Ngày 21/3 tại Cà Mau, Bộ NN-PTNT phối hợp với UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Hội nghị Quốc gia huy động nguồn lực thực hiện các giải pháp nông nghiệp thuận thiên tại ĐBSCL.
Tham dự Hội nghị có khoảng 300 đại biểu từ các bộ, ban, ngành, 13 tỉnh, thành phố ĐBSCL, các cơ quan trong nước, các tổ chức tài chính, đối tác phát triển quốc tế, các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân quốc tế và trong nước cùng các hiệp hội ngành hàng…
Hội nghị là hành động cụ thể của Việt Nam để triển khai cam kết Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26 và COP28), khẳng định trách nhiệm của Việt Nam nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu, phục hồi tự nhiên, trở thành ưu tiên cao nhất trong mọi quyết sách phát triển, là tiêu chuẩn đạo đức cao nhất của mọi cấp, mọi ngành, mọi doanh nghiệp và người dân.
Với quan điểm “Mọi hành động ứng phó với biến đổi khí hậu phải dựa vào tự nhiên, lấy người dân làm trung tâm, là chủ thể để phát triển bền vững” mà người đứng đầu Chính phủ phát biểu tại COP26, đây sẽ tiếp tục là “kim chỉ nam”, phương châm hành động cho các cấp chính quyền, cho người dân và gắn kết với Nghị quyết 120/NQ-CP về Phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu, hay còn được gọi là Nghị quyết “thuận thiên”.
Buổi họp báo do Báo Nông nghiệp Việt Nam - đơn vị bảo trợ truyền thông của Hội nghị tổ chức thông tin về nội dung, kết quả chính Hội nghị đã đạt được, các cam kết, thông điệp, định hướng và mục tiêu của chương trình.
Thông qua họp báo, Ban Tổ chức mong muốn cung cấp đầy đủ các góc nhìn, giải pháp, nguồn lực về phát triển nông nghiệp thuận thiên, các cam kết đa bên, đa ngành tới các cơ quan báo chí, truyền thông, đặc biệt là những nhà báo, phóng viên hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, biến đổi khí hậu, môi trường và phát triển bền vững tại ĐBSCL.
19 giờ 00 phút
Chung tay lan tỏa các giải pháp nông nghiệp thuận thiên
Ông Nguyễn Ngọc Thạch, Tổng biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam nói, chương trình Họp báo đã kết thúc dù còn rất nhiều thông tin mà chúng ta rất muốn chia sẻ. Trong chương trình Hội nghị hôm nay, chúng ta cũng đã được nghe các tham luận, tọa đàm và giải pháp về nông nghiệp thuận thiên cũng như các cam kết của tổ chức quốc tế.
“Qua buổi họp báo hôm nay, chúng tôi kỳ vọng chúng ta, nhất là các cơ quan báo chí, truyền thông cùng chung tay lan tỏa các giải pháp thuận thiên về giảm phát thải trong nông nghiệp, về tín chỉ carbon cũng như lộ trình, cam kết của Chính phủ và các tổ chức quốc tế trong việc hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn tại ĐBSCL”, Tổng biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam nhấn mạnh. "Một lần nữa, trân trọng cảm ơn các vị khách quý, các bạn nhà báo đồng nghiệp đã tham dự buổi họp báo hôm nay".
18 giờ 50 phút
Những thông tin nhiều chiều về vấn đề mua bán tín chỉ carbon là bình thường
Với câu hỏi của Nhà báo Trần Hiếu, Đài tiếng nói Việt Nam tại Cà Mau, về vấn đề thích ứng với biến đổi khí hậu, mua bán tín chỉ carbon thời gian gần đây được các cơ quan thông tấn, báo chí đưa tin rất nhiều, trong đó có những thông tin mang tới nhiều quan điểm khác nhau, ông Nguyễn Ngọc Thạch, Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam nói, việc các cơ quan thông tấn báo chí quan tâm các nội dung liên quan tới biến đổi khí hậu, giảm phát thải, tín chỉ carbon và nông nghiệp thuận thiên là hoàn toàn đúng đắn. Bởi, đây cũng là một trong những chủ trương, chính sách trọng tâm của Đảng và Nhà nước đang dành cho khu vực đặc biệt quan trọng này của Việt Nam.
Tuy nhiên, do đây là vấn đề mới, cách tiếp cận mới, lại đang trong quá trình hoàn thiện chính sách của Chính phủ và ngành nông nghiệp nên có những thông tin nhiều chiều xung quanh nội dung cũng là điều hết sức bình thường.
“Tín chỉ carbon hay nông nghiệp thuận thiên đều là một trong những giải pháp, công cụ để giúp thúc đẩy các quốc gia, trong đó có vùng ĐBSCL - vựa lúa của cả nước cần chuyển đổi dần thói quen sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Trong đó, ứng dụng khoa học kỹ thuật, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, ứng dụng các giải pháp thuận tự nhiên để biến đổi quy trình sản xuất theo hướng tuần hoàn giúp giảm thải nhựa, giảm sử dụng tài nguyên thiên nhiên không tái tạo, giảm chất thải ra môi trường, từ đó góp phần giúp giảm phát thải khí nhà kính để đạt được mục tiêu trung hòa carbon chứ không phải chúng ta hướng tới việc cứ sản xuất ô nhiễm, gây áp lực lên môi trường rồi mua tín chỉ carbon để bù đắp vào việc gây ô nhiễm đó”, ông Nguyễn Ngọc Thạch chia sẻ thêm.
18 giờ 40 phút
Liên quan đến những câu hỏi về định hướng, chiến lược của Bộ NN-PTNT để triển khai các dự án nông nghiệp thuận thiên cho vùng ĐBSCL sau khi huy động được nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế thông tin, cách tiếp cận của Bộ NN-PTNT khi làm việc với các tổ chức quốc tế là đưa ra các tầm nhìn, nguyên tắc khi hỗ trợ đầu tư cho nông nghiệp thuận thiên.
Dựa trên những nguyên tắc đó, sẽ tạo sân chơi chung cho tất cả các đối tác phát triển, tổ chức quốc tế hoạt động tại ĐBSCL và Việt Nam nói chung. Từ đó thúc đẩy các dự án nông nghiệp thuận thiên được triển khai một cách tốt nhất.
Mỗi dự án đều có cơ chế vận hành độc lập riêng, hướng đến một mục tiêu chung là chia sẻ với các dự án khác và các địa phương, doanh nghiệp. Vụ Hợp tác quốc tế sẽ phối hợp với các bộ ngành liên quan để giúp các đối tác chuẩn bị dự án và triển khai trên thực tiễn một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.
18 giờ 35 phút
Cùng nhau lan tỏa thương hiệu tôm Cà Mau
Liên quan đến câu hỏi của Nhà báo Hữu Tùng, Báo Nhân dân tại Cà Mau, về việc gia tăng giá trị cho tôm nuôi dưới tán rừng, Nhà báo Trần Cao, Phó Tổng biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam chia sẻ, tôm - lúa, tôm - rừng là 2 sản phẩm đặc hữu của địa phương, không nơi nào trên thế giới có được.
Do đó, để sản phẩm từ các mô hình này bán được giá cao phải có thương hiệu và chiến lược quảng bá để người tiêu dùng trên thế giới nhận diện rõ đây là thương hiệu tôm sạch và sẵn sàng trả giá cao để mua sản phẩm.
Nhà báo Trần Cao kêu gọi sự đồng hành của các phóng viên để cùng nhau lan tỏa thương hiệu tôm Cà Mau ra thế giới và cả thị trường nội địa. Khi đó, chắc chắn tôm Cà Mau sẽ bán được giá cao.
18 giờ 30 phút
Tạo ra văn hóa nông nghiệp thuận thiên sẽ tạo ra sự khác biệt
Liên quan đến câu hỏi của Nhà báo Hữu Tùng, Báo Nhân dân tại Cà Mau về vấn đề bảo vệ rừng, phát triển rừng, nuôi tôm sinh thái dưới tán rừng đã mang lại giá trị lớn về môi trường nhưng giá trị sản xuất theo thuận thiên chưa cao, bà con chưa được hưởng lợi nhiều, ông Hoàng Xuân Huy, Giám đốc đối ngoại, WWF-Việt Nam chia sẻ, tiềm năng phát triển nuôi trồng thủy sản thuận thiên là rất lớn tuy nhiên thu nhập từ mô hình thuận thiên chưa cao.
WWF-Việt Nam đã triển khai nhiều mô hình bảo tồn theo cách thuận thiên khu vực ĐBSCL, theo đó nhiều mô hình đã mang lại giá trị kinh tế và bảo tồn. Tuy nhiên, đâu đó vẫn còn một số mô hình áp dụng thuận thiện tại ĐBSCL chưa mang lại giá trị cao.
“Chúng ta phải xây dựng các mô hình nhỏ, từ đó nhân rộng ra, tạo liên kết vùng, phát triển một thị trường đặc biệt, sản phẩm thuận thiên, thị trường thuận thiên và người tiêu dùng thuận thiên. Với cách làm như vậy, sẽ tạo ra mô hình quy mô lớn lơn, mang lại lợi ích lớn hơn cho bà con. Việc tạo ra văn hóa nông nghiệp thuận thiên sẽ tạo ra sự khác biệt”, ông Huy nhấn mạnh.
Trao đổi thêm về vấn đề này, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ hợp tác Quốc tế (Bộ NN-PTNT) nói, trong chủ trương của Bộ NN-PTNT chúng ta cố gắng giảm chi phí, từ đó sẽ có lợi nhuận tốt hơn. Mô hình nông nghiệp thuận thiên hiện đang làm nhỏ lẻ, khi chúng ta làm tốt hơn thì sẽ có thị trường tốt hơn.
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn cho hay: “Xu hướng chung thị trường sẽ áp những tiêu chuẩn mới, chẳng hạn như không phá rừng, carbon thấp, trong tương lai sẽ có là những yêu cầu về sản phẩm nông nghiệp thuận thiện. Thị trường sẽ ép chúng ta đi theo xu hướng đó, nếu không đi theo sẽ bị loại khỏi cuộc chơi”.
“Tôi mong muốn rằng, các cơ quan báo chí sẽ tăng cường truyền thông hình ảnh nông nghiệp thuận thiên ĐBSCL ra thế giới”, Vụ trưởng Vụ hợp tác Quốc tế nhắn nhủ.
18 giờ 20 phút
WWF sẵn sàng chia sẻ về các mô hình nông nghiệp thuận thiên
Phát biểu tại họp báo, ông Christopher Howe - Giám đốc Cảnh quan ĐBSCL, WWF-Viet Nam nói: Chúng ta phải khơi thông dòng chảy tài chính, WWF mong muốn là sẽ trở thành một phần trong chặng đường đó. Từ đó khai thác được sức mạnh của thiên nhiên, con người, mang lại những lợi ích tốt nhất cho người dân Việt Nam.
WWF và đối tác đã và đang triển khai thí điểm một số giải pháp thuận thiên tại khu vực ĐBSCL như mô hình lúa - cá, lúa - tôm, lúa - sen, tôm - rừng ngập mặn, tôm - lúa luân canh… cho kết quả cụ thể về mặt kinh tế, mà vẫn bảo tồn được đa dạng sinh học và môi trường sinh thái.
Từ kết quả bước đầu đã đạt được, WWF sẵn sàng chia sẻ với các đối tác về mô hình này, để mở rộng quy mô nhằm bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ sinh thái rừng, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững, đảm bảo sức khỏe cho con người và thiên nhiên.
18 giờ 00 phút
Đưa hình ảnh ĐBSCL đến với thế giới
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế - đưa ra 5 kết quả nổi bật đạt được sau Hội nghị Quốc gia huy động nguồn lực thực hiện các giải pháp nông nghiệp thuận thiên tại ĐBSCL.
Kết quả đầu tiên, Hội nghị đã tạo được cảm hứng cho toàn thể các thành phần trong xã hội, đặc biệt là hàng triệu người dân vùng ĐBSCL đang mong chờ vào phát triển nông nghiệp thuận thiên.
Bên cạnh đó, thông qua hội nghị lần này, đã đưa hình ảnh ĐBSCL kết nối với thế giới, kết nối giữa hiện tại với quá khứ và hiện tại với tương lai bền vững cho vùng ĐBSCL. Mặc dù khởi sự còn nhiều khó khăn, nhưng với sự đồng hành của các đối tác phát triển và cả hệ thống chính trị các địa phương vùng ĐBSCL sẽ tạo bước khởi động và phát triển nông nghiệp thuận thiên tại ĐBSCL.
Hội nghị nhận được sự đồng hành từ rất nhiều đối tác. Đó sẽ là những nguồn vốn quý báu cho vùng ĐBCSL trong bối cảnh ngân sách hạn hẹp. Ước tính, riêng nguồn kinh phí hỗ trợ từ các quỹ đầu tư khoảng 600 triệu USD để thúc đẩy nông nghiệp thuận thiên.
Ngoài ra, còn có những nguồn hỗ trợ về hạ tầng từ nhiều đối tác, như Dự án chống chịu khí hậu và chuyển đổi tổng hợp vùng ĐBSCL (MERIT) có hợp phần đầu tư hạ tầng chống chịu khí hậu cấp vùng khoảng 200 triệu USD; hay WorldBank (WB) đang chuẩn bị hỗ trợ cho Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao vùng ĐBSCL với nguồn vốn từ 400-500 triệu USD. Ngân hàng phát triển châu Á hỗ trợ 16 triệu USD và khoản vay để khôi phục rừng ngập mặn ĐBSCL.
17 giờ 50 phút
Nông nghiệp thuận thiên là quá trình hài hòa giữa con người với tự nhiên
Ông Nguyễn Ngọc Thạch, Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam cho biết, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan, lãnh đạo tỉnh Cà Mau và các tổ chức trong nước, quốc tế, “Hội nghị Quốc gia huy động nguồn lực thực hiện các giải pháp nông nghiệp thuận thiên tại ĐBSCL” đã thành công tốt đẹp.
Hội nghị là hành động cụ thể của Việt Nam nhằm triển khai cam kết Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26 và COP28), khẳng định trách nhiệm của Việt Nam nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng với ứng phó biến đổi khí hậu, phục hồi tự nhiên, trở thành ưu tiên cao nhất trong mọi quyết sách phát triển, là tiêu chuẩn đạo đức cao nhất của mọi cấp, mọi ngành, mọi doanh nghiệp và người dân.
Quan điểm nhất quán của Bộ NN-PTNT là “thuận thiên không phải là không làm gì cả, mà là quá trình thích nghi, hài hòa giữa con người với tự nhiên một cách có kiểm soát thuận theo các quy luật của tự nhiên để đem lại lợi ích cho con người và bảo vệ hệ sinh thái”.
Theo ông Nguyễn Ngọc Thạch, ngay tại thời điểm này, người dân ĐBSCL đang phải đối mặt với tình hình xâm nhập mặn diễn ra gay gắt, ảnh hưởng tới đến sản xuất và đời sống dân sinh. Do vậy, việc ứng phó với biến đổi khí hậu thông qua giải pháp thuận thiên là một yêu cầu cấp bách, không chỉ vì sinh kế của 20 triệu người dân ĐSBCL mà rộng hơn là trách nhiệm toàn cầu.
“Qua buổi họp báo hôm nay, chúng tôi kỳ vọng chúng ta cùng chung tay cùng lan tỏa các giải pháp thuận thiên về giảm phát thải trong nông nghiệp, về tín chỉ carbon cũng như các lộ trình, cam kết của Chính phủ và các tổ chức quốc tế trong việc hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn tại ĐBSCL”, Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam nói thêm.