Vì vậy, việc hình sự hóa hành vi sử dụng chất cấm trong chăn nuôi cùng biện pháp tiêu hủy đàn heo vừa được các bộ ngành công bố vừa được nêu ra tại hội thảo “Chất cấm trong chăn nuôi: Thực trạng và giải pháp” được xem là giải pháp mang tính đột phá.
Hàng loạt vụ sử dụng chất cấm bị phát hiện
Tại hội thảo “Chất cấm trong chăn nuôi: Thực trạng và giải pháp” vừa tổ chức tại TP.HCM, ông Nguyễn Văn Việt, Chánh thanh tra Bộ NN-PTNT nhấn mạnh: Các bộ ngành phải đồng loạt vào cuộc truy quét những đối tượng vi phạm. Khi 63 tỉnh thành đều quyết tâm, cộng với sự phối hợp dọc từ trung ương đến địa phương, phối hợp ngang Bộ NN-PTNN cùng Bộ Công an, Bộ Công thương và Bộ Y tế thì sẽ giải quyết được tận gốc thực trạng nhức nhối về chất cấm trong chăn nuôi.
Như vậy, với sự vào cuộc quyết liệt, mà nòng cốt là cơ quan công an và thanh tra, đã có một số chuyển biến tích cực trong việc ngăn chặn việc buôn bán và vận chuyển chất cấm, cụ thể là chất Salbutamol.
Tại hội nghị trực tuyến tổng kết đợt cao điểm hành động về vệ sinh an toàn thực phẩm mới diễn ra, Thanh tra Bộ NNPT-NT cho rằng cơ quan này đã chủ trì thành lập nhiều đoàn, thiết lập cơ chế đường dây nóng để thu thập thông tin từ quần chúng nhân dân và phối hợp với Cục Cảnh sát môi trường (C49 - Bộ Công an) kiểm tra đột xuất, thanh tra, điều tra, xử lý các công ty vi phạm.
Qua thanh tra đã phát hiện và xử lý 13 công ty, trong đó tiến hành xử phạt vi phạm hành chính và áp dụng hình phạt bổ sung đối với 11 công ty, đã công khai tất cả các công ty vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng.1
Ông Nguyễn Văn Việt, Chánh Thanh tra Bộ NNPT-NT cho biết: “Các địa phương đã tích cực triển khai kiểm tra chất cấm trong chăn nuôi. Đơn cử PC49 tỉnh Quảng Ninh kiểm tra, bắt giữ 6 tấn thức ăn chăn nuôi của Công ty Thiên Nam, phát hiện chất Salbutamol trong cám với hàm lượng cao hơn ngưỡng cho phép 63 lần; PC49 và Thanh tra Sở NNPTNT Điện Biên đã kiểm tra một cơ sở kinh doanh thức ăn chăn nuôi, phát hiện 30 gói bột màu trắng loại 1kg phát hiện Salbutamol có hàm lượng cao…”.
Với quyết tâm trong năm 2016 sẽ giải quyết dứt điểm tình trạng sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, Bộ NN-PTNT và Bộ Y tế đã ban hành một số văn bản pháp luật phù hợp hơn với tình hình thực tế. Bộ NN-PTNT đã chỉnh sửa kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật như thông tư về tiêu hủy, điều chỉnh mức xét nghiệm để dễ dàng hơn trong việc phát hiện chất cấm.
Hiện Bộ Y tế cũng đã kịp thời chỉ đạo đưa salbutamol vào danh mục “kiểm soát đặc biệt”, đồng thời đề xuất bổ sung các nguyên liệu, các thuốc bị cấm sử dụng trong các lĩnh vực khác (ví dụ như Salbutamol trong ngành chăn nuôi) vào danh mục “thuốc phải kiểm soát đặc biệt” của Luật Dược sửa đổi.
Bị phạt tù khi heo có chất cấm
Đại tá Trần Trọng Bình - Cục phó Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (C49) - Bộ Công an cho biết, theo các quy định mới của Bộ Luật hình sự 2015 sửa đổi có hiệu lực kể từ ngày 1/7, các hành vi sử dụng chất tạo nạc cấm trong chăn nuôi sẽ được xếp vào khung xử lý hình sự thay vì hành chính như trước.
Từ ngày 1/7 hành vi sử dụng chất cấm trong chăn nuôi sẽ bị xử lý hình sự
Với Bộ luật Hình sự sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7 với điều 317 nói riêng và điều 191, 193 nói chung nâng cao tối đa tính răn đe khi cấu thành phạt tù cơ bản 5 năm, nặng 20 năm, phạt tiền tới 1 tỷ. Người chăn nuôi không chỉ bị mất trắng sản nghiệp khi đàn heo có chất cấm bị tiêu huỷ mà còn bị phạt tù theo tình tiết tăng nặng”.
Theo Bộ Luật hình sự năm 2015, những tội phạm liên quan đến an toàn thực phẩm, đầu tiên, Khoản 1 của các tội phạm này đều cấu thành hình thức. Tức là chỉ cần đưa hóa chất cấm không được sử dụng vào thực phẩm, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ và đưa vào thực phẩm thì đã đủ yếu tố để khẳng định đã phạm tội.
Tuy nhiên, các biện pháp như tiêu hủy đàn heo, xử lý hình sự là cần thiết, nhưng vẫn chỉ tập trung vào phần ngọn của vấn đề. Về lâu dài, các cơ quan quản lý và viện nghiên cứu trong nước cần chủ động lai tạo ra các giống heo nói riêng và vật nuôi nói chung có những ưu thế về tăng trọng, chất lượng để nông dân sản xuất có hiệu quả.
ĐỖ HƯNG – LINH TÂM
