Ông cũng từng làm chủ tịch Victoria Bank, một trong những ngân hàng lớn ở Moldova. Đảng Dân chủ của ông nắm chính quyền. Công việc kinh doanh của ông giúp cung cấp tài chính cho đảng Dân chủ mà ông làm phó chủ tịch.
 |
| Vladimir Plahotniuc (Ảnh: wikipedia) |
Có người nói Plahotniuc đứng đằng sau vụ “bốc hơi” hơn 1 tỷ USD khỏi hệ thống ngân hàng Moldova, theo Tạp chí Forbes. Trong thời gian xảy ra “vụ trộm thế kỷ”, Plahotniuc đang có chân trong quốc hội, một quan chức chống rửa tiền nói với Forbes.
Phía sau bức rèm
Mihail Gofman là cựu phó giám đốc cơ quan chống rửa tiền của Moldova. Với những tiết lộ nói trên, ông đã “gây thù chuốc oán” với doanh nhân quyền lực nhất Moldova, ngài Plahotniuc. Vladimir Plahotniuc là nhà tài phiệt, chính trị gia mà Gofman tin rằng vừa cho phép, vừa tham gia lên kịch bản cho việc “cướp ngân hàng”, dẫn đến quỹ dự trữ ngoại tệ của Moldova sụt giảm còn một nửa. Tất cả những thiệt hại này, người dân Moldova sẽ phải gánh chịu, theo cảnh báo của Gofman.
Theo Forbes, Interpol đã ghi nhận một vụ việc có liên quan đến các hoạt động của Plahotniuc tại khu vực Tây Âu kể từ năm 2007 và cho rằng ông này có mối quan hệ qua lại với một trong những nhóm mafia lớn nhất Nga, băng “Anh em Solntsevskaya”. Plahotniuc phủ nhận chuyện này.
Khi các thông tin trên được đưa ra sau vụ scandal ngân hàng, Plahotniuc phải chịu sức ép rất lớn từ dân chúng trong nước. Tuy nhiên, chừng nào các cơ quan công tố chưa chứng minh được thì Plahotniuc vẫn coi như vô tội. Và chắc chắn ông này không phải là tay vừa, kết tội được ông ta không hề dễ dàng. Nhưng ít nhất Plahotniuc cũng bị cấm chạy đua vào chức thủ tướng.
Forbes nói Plahotniuc là “người đứng sau rèm” ở Moldova, doanh nhân hàng đầu sở hữu mọi thứ, từ các resort sang trọng tới các cơ quan truyền thông và cho đến tháng 10/2015 còn là phó chủ tịch đảng Dân chủ Moldova, người hỗ trợ tài chính hàng đầu của đảng này. Một bài báo của tờ New York Times gọi Plahotniuc là “tài phiệt đáng sợ nhất Moldova”. Sau vụ bốc hơi 1 tỷ USD, Plahotniuc từ chức phó chủ tịch đảng Dân chủ Moldova nhưng nói ông ta không có liên quan gì và sẵn sàng hợp tác với các nhà điều tra.
Gofman nói ông chứng kiến tiền bay khỏi Moldova thông qua Plahotniuc và những nhân vật khác trong mạng lưới của ông ta. Gofman cũng nói tiền được chuyển qua Nga và được rửa bằng cách bơm vào các công ty ma thông qua các ngân hàng ở đảo Síp, rồi qua Latvia và sau đó tới các ngân hàng khác ở châu Âu, ví dụ Société Général.
Ít nhất một nửa số tiền đã được rửa thông qua ba ngân hàng Nga, bao gồm ngân hàng Gazprombank, theo một báo cáo tháng 4/2015 của các công tố viên Moldova.
Tuy nhiên, mặc dù Gofman khẳng định rằng Plahotniuc là kẻ trục lợi chính, tên của ông ta không một lần được nhắc tới trong bản báo cáo dài 88 trang. Kẻ chủ mưu, theo bản báo cáo, là Ilan Shor, doanh nhân quốc tịch Moldova gốc Israel. Shor được cho là lên một kế hoạch đầy tinh vi nhằm thực hiện gian lận ở ba ngân hàng Unibank, Sociala và Banca de Economii. Gofman nói với các quan chức ở Washington rằng Shor được Plahotniuc bảo vệ trong chính phủ, một cáo buộc mà Plahotniuc bác bỏ. Năm 2016, Shor bị giam lỏng, tuy nhiên sau đó, các cáo buộc đối với ông này bị bác bỏ và Ilan Shor vẫn ra tranh cử và trở thành thị trưởng thành phố Orhei cho đến nay (PV).
 |
| Một vị tướng quân đội Moldova chứng kiến cảnh hàng chục ngàn người biểu tình ở thủ đô Chisinau ngày 24/1/2016 phản đối chính phủ (Ảnh: Forbes) |
Tố cáo một kẻ quyền thế, Gofman chắn chắc có lý do để lo lắng khi nhiều người dưới quyền ông đã chết một cách đầy bí ẩn. Gofman sang Mỹ vào tháng 7/2016 và không trở về Moldova kể từ đó. Ông gặp một nhóm điều tra quốc tế dưới sự dẫn dắt của Bộ An ninh nội địa. Đội điều tra này có nhiệm vụ đối phó với các vụ rửa tiền quốc tế. Tuy nhiên, chính phủ Mỹ không phủ nhận, cũng không bác bỏ các cuộc điều tra đang được thực hiện. Gofman nói Shor bị bắt và nhân vật giúp Shor là cựu thủ tướng Vladimir Filat cũng đã bị tống giam. Nhưng ông nói còn nhiều kẻ khác vẫn đang nhởn nhơ bên ngoài. Ông qua Mỹ để tố cáo Plahotniuc. Forbes đã liên hệ nhưng nói đại sứ quán Moldova tại Mỹ không trả lời mọi cuộc điện thoại và email liên quan đến vụ việc.
Vẫn tại vị
Trong danh sách những kẻ hưởng lợi từ vụ bốc hơi 1 tỷ USD, Gofman có nói đến một thuộc hạ của Plahotniuc là công dân Mỹ: Sergei Iaralov, một nhà đầu tư giàu có ở Moldova. Với các thông tin cung cấp cho phía Mỹ về một cuộc rửa tiền quốc tế quy mô lớn, có dính líu của công dân Mỹ, Gofman hy vọng một trát bắt sẽ được giới chức Mỹ đưa ra đối với Sergei Iaralov và rồi cả Plahotniuc. Nhưng cho đến nay, Mỹ vẫn chưa có động thái bắt người.
Plahotniuc hiện này vẫn đầy quyền lực và còn leo lên ghế Chủ tịch đảng Dân chủ Moldova. Ilan Shor vững vàng trên ghế thị trưởng thành phố Orhei.
