Những năm gần đây, biến đổi khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình canh tác nông nghiệp của nông dân cả nước. Tại Tây Nguyên, sản xuất cà phê bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì sự phân bố mùa khô, mùa mưa không như trước và ngày càng khắc nghiệt.
Tuy nhiên, với những nhà vườn canh tác cà phê lâu năm, bằng kinh nghiệm, kết hợp áp dụng các giải pháp canh tác khoa học, hiệu quả vào sản xuất đã giúp cây cà phê thích ứng thời tiết khó, năng suất tăng ổn định qua từng mùa. Và đó cũng là trường hợp của gia đình anh Từ Ngọc Linh và nhiều bà con trồng cà phê ở huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông.
Phân bón Đầu Trâu mùa khô rất tốt cho cà phê của Công ty Bình Điền. Ảnh: Phan Nam.
Theo anh Linh, hiện tại, vườn cà phê gia đình anh đã bước vào năm thứ 9, năng suất trung bình đạt 7,5-8 tấn/ha. Năm 2020, bản thân anh và bà con sản xuất cà phê rơi vào tình thế khó khăn hơn. Vì bên cạnh sự bất lợi của thời tiết, thì tình hình dịch Covid-19 xuất hiện kéo giá cà phê đã giảm càng thêm giảm.
Nguyên liệu khan hiếm, vật tư, phân bón đầu vào tăng giá, khiến không ít bà con phải đứng giữa lựa chọn bỏ vườn hay chịu lỗ. Dù vậy, đa số bà con, cũng như gia đình anh đều chọn giải pháp duy trì chăm sóc, nhưng giảm lượng phân bón cho cây. Một quyết định khó khăn, vì sẽ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, năng suất của vườn cà phê. Tuy nhiên, lại là cách làm hiệu quả để đối phó tình thế.
Nỗi lo lớn nhất hiện nay của bà con trồng cà phê Tây Nguyên là thời điểm cuối mùa mưa, tuy nhiên, lượng mưa lại rất lớn và liên tục, không chỉ gây khó cho mùa vụ hiện tại mà có thể mùa khô sắp tới sẽ rất khốc liệt.
Theo TS Phạm Công Trí, nguyên Trưởng Bộ môn Hệ thống Nông nghiệp, Viện KHKT Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên, hình thái thời tiết bất thường này, là dấu hiệu dự báo nhiều yếu tố bất lợi, khó đoán biết, và rất khắc nghiệt của mùa khô năm nay. Để canh tác hiệu quả, bà con cần chú ý chuẩn bị ứng phó ngay từ bây giờ, nghĩa là phải chuẩn bị cho cây trồng có sức khỏe tốt nhất bằng cách áp dụng đúng qui trình kỹ thuật chăm sóc khoa học, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây cà phê lúc chuẩn bị thu hoạch, sau thu hoạch. Đặc biệt, giai đoạn bước vào mùa khô, bà con chú ý chọn sử dụng các sản phẩm phân bón uy tín dành riêng cho cà phê mùa khô.
TS Phạm Công Trí cho biết: “Những nguyên cứu hợp tác giữa Viện KHKT Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên với Công ty CP Phân bón Bình Điền, 5 năm trở lại đây, cho thấy, canh tác cà phê mùa khô, lần bón thứ nhất bà con nên bón Đầu Trâu cân bằng đất, sẽ giúp tái lập lại hệ sinh vật đất ôn hòa, phù hợp, đất giảm độ chua, rễ cây khỏe hơn. Đợt bón thứ 2, bón Đầu Trâu Mùa khô sẽ tạo ra hiệu dụng phân tốt hơn, quá trình thụ phấn của cây hiệu quả hơn”.
Theo ThS Phạm Anh Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu Và Phát triển, Công ty CP Phân bón Bình Điền, mùa khô 2020-2021, dự báo khắc nghiệt, sản phẩm Đầu Trâu mùa khô niên vụ 2020-2021 được Bình Điền nghiên cứu bổ sung các thành phần trung vi lượng, đặc biệt là kẽm thông minh-smart zinc, sẽ giúp cây cà phê tăng khả năng chống chịu yếu tố bất lợi, khắc nghiệt của thời tiết. Đồng thời, với đặc tính chỉ tan trong môi trường axit yếu của rễ cây tiết ra khi cây cần, nên phân bón này sẽ giúp tăng hiệu quả sử dụng, không bị rửa trôi trong môi trường, tiết kiệm chi phí cho nhà vườn.
Bà con có thể bón 200-400 kg/ha/lần, bón từ 1-2 lần trong mùa khô kết hợp với các đợt tưới nước (chú ý, liều lượng bón sẽ thay đổi tuỳ vào sức khoẻ của cây và năng suất của vụ trước). Bón đợt 1 ở lần tưới thứ 2. Đợt tưới thứ 2 cách đợt đầu khoảng 25-30 ngày, và nhà nông nên kết hợp bón phân trong đợt tưới này. Đối với các vườn cà phê lâu năm, cây suy kiệt, để giúp cây phát triển rễ tốt, hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, bà con cũng có thể sử dụng các sản phẩm bổ sung như có thể trộn đều gói hữu cơ sinh học 100 gram Bio.land cho 50kg NPK mùa khô vào để bón cho vườn cây, hoặc hoà nước tưới sẽ cho hiệu quả rất tốt.
Chia sẻ về chính sách hỗ trợ nông dân, ông Ngô Văn Đông, Tổng Giám đốc Công ty CP Phân bón Bình Điền khẳng định: “Mặc dù ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng khiến giá cả vật tư đầu vào biến động rất lớn, giá cả tăng lên rất nhiều. Tuy nhiên, trước những khó khăn về sản xuất nông nghiệp, chính sách của Bình Điền giữ vững ổn định về giá phân bón để hỗ trợ bà con”.
