Theo số liệu mới nhất từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), tính đến cuối tháng 10, tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào Việt Nam, bao gồm vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp ước đạt 27,26 tỷ USD, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong đó, có 2.743 dự án mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (tăng 1,4% so với cùng kỳ) với tổng vốn đăng ký đạt 15,23 tỷ USD (giảm 2,5%).
Đồng thời, cả nước có thêm 1.151 lượt dự án đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư (tăng 6%) với tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt gần 8,35 tỷ USD (tăng 42%) và 2.669 giao dịch góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài (giảm 10%) với tổng giá trị vốn góp đạt hơn 3,68 tỷ USD (giảm 29%).
Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư mới vào 18 ngành, lĩnh vực trong tổng số 21 ngành kinh tế quốc dân. Tính tới hết tháng 10/2024, ước tính các dự án đầu tư nước ngoài đã giải ngân được khoảng hơn 19,58 USD, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được cấp phép mới đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất với số vốn đăng ký đạt 9,79 tỷ USD, chiếm 64,2% tổng vốn đăng ký cấp mới; hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 3,24 tỷ USD, chiếm 21,3%; các ngành còn lại đạt 2,2 tỷ USD, chiếm 14,5%.
Về các nhà đầu tư, trong số 76 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư được cấp phép mới tại Việt Nam, Singapore tiếp tục là nhà đầu tư lớn nhất với 4,98 tỷ USD, chiếm 32,7% tổng vốn đăng ký cấp mới. Tiếp đến là Hàn Quốc 2,08 tỷ USD, chiếm 13,7%. Kế đến là Trung Quốc 2,07 tỷ USD, chiếm 13,6%; Đặc khu hành chính Hồng Công (Trung Quốc) 1,69 tỷ USD, chiếm 11,1%. Tiếp theo là Nhật Bản, Hong Kong…
Đáng chú ý, xét về số dự án, Trung Quốc đang là đối tác dẫn đầu về số dự án đầu tư mới từ đầu năm nay (chiếm 28,6%); Hàn Quốc dẫn đầu về số lượt điều chỉnh vốn (chiếm 23%) và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp (chiếm 26%).
Số liệu cho thấy, dòng vốn FDI từ thị trường thuộc Trung Quốc như Trung Quốc đại lục, Hong Kong (Trung Quốc), Đài Loan (Trung Quốc) vào Việt Nam đang ngày càng tăng tốc.
Theo lý giải từ bộ phận Nghiên cứu Toàn cầu của HSBC, nguyên nhân là do Trung Quốc hiện đang là trung tâm của thương mại toàn cầu, nơi các biện pháp bảo hộ đang gia tăng. Khối lượng xuất khẩu hàng năm của Trung Quốc lên tới 3,5 nghìn tỷ USD, vượt Hoa Kỳ (2 nghìn tỷ USD) và Đức (1,7 nghìn tỷ USD).
Đồng thời, dòng đầu tư tăng cũng là phản ứng trước một thị trường nội địa đang tăng trưởng, nhờ tầng lớp trung lưu Việt Nam đang gia tăng trong tổng dân số 100 triệu người và lực lượng lao động chiếm tới 70% dân số.
Nhìn nhận về việc thu hút FDI của Việt Nam trong thời gian qua, ông Joon Suk Park, Giám đốc Khối Kinh doanh Quốc tế, Khối Dịch vụ Ngân hàng Doanh nghiệp, HSBC Việt Nam cho rằng, trong nhiều thập kỷ qua, Việt Nam đã phát triển và trở nên gắn kết chặt chẽ với chuỗi cung ứng toàn cầu, tiến vào lĩnh vực điện tử giá trị cao hơn và chứng kiến mức tăng trưởng xuất khẩu gấp 7 lần kể từ năm 2007. Trong đó, có tới 70% xuất khẩu là từ các doanh nghiệp FDI.
Những nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu trong những năm qua chắc chắn là Hàn Quốc, với những gã khổng lồ như Samsung, LG, Hyundai, Lotte,... Singapore và Nhật Bản cũng đã tham gia vào cuộc đua vốn đầu tư này và giành được thành công lớn.
Tuy nhiên, động lực của dòng vốn FDI cũng như danh sách nhà đầu tư đang thay đổi kể từ nửa cuối năm 2023, rõ ràng hơn là vào năm 2024. Dòng vốn từ thị trường Trung Quốc đại lục, Hong Kong, Đài Loan, trong đó dẫn đầu là Trung Quốc đại lục, đang ngày càng tăng tốc.
Điều này theo chuyên gia của HSBC là nhờ sự tương đồng sâu sắc giữa hai nền kinh tế, được thúc đẩy bởi chuỗi cung ứng toàn cầu đang thay đổi và sắp xếp lại. Thương mại giữa hai thị trường đã tăng gấp 10 lần kể từ năm 2007, Việt Nam hiện đóng vai trò quan trọng trong phân khúc hạ nguồn của chuỗi cung ứng sản xuất Trung Quốc.
"Nhìn từ góc độ dòng vốn FDI đăng ký mới, các hành lang thương mại Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Đài Loan đang cùng đóng góp đến 60% tổng dòng vốn, trong khi năm 2022 chỉ chiếm 38%. Ngoài ra, tính đến nửa đầu năm 2024, gần 50% tổng số vốn đầu tư FDI đăng ký mới từ Singapore thực tế cũng bắt nguồn từ các khoản đầu tư của Trung Quốc và Đài Loan", ông Joon Suk Park nói.