Đặc tính sinh học
Chuột có mắt không tốt lắm, không nhìn thấy xa, không phân biệt được màu sắc, bù lại chuột có khả năng cảm nhận mùi, vị thức ăn rất tốt.
Chuột rất thính tai, rất nhanh nhẹn, leo trèo, đào đất nhanh, bơi lội dễ dàng, chủ yếu phá hại về đêm.
Chuột không có răng nanh, nhưng có răng cửa mạnh và mọc dài. Chuột có tính đa nghi, hay nghi ngờ chỗ lạ, thức ăn lạ, thường sống trong hang, nhất là ở bờ ruộng lúa. Khi lúa chín, chuột rời hang, vào sống trong ruộng, nhiều khi làm tổ trên cây lúa.
Chuột không thích nước, do đó, năm nào hạn nặng, năm đó chuột nhiều. Chuột không có khả năng đi lùi, do đó, trong hang, chuột đào nhiều ngóc, ngách để di chuyển. Khi chuột chưa trưởng thành, khó phân biệt chuột đực, chuột cái bằng mắt.
Trên đồng khi thiếu thức ăn, do bệnh tật hoặc quá đông đúc, chuột sẽ di cư sang nơi khác. Thời gian sống của chuột khoảng 1 năm, trong đó chuột cái sống lâu hơn chuột đực.
Chuột ăn tạp, ăn chủ yếu thực vật xanh, ngoài ra chuột còn ăn cả cá con, ốc sên, ốc bươu vàng, cua…Thời gian trưởng thành của chuột khá sớm.
Sau khi đẻ xong, khoảng 1 - 2 tháng sau, chuột sẽ bắt cặp trở lại để đẻ tiếp lứa mới. Trung bình một năm chuột đẻ 4 – 6 lứa, mỗi lứa trung bình có 5 – 12 con. Người ta tính một cặp chuột, sau 1 năm có thể sinh sản ra hàng ngàn con chuột.
Chuột chủ yếu gây hại vào ban đêm. Trên ruộng, chuột chủ yếu phá hại vào giai đoạn đòng - trỗ - chín. Nếu bị hại sớm, lúa có thể phục hồi, tạo ra dảnh (chồi) mới, nhưng khi lúa chín sẽ không đều, nếu bị hại muộn, lúa không phục hồi được, không cho năng suất.
Chuột có nhiều thiên địch như rắn, trăn, chim săn chuột, mèo, chó, bệnh hại… nhưng thiên địch quan trọng nhất của chuột chính là con người.
Ở đồng bằng sông Cửu Long, thường ruộng bị hại nặng vào tháng 12 hay tháng 1, do bên Campuchia xuống giống sớm hơn Việt Nam, nên khi họ thu hoach xong, chuột không có thức ăn nên chạy sang Việt Nam tìm mồi do lúa thu hoạch vào khoảng trước Tết Âm lịch (tháng 1-2), ngược lại ở miền Trung và Tây nguyên, chuột gây hại nặng vào tháng 7-9 do trời hạn, nắng nóng.
Các sản phẩm phòng trừ các loại chuột gây hại hiệu quả của Công ty CP BVTV Sài Gòn - SPC.
Phòng - Trừ
Công tác diệt chuột cần làm sớm ngay từ đầu vụ, làm đồng loạt, liên tục, đều khắp và có sự tham gia của cộng đồng.
Để phòng ngừa chuột cần xác định thời vụ thích hợp, gieo trồng, thu hoạch đồng loạt, không nên trồng quá nhiều loại cây trồng trên đồng, vệ sinh đồng ruộng và bảo vệ thiên địch của chuột.
Có thể diệt chuột bằng nhiều cách như làm bẫy cây trồng, tổ chức săn đuổi, đào hang, đánh bẫy, xông khói, dùng chó săn hay dùng máy cày quần bắt chuột hay bắt chuột dùng làm thực phẩm.
Nếu mật số chuột quá nhiều, có thể giết chuột bằng thuốc hóa học dạng bã mồi như Sagorat 0,005RB với thành phần là hoạt chất Brodifacoum 0,005 % w/w.
Khi ăn phải, thuốc tác động đến hệ tiêu hóa, gây xuất huyết, chuột lập tức ngừng cắn phá và chết. Liều dùng: 1 - 3 kg/ha. Thuốc đặt nơi hang chuột, dọc theo bờ đê, bờ tường, bọng dẫn nước, nơi rậm rạp, gò đất hay lối mòn nơi chuột đi lại tìm thức ăn.
Thuốc nên đặt lúc chiều tối, ngoài ra nhiều nông dân còn dùng thuốc Fenbis 25EC pha dầu nhớt rắc lên lối mòn nơi chuột hay qua lại để xua đuổi vì Fenbis có mùi hôi nồng nên chuột sợ không dám bén mãng đến ruộng.
