Cà Mau ưu tiên đầu tư kè chống sạt lở bờ biển

Hơn 170 km bờ biển bị sạt lở nghiêm trọng

Cà Mau có chiều dài bờ biển khoảng 254 km kéo dài từ biển Đông sang biển Tây. Những năm gần đây dưới tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng tình hình sạt lở ở bờ biển tỉnh Cà Mau diễn biến hết sức phức tạp và khó lường. Qua quan trắc sạt lở ở bờ biển Tây bình quân từ 20 ÷ 25m/năm, cá biệt có những nơi lên đến 50m/năm, ở biển Đông bình quân từ 45 ÷ 50m/năm. Qua khảo sát và quan trắc thời gian qua chiều dài bờ biển bị sạt lở ở mức độ rất nghiêm trọng và nghiêm trọng khoảng 172 km.

Cụ thể, đối với bờ biển Tây có chiều dài sạt lở khoảng 90 km, đã và đang triển khai đầu tư các công trình bảo vệ với chiều dài gần 68 km, chiều dài đề xuất cần bảo vệ còn lại là 22 km. Đối với bờ biển Đông có chiều dài sạt lở khoảng 82 km, đã và đang triển khai đầu tư các công trình bảo vệ với chiều dài gần 42 km, chiều dài đề xuất cần bảo vệ còn lại là gần 41 km.

Trước thực trạng sạt lở ngày càng gia tăng, tỉnh Cà Mau đã khẩn trương xây dựng các công trình kè bảo vệ phòng, chống sạt lở bờ biển, bảo vệ an toàn cho ngàn hàng hộ dân sống gần khu vực kè.

Đầu tư 90 km đoạn kè bờ biển Tây

Đối với bờ biển Tây đã đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng gần 42 km và đang triển khai các bước đầu tư xây dựng 26 km, bao gồm các đoạn kè phòng, chống sạt lở bờ biển các đoạn xung yếu từ cửa biển sông Ông Đốc đến cửa biển Bảy Háp với chiều dài 11 km. Khu vực này thuộc dự án xây dựng đê biển Tây từ Cái Đôi Vàm đến Kênh Năm và kè phòng, chống sạt lở bờ biển các đoạn xung yếu từ cửa biển sông Ông Đốc đến cửa biển Bảy Háp, tỉnh Cà Mau.

Các đoạn kè do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 10 (Bộ NN-PTNT) đang triển khai thực hiện thuộc dự án, xử lý sạt lở cấp bách bờ sông, bờ biển khu vực ĐBSCL, trong đó bờ biển Tây tỉnh Cà Mau được đầu tư với tổng chiều dài là 15 km.

Bên cạnh đó, tỉnh Cà Mau đã đề xuất đưa vào dự án "Dự án cải thiện hệ thống thủy lợi các tỉnh ven biển ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu vay vốn ODA Nhật Bản (JICA5)" do Bộ NN-PTNT làm chủ đầu tư với tổng chiều dài 22 km. Dự kiến đầu tư các đoạn sạt lở gồm: Đoạn Gò Công - Kênh Năm dài 4 km, đoạn Cái Cám - Cái Đôi Vàm dài 5,5 km, đoạn kênh Tư - Sông Đốc dài 5,5 km và đoạn Cái Đôi Vàm - Sào Lưới đài 7 km.

Ông Tô Quốc Nam, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Cà Mau cho biết, chỉ có khoảng 64 km bờ biển Tây có những vị trí đai rừng phòng hộ còn tương đối dày, nguy cơ gây ảnh hưởng đến thân đê chưa lớn. Tuy nhiên Sở NN-PTNT Cà Mau vẫn thường xuyên kiểm tra tình hình, diễn biến sạt lở trên toàn bộ bờ biển Tây để báo cáo kịp thời khi phát sinh các đoạn sạt lở mới để xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên.

Cần hơn 1300 tỷ đồng đầu tư cho bờ biển Đông

Đối với bờ biển Đông đã đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng gần 13 km, đang triển khai các bước đầu tư xây dựng gần 29 km. Từ nguồn vốn ngân sách Trung ương phân bổ, Sở NN-PTNT Cà Mau đã và đang triển khai thực hiện đầu tư cho 5 dự án với tổng chiều dài 16,5 km, đang triển khai thực hiện là hơn 3,2 km, hiện tại nhu cầu vốn còn lại để đầu tư là 780 tỷ đồng với tổng chiều dài kè là hơn 13 km.

Theo ông Tô Quốc Nam, Ban Quản lý Trung ương các dự án Thủy lợi (CPO) đang triển khai thực hiện là 12 km. Trong đó, tiểu dự án xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển vùng ĐBSCL (TDA 1) bao gồm 2 hạng mục kè giảm sóng bảo vệ bờ biển khu vực cửa Vàm Xoáy, huyện Ngọc Hiển, với chiều dài hơn 3,3 km và kè giảm sóng bảo vệ bờ biển khu vực Hố Gùi, huyện Ngọc Hiển, chiều dài 3,8 km và Dự án đầu tư xây dựng kè Hố Gùi hướng về Đất Mũi, chiều dài 5 km.

Các đoạn sạt lở còn lại của bờ biển Đông với tổng chiều dài sạt lở cần giải pháp bảo vệ hơn 82 km. Hiện nay đã và đang xây dựng, chuẩn bị đầu tư là gần 42 km và đề xuất mới các công trình bảo vệ bờ biển Đông với chiều dài là gần 41 km.

Cụ thể, Dự án đầu tư xây dựng kè chống xói lở bờ biển đoạn từ kênh Chốn Sóng đến kênh Năm Ô Rô, thuộc xã Viên An (huyện Ngọc Hiển) dài 4 km, khu vực sạt lở ven biển xã Tam Giang Đông (từ cửa sông Bồ Đề đến cửa sông Hố Gùi) dài 7 km, khu vực sạt lở ven biển xã Tam Giang Tây (từ cửa sông Bồ Đề đến cửa kênh Chà Là) dài 3,7 km, khu vực sạt lở ven biển xã Tam Giang Tây (từ cửa kênh Chà Là đến rạch Láng Cháo) dài 5 km, khu vực sạt lở ven biển xã Tân Ân (từ cửa rạch Ô Rô đến cửa Kiến Vàng) dài 11 km và khu vực sạt lở ven biển xã Viên An Đông (từ kênh Hổ đến cầu Sua Đũa) 10 km.

Sở NN-PTNT đã tham mưu UBND tỉnh này góp ý đề xuất Dự án “Xây dựng hạ tầng bảo vệ bờ biển tổng hợp, phòng chống xói lở, chống mất đất vùng ĐBSCL thích ứng với biển đổi khí hậu” sử dụng vốn ODA của Chính phủ Đức.

Theo đó, Bộ NN-PTNT đề xuất đầu tư các đoạn sạt lở ở bờ biển Đông gần 29 km, bờ biển Tây 10 km, tuy nhiên hiện nay việc đầu tư kè để bảo vệ bờ biển Tây không bức xúc bằng phía bờ biển Đông. Vì vậy, Sở NN-PTNT Cà Mau kiến nghị UBND tỉnh đề xuất Bộ NN-PTNT chuyển dự án này ưu tiên đầu tư về phía bờ biển Đông để bảo vệ những đoạn sạt lở nghiêm trọng hơn.

Như vậy, tổng chiều dài đề xuất đầu tư kè phòng, chống sạt lở bờ biển Đông là gần 39 km, kinh phí đầu tư dự kiến hơn 1.300 tỷ đồng.

Đối với bờ biển Tây, đoạn từ sông Ông Đốc đến Đá Bạc và hư hỏng kè phía bờ Bắc, Nam vàm Đá Bạc: tổng chiều dài sạt lở và hư hỏng kè khoảng 1 km, dự kiến kinh phí thực hiện hơn 9,5 tỷ đồng. Trong đó, xây dựng mới đoạn từ sông Ông Đốc đến Đá Bạc chiều dài 210m và duy tu, sửa chữa kè bờ Bắc vàm Đá Bạc chiều dài khoảng 500m với tổng kinh phí 2 đoạn kè này khoảng 3,5 tỷ đồng.

Sở NN-PTNT kiến nghị UBND tỉnh Cà Mau xem xét, bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước cấp bổ sung từ nguồn kinh phí Xử lý cấp bách sự cố hệ thống đê điều năm 2022.

Về kinh phí, hàng năm nguồn kinh phí này tạm phân bổ về đơn vị ngay từ đầu năm để chủ động khi có sự cố về đê điều xảy ra, tuy nhiên, trong quá trình thảo luận dự toán năm 2022, Sở Tài chính cùng với Sở NN-PTNT thống nhất giữ tại dự toán của tỉnh đối với kinh phí này và sẽ tham mưu cấp cho đơn vị khi có sự cố cấp bách về đê điều xảy ra.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử, nhận định, dù đã có nhiều chuyển biến tích cực, song năng lực phòng chống thiên tai của tỉnh còn hạn chế. Thiệt hại do thiên tai trên thực tế của tỉnh Cà Mau là vô cùng lớn so với thống kê. Đây là một khó khăn rất lớn để tỉnh triển khai thực hiện các chương trình phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19.

Để thêm những giải pháp giúp tỉnh giảm nhẹ nhất thiệt hại do thiên tai, Cà Mau kiến nghị Trung ương có cơ chế thí điểm thực hiện xã hội hoá kè biển, các dự án tái định cư để đảm bảo hạ tầng, sinh kế cho người dân. Tiếp tục đầu tư hệ thống kè, đê biển trong cả nước nói chung, tỉnh Cà Mau nói riêng để bảo vệ tính mạng, tài sản, sản xuất của người dân và khôi phục rừng phòng hộ ven biển.