 |
| Thủy điện Khao Mang Thượng trong ngày tích nước |
Điều đáng nói là những hệ lụy mà Cty này để lại sau khi nhà máy đã phát điện nhưng không chịu khắc phục, khiến người dân phải khốn khổ.
Nhiều người nói: Cty Xuân Thiện là ông trời con ở Yên Bái…
Các dự án thủy điện mà Cty TNHH Xuân Thiện (gọi tắt Cty Xuân Thiện) xây dựng ở Yên Bái, theo báo cáo của Sở Công thương bao gồm: Khao Mang, Khao Mang Thượng nằm trên suối Nậm Kim, huyện Mù Cang Chải, Thác Cá I, Thác Cá II, Đồng Sung nằm trên Ngòi Thia thuộc huyện Văn Chấn và huyện Văn Yên, Ngòi Hút 8, Ngòi Hút 9 nằm trên dòng Ngòi Hút. Tổng công suất 7 nhà máy thủy điện của Cty Xuân Thiện theo thiết kế là 138MW, lớn hơn công suất nhà máy thủy điện Thác Bà.
Trong đó có hai nhà máy thủy điện Khao Mang và Khao Mang Thượng đã phát điện. PV báo Nông nghiệp Việt Nam đã chứng kiến lễ tích nước nhà máy thủy điện Khao Mang Thượng chiều 13/9/2015 có sự chứng kiến của lãnh đạo tỉnh Yên Bái và huyện Mù Cang Chải. Nhà máy chính thức phát điện vào tháng 10/2015.
 |
| Lãnh đạo tỉnh Yên Bái tham dự lễ tích nước nhà máy thủy điện Khao Mang Thượng |
Khi nhà máy thủy điện Khao Mang Thượng tích nước sẽ ngập hai đoạn tuyến quốc lộ 32 đã được Bộ GT-VT đồng ý cho Cty Xuân Thiện làm đoạn tránh ngập, hoàn trả mặt đường Km307+00 - Km309+187 và Km310+150 - Km310+Km310+800. Mặc dù nhà máy thủy điện Khao Mang Thượng đã chính thức tích nước, nhưng hai đoạn quốc lộ trên Cty Xuân Thiện vẫn không thực hiện chỉnh sửa hồ sơ theo yêu cầu của Bộ Giao thông Vận tải tại văn bản 9075/BGTVT-CQLXD ngày 30/8/2013 về việc điều chỉnh tuyến quốc lộ 32 để hoàn trả tránh ngập lòng hồ thủy điện Khao Mang Thượng, khiến Sở GT-VT tỉnh Yên Bái buộc phải báo cáo Bộ GT-VT tại văn bản 1222/SGTVT-QLGT ngày 24/9/2015.
Ngày 16/10/2015 Sở GT-VT Yên Bái đã có văn bản số 1360/SGTVT-QLXD gửi Cty Xuân Thiện chỉ rõ những tồn tại và yêu cầu Cty hoàn chỉnh hệ thống an toàn giao thông: Hộ lan tôn sóng, gương cầu lồi, biển báo, đường cong nằm chưa đảm bảo bán kính theo quy định cấp đường; mái ta luy dương chưa đảm bảo có độ dốc theo địa hình thực tế, mái ta luy âm đắp chưa gia cố mái để chống xói mòn khi nước hồ dâng; mặt đường, toàn tuyến hoàn trả chưa làm móng, mặt đường; một số cống thoát nước chưa được khơi thông, nhiều đoạn rãnh không có khả năng thoát nước…
 |
| Dòng Nậm Kim sau ngày thủy điện Khao Mang Thượng tích nước |
Ngày 14/12/2015 Tổng cục Đường bộ Việt Nam liên tiếp ra 2 văn bản số 6910/TCĐBVN-QLBTĐB và 6911/TCĐBVN-QLBTĐB gửi Sở Giao thông Vận tải, Cty Xuân Thiện và UBND tỉnh Yên Bái yêu cầu Cty Xuân Thiện hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế, thi công hai đoạn tránh ngập xong trước ngày 30/1/2016, đề nghị tỉnh Yên Bái chỉ đạo nhà đầu tư thi công tuyến tránh ngập đảm bảo giao thông cho người dân trước Tết Nguyên đán 2016.
Cty Xuân Thiện dường như bỏ ngoài tai những yêu cầu của Bộ GT-VT cũng như Sở GT-VT Yên Bái mặc dù nhà máy thủy điện Khao Mang Thượng đã tích nước phát điện làm ngập hai đoạn đường nêu trên, các phương tiện giao thông phải đi trên đoạn đường hoàn trả mới làm xong nền đường còn rất nhiều tồn tại đe dọa tính mạng người và phương tiện tham gia giao thông.
Mặc dù Tổng cục Đường bộ VN yêu cầu Cty Xuân Thiện hoàn thiện hồ sơ và thi công đoạn đường tránh ngập trước ngày 30/1/2016, nhưng Cty Xuân Thiện vẫn chây ì với thái độ hết sức khó hiểu thể hiện sự coi thường pháp luật, coi thường chính quyền tỉnh Yên Bái, coi thường Bộ GT-VT và coi thường tính mạng người tham gia giao thông. Sở GT-VT Yên Bái ngày 8/4/2016 ra văn bản số 347/SGTVT-QLGT như một tối hậu thư: Cty Xuân Thiện phải “Hoàn toàn chịu trách nhiệm theo quy định về pháp luật về an toàn tính mạng, tài sản của người và phương tiện giao thông phải đi lại trên tuyến đường công vụ phục vụ thi công thủy điện do Cty chưa xây dựng xong hai đoạn tuyến hoàn trả…”.
 |
| Đoạn đường tránh ngập thủy điện Khao Mang Thượng |
Phải chăng Cty Xuân Thiện coi mình là ông trời con nên bất chấp các quy định của pháp luật khi tiến hành xây dựng thủy điện Khao Mang Thượng, làm ngập hai đoạn đường trên quốc lộ 32, khiến người dân và các phương tiện giao thông gặp nhiều khó khăn khi đi qua đây? Ngày 16/5/2016 Tổng cục Đường bộ VN buộc phải ra văn bản số 2249/TCĐBVN-QLBTĐB đề nghị UBND tỉnh Yên Bái với thái độ hết gay gắt “Nếu Cty TNHH Xuân Thiện không triển khai thực hiện, Tổng cục ĐBVN đề nghị tỉnh Yên Bái báo cáo Thủ tướng Chính phủ, hoặc có ý kiến đề nghị Bộ Công thương xem xét chỉ đạo dừng mua điện từ nhà máy thủy điện Khao Mang Thượng cho đến khi hoàn trả xong tuyến đường tránh ngập QL.32”.
Đến nay, hai đoạn đường đã được Cty Xuân Thiện làm hoàn trả, nhưng chưa gửi hồ sơ thiết kế đến Sở Giao thông Vận tải theo quy định. Do vậy chưa thể đánh giá đoạn đường đã làm đúng thiết kế đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Hiện tại mặt đường xuất hiện nhiều ổ voi, ổ trâu gây rất nhiều khó khăn cho người và phương tiện giao thông khi qua lại trên hai đoạn đường này, khiến người dân vô cùng bức xúc, nhất là mùa mưa 2019 đã đến gần, tiềm ẩn rất nhiều hiểm nguy.
Trao đổi với ông Đỗ Nhân Nghĩa - PGĐ Sở GT-VT Yên Bái, ông Nghĩa chán ngán lắc đầu: Chúng tôi đã có bao nhiêu văn bản yêu cầu Cty Xuân Thiện hoàn trả hai đoạn đường, nhưng họ vẫn chây ì, việc này UBND tỉnh phải ra tay. Vì UBND tỉnh phê duyệt đầu tư công trình thủy điện mới buộc họ thực hiện các cam kết với tỉnh Yên Bái trong quá trình xây dựng…
