Xóa bỏ nền nông nghiệp “mù mờ”
“Quá trình chuyển đổi số sẽ giúp chúng ta kích hoạt thị trường. Chuyển đổi số sẽ hỗ trợ, tương tác, thúc đẩy nâng cao giá trị của nông sản chứ không chỉ đơn thuần là những công cụ giúp ngành nông nghiệp quản lý. Giá trị của chuyển đổi số cao hơn nhiều lần so với tăng năng suất và tăng sản lượng”, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh tại Lễ phát động Chuyển đổi số NN-PTNT và Triển khai Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng được Bộ NN-PTNT tổ chức nhân ngày Chuyển đổi số ngành NN-PTNT (19/8).
Theo đó, Bộ trưởng khẳng định, bằng công nghệ số cũng như chuyển đổi số, Bộ NN-PTNT sẽ có thể xây dựng một nền nông nghiệp minh bạch, tích hợp đa giá trị.
“Chúng ta xây dựng thương hiệu nông sản thông qua sự minh bạch để xóa bỏ một nền nông nghiệp ‘mù mờ’ từ người mua, người bán đến cơ quan quản lý, ‘mù mờ’ từ thị trường, chất lượng đến xuất xứ, nguồn gốc…”, Tư lệnh ngành nông nghiệp bày tỏ.
Theo số liệu thống kê, hiện nay cả nước có trên 4,8 triệu ha diện tích cây lâu năm. Diện tích canh tác lúa là 3,9 triệu ha. Diện tích trồng thanh long là gần 64.200 ha… Những năm qua, lĩnh vực trồng trọt đã đạt được những thành tựu to lớn.
Hiện nay, nhiều địa phương đã và đang hình thành các vùng sản xuất với sự liên kết chặt chẽ giữa người nông dân, các hợp tác xã với nhà máy chế biến, doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm… Trong đó, nhiều vùng sản xuất đã được cấp mã số định danh để theo dõi, kiểm soát tình hình sản xuất, truy xuất nguồn gốc, nâng cao chất lượng nông sản.
Tuy nhiên, khách quan nhìn nhận, quy mô những vùng sản xuất vẫn “manh mún, nhỏ lẻ” và chưa kết nối đầy đủ thông tin giữa sản xuất và thị trường, đặc biệt là trước nhu cầu đỏi hỏi ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và quốc tế về truy xuất nguồn gốc, chất lượng nông sản…
Điều này đòi hỏi phải đẩy nhanh việc chuyển đổi số lĩnh vực trồng trọt; trong đó, trước mắt là việc tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng với cây thanh long, lúa gạo và một số cây trồng chủ lực khác để kết nối, nâng cao hiệu quả giữa sản xuất, thị trường và người tiêu dùng.
Năm 2021, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất trồng trọt đạt 2,7%, tỷ trọng trồng trọt chiếm 44,6% trong tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản. Giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt trên 21 tỷ USD, tăng 13,5% so với năm 2020.
Chuyển đổi số giúp định danh nông sản Việt
Phát biểu tại chương trình, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến nhận định, việc Hệ thống thông tin và Cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng đi vào hoạt động sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực đối với cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người nông dân.
Cụ thể là theo dõi và kiểm soát tình hình sản xuất; kiểm soát chất lượng sản phẩm tại nguồn; truy xuất nguồn gốc sản phẩm cây trồng; hỗ trợ, kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm; tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật canh tác… Cơ quan quản lý sẽ có thể trực tiếp chỉ đạo sản xuất một cách nhanh chóng, kịp thời.
“Bên cạnh đó, việc xây dựng Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu cập, quản lý mã số vùng trồng còn có ý nghĩa quan trọng trong việc định danh nông sản Việt, góp phần xây dựng lòng tin, khẳng định thương hiệu về chất lượng của nông sản Việt trên thị trường nội địa và quốc tế, cũng như những lợi ích kinh tế mang lại cho người nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá.
Theo đó, lãnh đạo Bộ NN-PTNT cho rằng sự kiện triển khai Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng là một dấu ấn, bước tiến quan trọng trong việc xây dựng các nền tảng dữ liệu số nông nghiệp “Đúng - Đủ - Sạch - Sống” để từng bước đổi mới quản lý lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế.
Tới thời điểm này, Hệ thống cấp và quản lý mã vùng trồng đã được xây dựng trên phiên bản web và ứng dụng điện thoại với các phân hệ dành cho cơ quan quản lý, cán bộ xác minh và người dân đăng ký. Bước đầu, Bộ NN-PTNT lựa chọn cây thanh long để thí điểm triển khai.