Bảo tồn và phát triển làng nghề để tinh hoa Việt bay cao, vươn xa

Lễ Khai mạc có sự tham dự của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Bộ trưởng NN-PTNT Lê Minh Hoan, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, đại diện một số tổ chức quốc tế và các nghệ nhân, thợ giỏi được vinh danh.

Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Việt Nam năm 2023 nhằm gìn giữ, bảo tồn, tái hiện và phát huy bản sắc các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, hình thành các nét văn hóa đương đại của làng nghề Việt Nam. Trong đó, lấy các làng nghề của thành phố Hà Nội làm trung tâm để lan tỏa cho các địa phương khác trên cả nước.

Thông qua Festival, tạo môi trường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, kiến thức sản xuất kinh doanh sản phẩm làng nghề, tôn vinh các nghệ nhân, thợ giỏi, người lao động trong các làng nghề; quảng bá, giới thiệu các làng nghề, phố nghề truyền thống trên địa bàn thành phố Hà Nội và trên cả nước.

Festival cũng nhằm quảng bá hình ảnh, thương hiệu của làng nghề Việt Nam tới bạn bè quốc tế, thúc đẩy tiêu thụ, nâng cao giá trị sản phẩm, phát triển du lịch, thể hiện dòng chảy văn hóa Việt Nam thông qua sự phát triển của các làng nghề.

Phát biểu khai mạc tại Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Việt Nam, Bộ trưởng NN-PTNT Lê Minh Hoan cho biết làng nghề thủ công truyền thống Việt Nam trải qua lịch sử phát triển nghìn năm. Bàn tay khéo léo, trí óc sáng tạo của bao thế hệ nghệ nhân, thợ giỏi dày công “thổi hồn” cho từng tác phẩm độc đáo, tinh tế, chuyển tải di sản văn hóa, nét đẹp truyền thống của cộng đồng, dân tộc, vừa có tính ứng dụng, gần gũi, vừa có tính thẩm mỹ, nghệ thuật.

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, trong khi đô thị được xem là hình ảnh đại diện cho mức độ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, thì nông thôn chính là nơi gìn giữ trọn vẹn đời sống tinh thần, bản sắc văn hóa dân tộc, giá trị cốt lõi thấm đẫm tình đất, tình người. Nếu như các thiết bị điện tử, công nghệ được xem là biểu hiện của sự năng động về khoa học - kỹ thuật của các quốc gia, thì các tác phẩm thủ công mỹ nghệ, làng nghề chính là nét tinh hoa, khi tài nguyên bản địa được kết tinh thành giá trị văn hóa - xã hội, đậm đà bản sắc của mỗi quốc gia - dân tộc.

Hàng nghìn làng nghề nông thôn, làng nghề truyền thống trải khắp đất nước, những di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình nghề thủ công truyền thống, đã đóng góp giá trị to lớn về kinh tế, văn hóa, xã hội. Mỗi làng nghề đều gắn liền với câu chuyện đời sống vật chất, tinh thần, tiếp nối qua nhiều thế hệ và được chắt chiu, nâng niu trong từng sản phẩm.

"Thời gian tới, Bộ NN-PTNT sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương, tạo điều kiện thuận lợi để các nghệ nhân, thợ giỏi, các nhà thiết kế thủ công mỹ nghệ gắn bó với nghề, với làng nghề, lan tỏa những nét đẹp, giá trị tích cực đến với cộng đồng, cùng bảo tồn và phát huy giá trị làng nghề thủ công truyền thống, đóng góp cho chương trình xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao chất lượng sống của cộng đồng người dân nông thôn", Bộ trưởng cho biết.

Lãnh đạo Bộ NN-PTNT tin tưởng rằng đội ngũ các nghệ nhân, thợ giỏi, các nhà thiết kế thủ công mỹ nghệ Việt Nam, nhất là các thế hệ trẻ vẫn luôn tự tin và tự hào tìm kiếm, tạo dựng những giá trị vô tận từ tài nguyên bản địa đa dạng, bản sắc văn hóa, xã hội độc đáo, với đôi tay khéo léo, khoa học, sáng tạo sẽ biến thành những sản phẩm có giá trị. Vì vậy, cần phải có trách nhiệm và bổn phận làm cho người Việt, tinh hoa Việt bay cao, vươn xa đi khắp muôn nơi, với thông điệp cùng nhau nâng lưu giá trị Việt, cùng nhau nâng tầm làng nghề Việt, cùng nhau kết nối tinh hoa Việt.

Ông Trần Sỹ Thanh, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết, nhận thức sâu sắc giá trị của làng nghề nghề truyền thống, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 9 về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn thủ đô. Trong đó, khẳng định ưu tiên phát triển nghề và sản phẩm nghề thủ công truyền thống. Thành phố ban hành Quy hoạch phát triển nghề, làng nghề đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030, đồng thời có nhiều cơ chế để bảo tồn và phát triển làng nghề trên địa bàn thủ đô.

Hiện nay, Hà Nội là địa phương có tập trung số lượng làng nghề và các nghệ nhân nhiều nhất cả nước với 1.350 làng nghề và làng có nghề, chiếm 56% tổng số làng nghề của cả nước. Mỗi làng nghề Hà Nội đều mang bản sắc riêng với những sản phẩm độc đáo theo phong cách văn hóa địa phương, có sức cạnh tranh cao trên thị trường trong nước và quốc tế.

Thành phố phấn đấu đến 2025 sẽ hình thành trung tâm phát triển thiết kế và giới thiệu sản phẩm OCOP quốc gia tại thủ đô, gắn với du lịch văn hóa và phát triển công nghiệp văn hóa, đồng thời phát triển 9 Trung tâm thiết kế sáng tạo giới thiệu quảng bá sản phẩm OCOP tại các huyện và thị xã.

Theo Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, tại Fesival bảo tồn và phát triển làng nghề Việt Nam 2023, Hà Nội tham gia 6 sự kiện bên lề, phối hợp với Bộ NN-PTNT triển khai nhiều hoạt động chính thức với mong muốn sẽ góp phần quảng bá sản phẩm làng nghề, đẩy mạnh kết nối giao thương, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm và phát triển du lịch làng nghề của thủ đô và cả nước.