Hồ thủy lợi Na Đẩy tiền tỷ làm xong chờ 'đỏ mắt' vẫn chưa có nước!

Hồ Na Đẩy cạn trơ đáy – nhìn từ trên cao

Các hạng mục từ bờ kè, đường dẫn nước đã hoàn thiện, nhưng hồ bỗng biến thành “sân bóng”, cỏ mọc quá đầu gối. Lâu dần, hồ thành bãi cỏ, nơi chăn thả gia súc. Vì đâu nên nỗi?
 

Đỏ mắt chờ nước

Theo người dân sống tại đây, hồ Na Đẩy vốn là một hồ thủy lợi nhỏ, có nhiệm vụ cung cấp nước tưới tiêu cho cánh đồng hơn 10ha lúa của thị trấn Mường Khương. Từ cuối năm 2014, dự án nâng cấp và cải tạo hồ Na Đẩy được phê duyệt.

Ông Phạm Đức Dũng, Chi cục phó Chi cục Thủy lợi tỉnh cho biết, do hồ nằm sát thị trấn, UBND tỉnh Lào Cai đã đồng ý cho nâng cấp hồ thành hồ đa mục đích vừa dùng để tưới tiêu, kết hợp cảnh quan sinh thái. Chủ đầu tư là Chi cục Thủy lợi, kinh phí trên 14 tỷ đồng từ nguồn vốn an toàn hồ chứa. Đơn vị trúng thầu thi công là liên danh 3 Cty có trụ sở tại phường Phố Mới, TP Lào Cai.

Sau hơn 1 năm thi công, công trình được bàn giao vào tháng 5/2015. Năm 2016, hồ bắt đầu được tích nước với cao trình tiêu chuẩn, tổng khối lượng nước xấp xỉ 80 nghìn m3. Thời gian tích nước được vỏn vẹn hơn 2 tháng. Sau đó, hồ bắt đầu có hiện tượng thẩm thấu, sau thì cạn hoàn toàn.

Người dân tranh thủ ra lòng hồ cắt cỏ

Ông Vũ Trung Thành, người dân xóm mới 1, thị trấn Mường Khương cho biết, ai cũng mong nước đến đỏ cả mắt. Hồ có nước thì người dân ở đẹp đẽ, mát mẻ hơn. Nhưng từ khi bàn giao tới nay, đã gần 2 năm nhưng hồ luôn khô cạn và trơ đáy. “Chúng tôi rất mong các ban ngành, chính quyền xử lý, giúp bộ mặt của thị trấn và huyện Mường Khương cũng khang trang, sạch đẹp hơn”, ông Thành kiến nghị.

Về nguyên nhân, đại diện chủ đầu tư cho biết, do thực hiện cấp bách, nên chỉ đánh giá địa chất bằng phương pháp trắc hội mà không khoan thăm dò. Chính vì vậy, công trình đã được đánh giá lại sau khi mất nước. Do bên dưới có những hố thụt, địa hình caxtơ, đối phổ biến tại miền núi, đặc biệt là tại huyện Mường Khương. Dưới lòng đất luôn có những dạng hang động, liên thông với nhau tạo thành các mạch ngầm khổng lồ.

Hố thụt trên địa hình caxtơ, nguyên nhân chính làm hồ mất nước

Nguyên nhân nữa là do nguồn nước cấp vào hồ rất bé, với đường ống phi 100, lưu lượng đạt gần 100 lít/giây/ngày đêm. Trên đường ống cấp nước về hồ, người dân thường xuyên trích ra, đấu nối lấy nước sinh hoạt.
 

Tháng 5/2018 hồ đầy nước?

Sau khi xảy ra sự cố, năm 2017, UBND tỉnh Lào Cai giao cho chủ đầu tư xây dựng dự án xử lý chống thấm và cấp nước vào hồ Na Đẩy, với số tiền 2,5 tỷ đồng. Tháng 12/2017, dự án hoàn thiện hồ sơ, đơn vị trúng thầu thi công công là Cty CP Xây dựng Việt Thái (trụ sở tại Lào Cai).

Theo ông Phạm Đức Dũng, chủ đầu tư và nhà thầu đang tích cực xử lý điểm sụt lún, đấu nối một đường ống dẫn nước mới với đường kính phi 300, đảm bảo cuối tháng 4, đầu tháng 5/2018 sẽ cấp và tích nước vào hồ Na Đẩy. Ông Nguyễn Thành Hưng, GĐ Cty CP Xây dựng Việt Thái thì cho biết, đang xử lý theo thiết kế là đào lỗ caxtơ sâu 4 mét rồi đổ bê tông đáy dày 30 cm. Còn lại bề mặt lòng hồ sẽ đổ đất sét dày 30 cm, đầm chặt.

Số đường ống phi 300 chuẩn bị được lắp đặt để dẫn nước vào hồ

“Theo tôi, biện pháp này khó mà đảm bảo có thể giữ được lượng nước cho hồ. Lòng hồ rất rộng, có thể có nhiều hố thủng chưa được phát hiện. Nếu như có kinh phí, hiệu quả nhất là lu lèn toàn bộ lòng hồ. Sau đó trải vải địa rồi đổ một lớp bê tông dày khoảng 20 cm lên trên. Vì lượng nước lớn, sức ép 5 tấn/m2. Trong khi đào lên đất rất tơi xốp, nước thấm qua rất nhanh”, ông Hưng băn khoăn.

Từng ngày, cả người dân và chính quyền đều mong hồ đầy nước