Cựu lãnh đạo ngoại giao Mỹ Victor Manuel Rocha phát biểu trong cuộc họp báo ở Santo Domingo, Cộng hòa Dominica hồi tháng 5/2013. Ảnh: EFE.
Cựu đại sứ Victor Manuel Rocha, người Mỹ gốc Colombia, bị bắt hôm 1/12 và trình diện tòa án liên bang ở thành phố Miami, bang Florida ngày 4/12.
"Chúng tôi cáo buộc rằng trong hơn 40 năm, Victor Manuel Rocha từng là đặc vụ của chính phủ Cuba và tìm cách đảm nhận các vị trí trong chính phủ Mỹ để tiếp cận thông tin mật cũng như gây tác động đến chính sách đối ngoại của Washington", Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland cho biết trong tuyên bố hôm 4/12.
Trong một tài liệu của tòa án được đệ trình tại Florida cáo buộc Rocha đã bí mật hỗ trợ Cuba và thu thập thông tin tình báo tối mật kể từ năm 1981. Ông Rocha cũng thừa nhận đã làm việc nhiều thập kỷ cho Cuba trong nhiều cuộc gặp vào năm 2022 và 2023 với một đặc vụ một đặc vụ ngầm của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đóng giả đại diện Tổng cục Tình báo Cuba.
Sinh ra ở Colombia, ông Rocha lớn lên trong một gia đình thuộc tầng lớp lao động ở thành phố New York, Mỹ, và có nhiều bằng cấp từ các trường đại học danh giá như Yale, Harvard và Georgetown. Ông cũng là cán bộ ngoại giao dày dặn kinh nghiệm khi làm việc tại Bộ Ngoại giao Mỹ từ năm 1981 đến 2002. Năm 1997, ông được bổ nhiệm làm đại sứ Mỹ tại Argentina, sau đó tiếp tục làm đại sứ Mỹ tại Bolivia vào năm 2000. Ông cũng là thành viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng từ năm 1994 - 1995, và làm cố vấn cho chỉ huy Bộ Tư lệnh miền Nam của quân đội Mỹ trong giai đoạn 2006 - 2012.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Matthew Miller trả lời báo giới rằng ông không thể cung cấp chi tiết thông tin vụ việc khi quá trình điều tra đang diễn ra. "Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ làm việc với các đối tác trong cộng đồng tình báo để đánh giá vấn đề này có gây bất kỳ tác động an ninh quốc gia lâu dài nào hay không", ông Miller nói.
Cố Tổng thống Bolivia Hugo Banzer (bên trái) bắt tay Victor Manuel Rocha (bên phải), Đại sứ Mỹ tại Bolivia khi đó, trong một buổi lễ tại Phủ Tổng thống ở La Paz hồi tháng 8/2000. Ảnh: Reuters.
Đây không phải lần đầu tiên một quan chức Mỹ bị buộc tội làm gián điệp cho Cuba. Cựu quan chức Bộ Ngoại giao Walter Kendall Myers bị kết án tù chung thân vào năm 2010 vì cung cấp thông tin tuyệt mật cho Cuba và chuyên gia phân tích tình báo quốc phòng Mỹ Ana Belen Montes, người bị kết tội làm gián điệp cho Cuba, đã được mãn hạn tù vào tháng 1/2023.
Tuy nhiên, trong toàn bộ các vụ bê bối gián điệp trong 40 năm qua, Rocha được cho là lãnh đạo cơ quan ngoại giao Mỹ bị buộc tội phản quốc, Kevin Whitaker, cựu đại sứ Mỹ tại Colombia, cho biết.
