Vụ ĐX 2012 - 2013 các tỉnh phía Bắc đã “về đích” sớm hơn 5 - 7 ngày so với dự kiến với kết quả cơ bản được mùa (ngoại trừ sự cố đáng tiếc của một số diện tích giống lúa BC 15) - đó là đánh giá của Bộ NN-PTNT cũng như các tỉnh phía Bắc tại hội nghị sơ kết SX vụ ĐX, triển khai kế hoạch SX vụ mùa 2013 do Bộ NN-PTNT vừa tổ chức tại TP. Hải Phòng.
Theo tổng hợp của Cục Trồng trọt cũng như đánh giá của các tỉnh phía Bắc đến thời điểm này, vụ ĐX 2012 - 2013 đã cơ bản về đích thắng lợi, với kết quả cơ bản được mùa so với các vụ ĐX trước. Cụ thể, tổng diện tích gieo cấy của 31 tỉnh miền Bắc ước đạt hơn 1,15 triệu ha, giảm 0,4% so với vụ ĐX 2011-2012 (giảm mạnh nhất ở vùng ĐBSH với 4.600 ha, chủ yếu do chuyển đổi sang trồng màu và đất phi nông nghiệp).
Dự kiến, năng suất toàn miền Bắc đạt khoảng 62,3 tạ/ha, tương đương hoặc thấp hơn không đáng kể so với vụ ĐX trước, tương đương với tổng sản lượng thóc ước đạt gần 7,2 triệu tấn (thấp hơn vụ ĐX trước khoảng 52.000 tấn, chủ yếu do diện tích giảm). Trong đó, vùng ĐBSH tiếp tục dẫn đầu về năng suất và sản lượng, với năng suất trung bình hơn 66 tạ/ha, đương đương tổng sản lượng đạt 3,7 triệu tấn. Kế tiếp là vùng Bắc Trung bộ bình quân ước đạt 60,5 tạ/ha, tổng sản lượng 2,1 triệu tấn.
Vụ ĐX 2012-2013 cơ bản thắng lợi
Về cơ cấu giống lúa, xu hướng chuyển từ các giống lúa kém chất lượng sang các giống lúa hàng hóa có chất lượng cao tiếp tục diễn ra mạnh mẽ ở các tỉnh phía Bắc, nhất là vùng ĐBSH, tiêu biểu như lúa chất lượng cao vươn lên chiếm 70% tổng diện tích gieo cấy tại Nam Định, Hưng Yên chiếm 53%, Hải Phòng 42%... Trong khi đó, diện tích lúa lai toàn miền Bắc có xu hướng giảm nhẹ khoảng 11.000 ha so với vụ ĐX trước. Tuy nhiên, lúa lai vẫn đang đóng vai trò quan trọng với tỉ lệ chiếm 32% tổng diện tích toàn miền. Trong đó, một số tỉnh tiếp tục có diện tích lúa lai tăng đột biến trong vụ ĐX này như Hà Tĩnh tăng 175% so với vụ ĐX trước (tương đương hơn 4.000 ha).
Xu hướng đáng chú ý nữa, đó là mô hình cánh đồng mẫu lớn (CĐML) tiếp tục khẳng định được tính ưu việt và hiệu quả khi số tỉnh, số mô hình và diện tích tham gia CĐML tiếp tục tăng mạnh ở phía Bắc trong vụ ĐX 2012 - 2013. Cụ thể: Đã có 18 tỉnh tỉnh tham gia mô hình CĐML với tổng số 495 mô hình, với tổng diện tích hơn 32.000 ha (tăng 8 tỉnh và gấp 5 lần về diện tích và số mô hình so với vụ ĐX trước). Một số tỉnh có diện tích và số mô hình CĐML tăng mạnh như Hà Nội (đạt 4.4000 ha); Nam Định (hơn 6.000 ha); Lào Cai (gần 7.000 ha); Hà Tĩnh (3.700 ha).
Đáng tiếc sự cố giống BC1 5
Bên cạnh những thắng lợi cơ bản trên, sự cố đáng tiếc về một diện tích đáng kể thuộc giống lúa BC15 bị thiệt hại nặng nề, không kết hạt do thời tiết bất thuận đã khiến niềm vui được mùa ở các tỉnh miền Bắc không thể trọn vẹn.
“Công tác phối hợp, điều hành thủy lợi phục vụ SX vụ ĐX 2012 - 2013 giữa ngành trồng trọt, thủy lợi, thủy điện và thủy văn là rất tốt. Bên cạnh đó, vấn đề quản lí vật tư đầu vào trong vụ ĐX vừa qua có đôi lúc, đôi nơi vẫn còn để nông dân phàn nàn. Các giải pháp tiến bộ kỹ thuật giúp giảm chi phí cho nông dân vẫn chậm đi vào thực tế. Việc bao tiêu sản phẩm và giá lúa gạo thấp khiến nông dân miền Bắc được mùa vẫn chưa vui trọn vẹn... Về vấn đề thiệt hại của giống lúa BC15, đề nghị TCty CP Giống cây trồng Thái Bình phối hợp với Cục Trồng trọt và địa phương sớm thảo luận để có giải pháp hỗ trợ kịp thời cho dân, đồng thời đề nghị các cơ quan khoa học vào cuộc tìm rõ nguyên nhân để có khuyến cáo, ngăn ngừa rủi ro tương tự trong những vụ tới”. Kết luận của Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Vũ Văn Tám tại hội nghị.
Ngoài hai tỉnh thiệt hại nặng nề nhất là Nghệ An và Thanh Hóa, tại hội nghị, một số tỉnh phía Bắc khác như Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, TP. Hải Phòng... cũng cho biết có một số diện tích đáng kể giống BC15 bị thiệt hại tương tự.
Trước tình hình đó, trong hội nghị, ông Trần Mạnh Báo, TGĐ TCty CP Giống cây trồng Thái Bình (đơn vị SX và cung ứng giống BC15) cho biết, ước tính có khoảng 6.000 ha diện tích lúa BC15 đã bị thiệt hại, với tỉ lệ từ 30 - 70%.
Thay mặt đơn vị cung ứng giống, ông Báo đã thành thật gửi lời xin lỗi và chia sẻ sâu sắc tới nông dân bị thiệt hại và hứa sẽ họp bàn cùng HĐQT để có phương án hỗ trợ thiệt hại cho nông dân trong thời gian sớm nhất. Về chất lượng giống, ông Báo khẳng định giống hoàn toàn đảm bảo chất lượng.
“Việc thiệt hại do thời tiết bất thuận là sự cố đáng tiếc ngoài mong muốn. Chúng tôi rất mong nông dân chia sẻ cùng Cty điều này. Còn nguyên nhân cụ thể ra sao, tôi xin không bình luận và nhờ các nhà khoa học vào cuộc”, ông Báo nói.
