Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phát biểu chỉ đạo hội nghị. Ảnh: HĐ.
Sau chuyến công tác thăm thực tế vùng nuôi cá tra tại 2 tỉnh An Giang và Đồng Tháp trở về, ngày 25/2 tại TP Cần Thơ, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến chủ trì Hội nghị trực tuyến và trực tiếp triển khai kế hoạch phát triển ngành hàng cá tra năm 2022 tại các tỉnh có vùng nuôi chủ lực ở ĐBSCL.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, nhận định: Ở ĐBSCL thị trường cá tra nguyên liệu báo hiệu hồi phục nhanh chóng. Cơ hội mới từ thị trường xuất khẩu năm 2022 đang mở ra.
Thứ trưởng nhìn nhận năm 2021 đã khép lại với hàng loạt khó khăn do tác động trực tiếp của đại dịch Covid-19 lên nền kinh tế nước ta, trong đó có ngành thủy sản và ngành hàng cá tra. Nếu như năm 2020, ngành hàng cá tra bị ảnh hưởng bởi lệnh phong tỏa tại các thị trường xuất khẩu chính thì từ quý 3 năm 2021 đã bị trực tiếp ảnh hưởng bởi đại dịch Covid19 tại các tỉnh ĐBSCL. Chuỗi sản xuất, chế biến, xuất khẩu cá tra đã bị tác động mạnh làm cho toàn ngành gặp nhiều khó khăn.
Riêng ba tháng 7, 8, 9 năm 2021, diện tích thả nuôi cá tra đã giảm 30-55% và sản lượng giảm tới 17,9% so với cùng kỳ năm 2020 do nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội. Nhiều doanh nghiệp chế biến thủy sản tạm ngưng hoặc dừng hoạt động do không đáp ứng được gánh nặng chi phí và điều kiện “3 tại chỗ”. Trước bối cảnh đó, Bộ NN-PTNT đã kịp thời triển khai nhiều hành động thiết thực như: thành lập tổ công tác đặc biệt “970”, phối hợp với các Bộ Y tế, Giao thông vận tải, Công thương và các địa phương để trực tiếp xử lý các vướng mắc nảy sinh. Tổ chức một số hội nghị bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất, tiêu thụ thủy sản.
Kết quả sản xuất nuôi trồng thủy sản năm 2021 vẫn duy trì tăng trưởng. Sản lượng nuôi trồng thủy sản cả năm đạt trên 4,8 triệu tấn, tăng 1,1 % so với năm 2020, trong đó sản lượng cá tra đạt 1,52 triệu tấn, tăng 1,63% so với cùng kỳ năm 2020. Kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 1,62 tỷ USD tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước. Đây là cú lội ngược dòng ngoạn mục của ngành hàng cá trong năm 2021.
Thực tế theo các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu và người nuôi cá ở ĐBSCL cho biết, từ 2 tháng cuối năm 2021 đến nay hoạt động sản xuất và xuất khẩu cá tra trong vùng, giá cá nóng lên từng ngày. Sau đại dịch Covid-19, dấu hiệu thị trường phục hồi mạnh mẽ. Xuất khẩu sản phẩm cá tra bắt nhịp tiêu thụ tăng trở lại tại nhiều nước.
Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) và các DN chế biến xuất khẩu cá tra ở ĐBSCL hiện nay tất cả các thị trường xuất khẩu cá tra đang tốt dần lên. Từ đó kéo theo giá cá tra thương phẩm lên mức 29.500-30.000 đ/kg, tăng 4.000-5.000 đ/kg so với các tháng cuối năm 2021.
Dự báo về cơ hội xuất khẩu cá tra trong năm 2022, Bà Tô Tường Lan – Phó Tổng thư ký VASEP, nhận xét: Thị trường nhập khẩu phục hồi, tăng trưởng tốt. Trong đó có nhóm 4 thị trưởng chính: Trung Quốc (31%), Mỹ (23%), CPTPP (13%) và EU (6.6%) chiếm 73,6% đều có khả năng tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2022. Giá cá xuất khẩu dự báo sẽ tăng khoảng 5% do chi phí nuôi trồng, logistics, lao động… Do đó xuất khẩu cá tra năm 2022 dự báo tăng 20-22% so năm 2021.
Chế biến xuất khẩu cá tra ở ĐBSCL. Ảnh: HĐ.
Theo Bà Lan song hành cùng cơ hội vẫn còn thách thức đặt ra. Các cơ quan hữu quan ngành thủy sản và đối tác tham gia chuỗi sản xuất cần đánh giá và định hướng người nuôi. Đó là cân bằng cung cầu nhằm tăng lợi nhuận và giá trị cho ngành cá tra. Sau dịch Covid-19 hoạt động sản xuất tuy phục hồi nhưng dịch bệnh chưa chấm dứt vẫn là thách thức cho chuỗi cung ứng. Chi phí sản xuất, vận chuyển leo thang, tình hình vận tải biển vẫn cần có giải pháp tích cực, Mặt khác, tại Mỹ lạm phát tăng có thể khiến sức mua giảm, do vậy sức tăng đột biến như năm 2021 khó xảy ra.
Nhận định và chỉ đạo tại hội nghị, Thứ trưởng lưu ý: Hiện nay, giá cá tra nguyên liệu tăng là tiền đề quan trọng để phát triển sản xuất, tiêu thụ trong năm 2022 nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về sự phát triển ổn định của ngành hàng. Do đó để ngành hàng cá tra đạt kết quả tốt trong năm 2022, Tổng Cục Thủy sản và các cơ quan chức năng liên quan thuộc Bộ cần có sự phối hợp với các địa phương, đánh giá đúng thực trạng, kịp thời đưa ra các giải pháp khắc phục khó khăn để phát triển ngành hàng cá tra hiệu quả bền vững.
