Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt là điều kiện để được đặc xá. Ảnh: TTXVN.
Đặc xá được hiểu là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước mà cụ thể, Chủ tịch nước sẽ quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.
Nhân dịp kỷ niệm 79 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/2024) và 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/2024), Quyết định 758/2024/QĐ-CTN ngày 30/7/2024 của Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm nêu rõ đối tượng được đề nghị xét đặc xá.
Liên quan tới nội dung này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá đã ban hành Hướng dẫn 88/HD-HĐTVĐX ngày 2/8/2024.
Theo hướng dẫn mới được ban hành, đối tượng xét đặc xá năm 2024 gồm: Thứ nhất, người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành án phạt tù tại trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện (sau đây gọi là phạm nhân). Thứ hai, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Đây là đợt đặc xá với số lượng lớn, vì vậy Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền chủ trương của Đảng và Nhà nước đến với toàn thể nhân dân để mọi người hiểu rõ được mục đích và ý nghĩa của việc đặc xá, qua đó góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ở mỗi địa phương.
Công tác thông tin, tuyên truyền phải chính xác, đầy đủ, kịp thời về công tác đặc xá năm 2024, góp phần tạo sự đồng thuận xã hội về chủ trương, chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc đối với người phạm tội bị kết án phạt tù.
Đồng thời góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội và quần chúng nhân dân xóa bỏ mặc cảm đối với người được đặc xá và quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ họ hòa nhập cộng đồng, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ, trở thành người có ích cho xã hội.
Đẩy mạnh tuyên truyền biểu dương gương người tốt, việc tốt, tôn vinh những điển hình tiến tiến nhằm đẩy lùi cái xấu, tiêu cực trong xã hội nhằm góp phần tạo sự đồng thuận của người dân với các chủ trương, chính sách về đặc xá, cung cấp cho người dân đầy đủ thông tin để đánh giá đúng tình hình, không bị các thế lực xấu lợi dụng.
Để triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả công tác đặc xá năm 2024, thực hiện tốt chủ trương, chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước đối với người phạm tội và góp phần thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, chương trình, kế hoạch của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ về phòng, chống tội phạm đạt kết quả, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:
Bộ Công an làm tốt chức năng tham mưu, thường trực cho Hội đồng tư vấn đặc xá; có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo việc xét đề nghị đặc xá cho phạm nhân đang chấp hành án tại các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ do Bộ Công an quản lý; đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nảy sinh, trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo Hội đồng tư vấn đặc xá xem xét.
Bộ Quốc phòng có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo chặt chẽ việc xét đề nghị đặc xá cho phạm nhân đang chấp hành án tại các trại giam, trại tạm giam do Bộ Quốc phòng quản lý.
Tòa án Nhân dân tối cao trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn tòa án nhân dân, tòa án quân sự các cấp chủ trì việc xét đề nghị đặc xá cho người đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các ngành, UBND các cấp phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng thực hiện nghiêm Quyết định số 758/2024 về đặc xá năm 2024 của Chủ tịch nước và Hướng dẫn số 88 của Hội đồng tư vấn đặc xá.
Các Bộ, ngành, cơ quan liên quan có kế hoạch cụ thể triển khai thực hiện nhiệm vụ được phân công; tổ chức phổ biến, quán triệt, bảo đảm công tác đặc xá thực hiện thống nhất, an toàn, công khai, minh bạch, theo quy trình chặt chẽ, đúng đối tượng, đúng điều kiện quy định pháp luật; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của phạm nhân, tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, sai sót.
