng vẫn chưa nhất trí với bất kỳ đề xuất nào vì nhóm của ông vẫn đang xây dựng chính sách của riêng mình.
Đề xuất này về việc xây dựng một lực lượng gìn giữ hòa bình do châu Âu dẫn đầu hoạt động bên ngoài khuôn khổ NATO. Các nhà lãnh đạo dường như coi đây là một sự đảm bảo an ninh khả thi cho Ukraine, trong bối cảnh nước này không thể gia nhập NATO trong tương lai gần. Ông Macron, người lần đầu tiên đưa ra ý tưởng này hồi tháng 2/2024, đã kêu gọi sự ủng hộ từ một số quốc gia châu Âu, bao gồm Anh và một số quốc gia Baltic và Bắc Âu.
Mặc dù các chi tiết của đề xuất vẫn chưa được tiết lộ, lực lượng này sẽ cần có quân số đáng kể, có thể lên đến hàng chục nghìn binh sĩ, để đảm bảo phòng thủ hiệu quả, tờ báo cho biết thêm. Các cuộc thảo luận được cho là xoay quanh việc xác định nhiệm vụ của lực lượng này.
Ông Zelensky đã công khai ủng hộ đề xuất này, nhấn mạnh rằng đây nên là sự bổ sung cho quyết tâm gia nhập NATO của Ukraine chứ không phải là một sự thay thế. Ông nhắc lại hôm 19/12 tại Brussels rằng điều khoản phòng thủ chung của khối vẫn là "sự đảm bảo thực sự và duy nhất" về an ninh cho Ukraine, theo ý kiến của ông.
Hôm 19/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhắc lại rằng ông đã sẵn sàng cho các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine, nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải giải quyết các mối quan tâm an ninh quan trọng của Nga, bao gồm việc Kiev từ bỏ tham vọng gia nhập NATO, công nhận thực tế lãnh thổ mới và cam kết duy trì lập trường trung lập.
Tại cuộc họp báo tổng kết năm 2024 ở Moscow, Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng các biện pháp này rất quan trọng để đạt được sự ổn định lâu dài trong khu vực và đảm bảo an ninh chung. Ông khẳng định Nga sẵn sàng đàm phán mà không cần điều kiện tiên quyết, đóng khung các bước được đề xuất như một nền tảng thực tế để duy trì hòa bình trong khi bảo vệ lợi ích chiến lược của tất cả các bên liên quan.
Tờ Washington Post tuyên bố rằng các nhà lãnh đạo Tây Âu coi đề xuất này là một cách để gây ảnh hưởng đến bất kỳ cuộc đàm phán nào do Mỹ dẫn đầu với Moscow và thể hiện cam kết của họ đối với Ukraine. "Chúng tôi cần một thứ gì đó bền vững", một nhà ngoại giao châu Âu giấu tên nói với tờ báo này, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lập kế hoạch rõ ràng trước khi tiếp xúc với các quan chức ở Washington.
