Gà đồi, gà rừng Hòa Ninh
Thức ăn là thóc gạo và các loại côn trùng có trong tự nhiên, tuy chậm lớn nhưng bù lại, gà ta thả đồi thịt thơm ngon, giá bán thường gấp rưỡi so gà lai. Con trống có bộ lông sặc sỡ, chân thấp, mồng to nhiều khía, rất giá trị khi sử dụng cho mâm cúng ngày tết. Loại gia cầm này được người dân xã Hòa Ninh nuôi khá nhiều.
Hộ nuôi nhiều nhất là ông Huỳnh Như Khánh ở thôn Một. Thời điểm cận tết ông có khoảng 400 con đến kỳ xuất chuồng. Mặc dù nhà ở cách biệt tận cuối thôn, nhưng để có con gà ưng ý cho mâm cúng ngày tết, không ít người vẫn lặn lội đến tận nơi mua bằng được.
Đến thăm gia đình lão nông này vào trung tuần tháng chạp, chẳng thấy gà đâu, cứ ngỡ ông đã bán hết. Thế nhưng, khi ông Khánh vãi nắm thóc xuống nền đất, vỗ tay một lát, hàng trăm con từ giữa vườn, ngoài đồi chạy về.
“Loại gà này sáng ra là ra đồi kiếm ăn, chiều tối mới về chuồng. Trên đồi đủ thứ côn trùng cho chúng nên thỉnh thoảng chỉ bổ sung thêm ít thóc gạo. Gà ta thả đồi nuôi 4-5 tháng, thế nhưng con lớn nhất chỉ độ 1,5kg. Bù lại giá bán khá cao. Dịp cận tết gà trống đẹp trên dưới 400 nghìn đồng/con.
Mấy hôm nay, khách dưới xuôi lên toàn chọn gà trống mua”, ông Khánh cho biết. Hỏi về lợi ích nuôi loại gia cầm này, ông Khánh cho biết thêm: Trông vậy nhưng nuôi không dễ. Gà ta thả đồi, gặp mưa bất thường rất dễ nhiễm bệnh, chết hàng loạt. Lứa này bán hết thu khoảng 5-6 chục triệu đồng.
Dịp tết năm nay, ông Nguyễn Lưỡng ở thôn Hòa Trung, thu nhập khá cao khi gà rừng giá gấp 2-3 lần gà ta thả đồi, cùng trọng lượng. Hiện tại con gà cỡ 0,7kg có giá 350 nghìn đồng. “Nuôi cho vui, không ngờ thu nhập cao ngất ngưởng. Sắp tới phải đầu tư bài bản hơn để tăng đàn”, lão nông vùng sơn cước này cho biết.
Thực ra, mấy năm nay ông Lưỡng nuôi gà rừng để tiêu khiển là chính, ít màng tới hiệu quả kinh tế. Thế nhưng khi nhiều người biết, tìm đến hỏi mua, ông mới hay nuôi loài gia cầm này hái ra tiền. Gà rừng nhà ông đã thuần chủng nên sáng ra mở cửa chuồng là chúng bay đi hết, chập tối mới kéo nhau về.
Khi chúng tôi có mặt tại nhà ông, trong chuồng chỉ còn 2 cặp trống mái rất đẹp, nghe nói khách đặt mua nên nhốt lại để họ đến bắt.
“Thực ra, thú nhất khi nuôi gà rừng là nghe chúng gáy. Gần sáng, tiếng gáy của chúng trong veo vang xa cả núi đồi. Có lẽ nhiều người thích tiếng gáy đặc trưng này mà đắt mấy cũng mua. Chỉ tiếc, tổng đàn mới có 50 con, chứ vài ba trăm con thì hốt bạc”, lão nông này chia sẻ.
Ông Nguyễn Hữu Trung, phó chủ tịch UBND xã Hòa Ninh cho biết: Từ lâu nói đến Hòa Ninh, người ta nghĩ ngay đến gà ta thả đồi. Loại gia cầm này đang hút khách những ngày cận tết. Hiện tại, trên địa bàn xã có gần 30 hộ đang nuôi loài đặc sàn này, với tổng đàn hơn 5000 con. Nhiều hộ đang bán ra với giá 600 -700 nghìn đồng/cặp gà trống đẹp.
Dê núi Hòa Phú
Trong số vật nuôi của nhà nông, dê núi là loài chiếm đầu bảng về hiệu quả kinh tế. Lâu nay, thịt dê ít phổ biến trên thị trường do giá khá đắt, mỗi kg thịt ngon có giá hơn 400 nghìn đồng, trong khi đời sống đại bộ phận người dân còn khó khăn. Tuy vậy, tại nhiều địa phương, người ta vẫn thường làm thịt dê lấy thực phẩm cho những ngày tết, coi đây là đặc sản quý.
Theo Phòng NN&PTNT huyện Hòa Vang, mấy năm gần đây phong trào nuôi dê ở các xã miền núi khá phát triển. Thời điểm hiện tại có gần 30 hộ nuôi với tổng đàn hơn 2800 con. Hòa Phú là địa phương có số hộ nuôi nhiều nhất, hơn 10 hộ. Số dê có thể xuất chuồng đáp ứng nhu cầu thị trường tết năm nay khoảng hơn 1000 con.
Anh Trần Văn Phúc, ở thôn An Châu, xã Hòa Phú, chủ hộ đang nuôi 55 con dê cho biết: Dê ở Hòa phú chăn thả trên các đồi núi nên thịt thơm ngon. Dịp tết đến xuân về có vài ba kg thịt dê cho bữa tiệc đầu năm thì còn gì bằng. Mấy hôm nay, khách hàng đặt mua dê khá nhiều, song không đủ để bán. Dê bán ra chỉ là những con đực to trên 20kg. Con cái phải để lại cho sinh sản. Với giá bán ra 150-160 nghìn đồng/ kg hơi, dịp này xuất chuồng dăm ba con có nguồn thu không nhỏ.
Ngoài 2 loại đặc sản nêu trên, dịp cận Tết Nguyên đán năm nay, nông dân Hòa Vang còn bán ra nhiều heo rừng, nhím, cá nước ngọt...
