GS.TS Đỗ Năng Vịnh (Viện Di truyền NN)
Tôi thấy rằng hiện nay có rất nhiều người có tâm huyết, dũng cảm đầu tư vào nông nghiệp, nhưng có cảm giác như họ đơn độc quá. Chỉ riêng việc vật lộn với cơ chế chính sách để tích tụ đất đai hướng đến sản xuất lớn đã khổ sở lắm rồi. Họ khát khao làm giàu, tâm huyết với nông nghiệp, nhưng đa số là tự phát, không hề có một sự liên kết nào cả. Họ chưa có đủ cơ sở KHKT, chưa đủ kiến thức về thị trường, chưa đủ tiềm lực về tài chính để đầu tư dài hơi, để có thể đối phó, vượt qua những rủi ro gặp phải.
Chúng ta luôn xác định rằng, muốn sản xuất lớn phải có thông tin, phải có trí tuệ, phải có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà sản xuất - nhà khoa học - nhà nước, trong đó, vai trò của nhà nước là sự kết nối, là đầu tàu tổ chức và chỉ đạo sản xuất và định hướng, thậm chí là bảo vệ người sản xuất.
Đã có những cá nhân năng động, dám nghĩ dám làm, dũng cảm, nhưng hiện trạng bây giờ, nhiều người đầu tư vào nông nghiệp rất dễ thất bại. Thực tế cũng đã chứng minh, những người tiên phong đầu tư sản xuất nông nghiệp chịu nhiều sóng gió, rủi ro. Chỉ qua một vài lần hứng chịu thiên tai, biến động của thị trường thì không có cách nào gượng dậy nổi. Chính vì vậy, nhà nước cần có những chính sách về bảo hiểm, đề phòng các rủi ro của người nông dân.
Sản xuất phải gắn với thị trường tiêu thụ, nhưng đa số những người sản xuất hiện nay đều phải tự mày mò tìm kiếm thị trường. Họ chuyển từ sản xuất nhỏ sang xuất lớn khi chưa có sự nghiên cứu kỹ về thị trường, chính vì vậy, chỉ cần một biến động nhỏ, Trung Quốc ngừng mua chẳng hạn, thì họ đã cầm chắc thất bại rồi. Chưa kể, sản phẩm của các nhà sản xuất tự phát này chưa được xác nhận một cách cụ thể.
KHKT cũng thế. Với các mô hình sản xuất lớn, vai trò của KHKT có yếu tố quyết định.
Chính vì những lý do trên, vai trò của nhà nước phải là vị thế của người tổ chức tác chiến, tổng chỉ huy tạo ra một môi trường liên kết, gắn bó chặt chẽ, đồng bộ giữa sản xuất - ứng dụng KHKT - hỗ trợ thị trường - hỗ trợ trong các trường hợp rủi ro... Nhưng theo tôi, điều này chúng ta chưa có. Chúng ta hô hào sản xuất lớn, nhưng lại thiếu các chính sách hỗ trợ, bảo vệ người sản xuất, để đến khi họ thất bại thì chỉ một mình họ chịu mà thôi.
