Đã tìm được 'thủ phạm' gây ra lũ kinh hoàng tại Sa Ná

Tổng cục Khí tượng - thủy văn (Bộ TN-MT) vừa tìm ra nguyên nhân gây ra lũ quét kinh hoàng tại bản Sa Ná vào đầu tháng 8 vừa qua.

Ngày 10/8, Tổng cục Khí tượng - Thủy văn phối hợp với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản tiến hành điều tra, khảo sát thực tế tại suối Son, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Trong báo cáo gửi Bộ TN-MT, cơ quan này cho biết: Suối Son là một nhánh của sông Luồng (một chi lưu của sông Mã), bắt nguồn từ Lào chảy vào Việt Nam qua địa phận xã Na Mèo.

Lòng suối Son có những điểm bị thắt lại

Suối Son có chiều dài trên 14 km với diện tích lưu vực khoảng 42km², trong đó đoạn suối chảy trên lãnh thổ Lào gọi là Huổi Tả Ngươn (chiếm 30% diện tích lưu vực).

Điểm cao nhất của lưu vực có độ cao trên 1,7 nghìn m và điểm thấp nhất của lưu vực suối có độ cao trên 280 m (so với mực nước biển). Độ dốc trung bình lưu vực khoảng 4,7%, dốc cao nhất là 20,7%.

Cộng với lượng gỗ, đất tràn về gây tắc nghẽn dòng chảy

Tại vị trí đầu bản Son cách bản Sa Ná về phía thượng lưu có một vị trí lòng suối thắt lại; hai bên có hai khối đá rất lớn và chắc như thành đập. Do độ dốc lưu vực lớn, thời gian tập trung nước nhanh; lòng suối co hẹp và mở rộng liên tục, qua một số khe đá tạo ra các nút thắt dễ gây nghẽn dòng tạo nên lũ quét nghẽn dòng.

Gây lũ quét kinh hoàng tàn phá bản Sa Ná

Qua điều tra, vào khoảng 6 giờ 30 phút ngày 3/8, lượng cây gỗ và đá trôi về rất nhiều đã gây nghẽn dòng suối tạo thành đập tạm (từ vị trí đập đến bản Sa Ná chênh cao 57m). Lượng cây và đất đá trôi về ngày càng nhiều khiến nước dâng rất nhanh.

Đến khoảng 7 giờ thì đập tạm bị phá vỡ, tạo nên một đợt sóng lũ, tốc độ rất lớn mang theo cây to chảy về hạ lưu; dồn vào đoạn suối hẹp hơn so với trước đó nên gia tăng tốc độ và chuyển hướng thẳng vào các ngôi nhà ở bản Sa Ná chứ không chảy theo dòng suối.

Một khu Tái định cư các vị trí hiện trường chừng 500-1.00 m đang được gấp rút triển khai

Từ đó, Tổng cục Khí tượng - thủy văn kết luận, lũ quét ở suối Son làm bản Sa Ná bị chôn vùi là lũ quét nghẽn dòng do cây cối từ thượng nguồn trôi về tạo đập tạm nơi dòng suối bị co hẹp tự nhiên.

Liên quan đến việc tái định cư cho các hộ dân bản Sa Ná, ông Lữ Văn Hà, Bí thư Đảng ủy xã Na Mèo cho hay, hiện nay địa phương đang san lấp mặt bằng để di dời tái định cư cho khoảng 40 hộ dân. Điểm tái định cư mới cách hiện trường vụ lũ quét kinh hoàng khoảng 500-1.000 m, theo hướng đi về phía bản Son.

[clip] Tiếng khóc ai oán giữa đại ngàn.