Bên cạnh các trang trại được đầu tư tập trung, có hệ thống xử lý chất thải đảm bảo, vẫn còn một số cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ, manh mún, nằm xen kẽ khu dân cư, để xảy ra tình trạng chất thải không được xử lý triệt để, gây ô nhiễm môi trường.
Ô nhiễm do chăn nuôi nhỏ lẻ
Bình Lục là một trong những địa phương của tỉnh Hà Nam có số hộ chăn nuôi tương đối lớn, song ngoài một số khu chăn nuôi tập trung đã liên kết với tập đoàn CP Thái Lan, đa số các cơ sở chăn nuôi theo mô hình nông hộ.

Thời gian qua, cơ quan chức năng tỉnh Hà Nam đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các hộ chăn nuôi chấp hành quy định của pháp luật. Ảnh: Việt Linh.
Theo báo cáo nhanh từ UBND huyện Bình Lục, nhiều hộ chăn nuôi có chuồng trại nằm sát các kênh KTB, S17, máng Điện Biên thuộc địa phận các xã Bối Cầu, An Nội, Hưng Công, song không có hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi, hoặc có nhưng không đảm bảo, một số hộ còn xả thải trực tiếp ra kênh, gây ô nhiễm nguồn nước, không khí, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân 2 bên bờ kênh.
Trước thực trạng đó, lực lượng chức năng tỉnh Hà Nam và huyện Bình Lục đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các hộ chăn nuôi chấp hành quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Năm 2024, đã rà soát, phát hiện, xử lý 103 vụ xả chất thải từ chăn nuôi, sơ chế động vật, sản phẩm động vật gây ô nhiễm môi trường.
Ông Đỗ Thế Trọng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Bình Lục cho biết: Trước phản ánh của nhân dân về hiện trạng các hộ chăn nuôi nông hộ xả thải ra môi trường, UBND huyện đã ban hành 5 kế hoạch, 13 công văn; thành lập đoàn kiểm tra công tác bảo vệ môi trường các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn. Giao các phòng ban chuyên môn, UBND các xã tiến hành rà soát, kiểm tra, đánh giá việc quy hoạch, sử dụng đất xây dựng chuồng trại của các hộ chăn nuôi.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Nam đã đề nghị các địa phương rà soát số hộ, trang trại chăn nuôi lợn trên địa bàn để có biện pháp xử lý chất thải, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường. Ảnh: Việt Linh.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác tập huấn chuyên sâu việc thực hiện các quy định pháp luật đến các hộ chăn nuôi, nhất là quy định về điều kiện chăn nuôi nông hộ, trang trại, kết hợp tuyên truyền, vận động cá biệt, công khai việc xử lý các trường hợp cố tình vi phạm trên loa phát thanh, các cuộc họp thôn, xóm.
Tại các xã có cơ sở chăn nuôi, đã tổ chức cho các hộ đang chăn nuôi ký cam kết bảo vệ môi trường, nguồn nước, khắc phục tình trạng ô nhiễm (nếu có). Với các hộ chăn nuôi đang tạm dừng hoạt động, nếu tiếp tục chăn nuôi, yêu cầu phải có biện pháp xử lý chất thải chăn nuôi đúng quy định, được cơ quan chức năng chấp thuận trước khi được hoạt động trở lại.
Khuyến khích mô hình chăn nuôi tuần hoàn
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Nam, những năm qua, hoạt động chăn nuôi đã góp phần đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, tạo nguồn thu nhập cho nhiều tổ chức, hộ gia đình. Tuy nhiên, hầu hết các trang trại chăn nuôi đều có quy mô vừa và nhỏ, hình thành từ trước những năm 2020, nằm xen kẽ trong khu dân cư. Nhiều trang trại đã xây dựng hầm biogas, hồ sinh học, sử dụng đệm lót sinh học nhưng cùng với việc gia tăng đàn, dẫn đến mật độ chăn nuôi lớn, thể tích các bể chứa chưa đạt yêu cầu, dẫn đến vẫn xảy ra ô nhiễm môi trường từ chất thải chăn nuôi.
Thực hiện quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường chăn nuôi, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã đề nghị các địa phương rà soát số hộ, trang trại chăn nuôi lợn trên địa bàn quản lý và phân loại theo quy mô chuồng trại để yêu cầu chủ hộ, doanh nghiệp có biện pháp xử lý chất thải, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường. Hướng dẫn, đôn đốc các cơ sở quy mô tập trung thực hiện nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường theo đúng quy định. Thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, kiểm tra định kỳ, đột xuất nhằm ngăn chặn, xử lý kịp thời những trang trại gây ô nhiễm môi trường.

Một trong những kênh bị ô nhiễm bởi chăn nuôi lợn. Ảnh: Việt Linh.
Về định hướng trong thời gian tới, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Nam cho biết: Sở sẽ tham mưu UBND tỉnh tiếp tục chuyển đổi phương thức chăn nuôi theo hướng trang trại, hộ chăn nuôi chuyên nghiệp, theo vùng và quy hoạch. Giảm dần chăn nuôi nhỏ lẻ quy mô nông hộ sang chăn nuôi tập trung quy mô trang trại, khuyến khích xây dựng mô hình chăn nuôi tuần hoàn, tái sử dụng chất thải để sản xuất phân bón, giúp giảm chi phí đầu tư và đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.
Cùng với đó, tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định về bảo vệ môi trường trong hoạt động chăn nuôi tới các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình. Tăng cường thanh, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường trong hoạt động chăn nuôi; kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.