Chính phủ Việt Nam nới lỏng nhiều hạn chế vào ngày 22/4/2020. Ảnh: Reuters.
Tờ báo này cũng đặt ra câu hỏi “Làm thế nào mà Việt Nam, một quốc gia đang phát triển ở Đông Nam Á, chống Covid-19 tốt đến như vậy?”.
Nông nghiệp Việt Nam xin giới thiệu nội dung bài báo của ABC News:
Trong khi các trường hợp Covid-19 nổ ra ở Singapore giàu có và căn bệnh này tiếp tục là một xu hướng đáng lo ngại ở những nơi khác ở Đông Nam Á, thì Việt Nam là một ngoại lệ khó có thể xảy ra.
Quốc gia này có biên giới trên bộ kéo dài hơn 1.400 km với Trung Quốc, nơi nCoV bắt đầu bùng phát từ tháng 12 năm ngoái. Việt Nam có dân số hơn 90 triệu người và GDP bình quân đầu người thấp hơn 22 lần so với Úc.
Tuy nhiên, thế giới thực sự phải ghen tị khi chưa có trường hợp tử vong nào liên quan tới Covid-19 tại Việt Nam.
Kể từ 11/5, các nhà chức trách báo cáo thêm 8 trường phục hồi sau khi nhiễm virus, nâng tổng số người được chữa khỏi tại Việt Nam lên 249. Trong khi đó, trên cả nước Việt Nam chỉ có tổng cộng 288 trường hợp chính thức được xác nhận.
Phản ứng của Việt Nam đối với Covid-19 được nhiều người ca ngợi, với số người chết chính thức ở mức 0. Ảnh: AP.
Ngược lại, Malaysia có 6.276 trường hợp. Singapore có dân số quá ít so với Việt Nam, xác nhận con số khổng lồ: 23.787.
"Úc từng tập trung và định học tập Singapore nhưng quốc đảo này hiện là một trong những thất bại lớn nhất trên thế giới hiện nay (về phòng chống dịch)", Mike Toole, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm của Viện Burnet có trụ sở tại Melbourne, nói với ABC.
"Việt Nam không ở trong tình huống đó. Tôi nghĩ đó là một thành tựu đáng chú ý đối với một đất nước rộng lớn như vậy".
Chúng ta có thể tin vào số liệu công khai?
Hầu hết các chuyên gia tin rằng chính quyền Việt Nam đang trung thực về thống kê virus Corona.
Huong Le Thu, một nhà phân tích tại Viện Chính sách chiến lược Úc, nói với ABC rằng các tổ chức quốc tế, nhà dịch tễ học nước ngoài và thậm chí đại sứ Úc tại Hà Nội đã bày tỏ sự tin tưởng vào dữ liệu, bà "không có lý do" để nghi ngờ.
Reuters cho biết không có cơ sở nào trong số 13 nhà tang lễ mà họ liên lạc ở Hà Nội chứng kiến sự gia tăng các đám tang trong bối cảnh đại dịch.
Sharon Kane, Giám đốc nghiên cứu Việt Nam tại Plan International, một tổ chức phi chính phủ hoạt động trên sức khỏe cộng đồng, nói: "Tôi biết nghe có vẻ như tôi đã uống Kool-Aid (cụm từ ám chỉ những người quá lạc quan, thường mang nghĩa tiêu cực – PV), nhưng tôi không thấy bất kỳ cảnh báo nào về độ chính xác hoặc thiếu minh bạch trong các con số".
"Đã có một nhận thức và báo cáo trung thực của Chính phủ từ đầu tháng 1 về nguồn lực lâm sàng hạn chế nếu dịch bệnh duy trì, vì vậy Việt Nam đã nhanh chóng nỗ lực kiểm soát Covid-19".
Công dân Việt Nam nghiêm túc đối mặt với khủng hoảng từ rất sớm. Ảnh: Reuters.
"Họ không coi đó là bệnh cúm thông thường", giáo sư Toole nói. "Họ mô tả các triệu chứng, họ nói với mọi người nơi để xét nghiệm".
Hành động nhanh chóng và dứt khoát
Chìa khóa thành công của Việt Nam là chiến lược xét nghiệm, theo dõi tiếp xúc tích cực và các chiến dịch truyền thông công cộng hiệu quả.
Quan trọng nhất, đất nước này đã làm những điều đó một cách nhanh chóng.
"Ngay từ rất sớm, họ đã hiểu rằng đây là một thứ gì đó rất nghiêm trọng, một loại virus có thể lây nhiễm cho tất cả mọi người", Tiến sĩ Le Thu nói.
Việt Nam sử dụng thông minh các nguồn lực hạn chế của mình. Ảnh: Reuters.
Báo cáo trường hợp đầu tiên vào ngày 22/1, Việt Nam nhanh chóng chuyển sang thành lập một đội đặc nhiệm cấp bộ được gọi là Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống và kiểm soát Covid-19.
"Bài tập đánh giá rủi ro đầu tiên được tiến hành vào đầu tháng 1 - ngay sau khi các trường hợp ở Trung Quốc bắt đầu được công bố", đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, Kidong Park, nói với AP.
Giáo sư Toole cho biết Việt Nam "hành động có lẽ nhanh hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới ngoài Trung Quốc".
Đến ngày 1/2, hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines tuyên bố tạm dừng tất cả các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc, Hồng Kông cũng như Đài Loan. Biên giới bị đóng cửa ngay sau đó, đình chỉ tất cả các chuyến bay quốc tế trước ngày 21/3.
"Có nhiều bài học rút ra từ đại dịch SARS năm 2003 và Chính phủ đã khéo léo sử dụng kinh nghiệm phong phú này và hành động có trách nhiệm", bà Kane nói.
Những người trở về Việt Nam được yêu cầu cách ly trong 14 ngày tại các cơ sở do Chính phủ tài trợ và vận hành.
Việt Nam cách ly tất cả mọi người thậm chí nghi ngờ bị nhiễm bệnh. Hàng chục ngàn người đã được đưa vào tình trạng cách ly.
Đến đầu tháng 3, các nhà khoa học Việt Nam phát triển xong một số bộ dụng cụ thử nghiệm giá rẻ.
"Vào thời điểm đó, Hoa Kỳ thậm chí không có một bài kiểm tra hiệu quả", Giáo sư Toole nói. "Việt Nam thì có tới ba".
Số phòng thí nghiệm có thể xét nghiệm Covid-19 tại Việt Nam tăng từ 3 (vào tháng 1) đến 112 (vào tháng 4).
"Việt Nam chọn một chiến lược 'chi phí thấp' để xét nghiệm những người cách ly thay vì tiến hành sàng lọc quy mô lớn đắt tiền", Ton Sinh Thanh, cựu đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ, viết gần đây.
"Nhiều xét nghiệm được thực hiện cho những người có nguy cơ phơi nhiễm cao, chẳng hạn tại các chợ ở Hà Nội".
Đến cuối tháng 4, nước này tiến hành hơn 260.000 bài xét nghiệm, tương đương tỷ lệ 2.691 trên một triệu dân.
“Ở nhà là yêu nước”
Cùng với đó, bộ máy tuyên truyền nổi tiếng của Việt Nam được huy động để khuyến khích các thói quen tích cực như sử dụng thuốc khử trùng tay, vốn có sẵn.
Chính phủ yêu cầu bắt buộc đeo khẩu trang khi ra ngoài vào ngày 16/3, với các hình phạt nghiêm khắc cho những ai vi phạm.
"Rửa tay và ở nhà là thể hiện lòng yêu nước - thông điệp được truyền đạt thành công thông qua các hình thức nghệ thuật phổ biến và tuyên truyền về Covid-19", Tiến sĩ Le Thu nói.
Những khẩu hiệu bao gồm "ở nhà là yêu nước", "giãn cách xã hội là một hình thức của lòng yêu nước" và "virus là kẻ thù của bạn".
Một bài hát pop về virus Corona hấp dẫn được phát hành bởi chính quyền Việt Nam lan truyền vào tháng 3, thu hút hàng triệu lượt xem trên YouTube.
"Tôi đã quan sát Việt Nam, về tổng thể, đó là nền văn hóa của tập thể tốt, và với một môi trường truyền thông xã hội tích cực… ", bà Kane nói.
Việt Nam mở cửa trở lại
Không có trường hợp nhiễm virus trong nước nào được báo cáo trong gần một tháng, Việt Nam mở cửa trở lại các doanh nghiệp và điểm du lịch.
Các trường học cũng dần mở cửa trở lại, tuân theo các biện pháp giãn cách xã hội, trẻ em được đo nhiệt độ và cung cấp nước sát khuẩn tay.
TP.HCM - đô thị lớn nhất và đông đúc nhất Việt Nam, với khoảng 9 triệu dân - mở lại hoàn toàn mạng lưới xe buýt trong tuần này.
Vietnam Airlines cho biết sẽ nối lại tất cả các chuyến bay nội địa vào đầu tháng 6.
Các điểm du lịch cũng đã mở cửa trở lại.
Du lịch là một phần quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, tạo việc làm trực tiếp cho 750.000 người, chiếm gần 8% GDP trong năm 2017.
Nền kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng lớn từ đại dịch, ghi nhận mức tăng trưởng thấp trong thập kỷ là 3,8% trong quý I/2020.
Tuần này, Chính phủ Việt Nam công bố một chiến dịch gọi là "Người Việt Nam đi du lịch tới các điểm đến Việt Nam", nhằm mục đích thúc đẩy du lịch nội địa.
Việt Nam tìm cách thúc đẩy du lịch trong nước. Ảnh: AP.
Trong khi người Việt tiếp tục hồi hương, mối đe dọa của virus Corona được mang từ nước ngoài vẫn còn. Cơ quan chức năng gần đây xác nhận 20 trường hợp Covid-19 “nhập khẩu”.
"Nguy cơ của Covid-19 hiện đang ở mức thấp và đó là một điều tốt", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết tuần trước. "Nhưng chúng ta vẫn phải cảnh giác".
