Ngày 1/4, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai đã họp khẩn cấp (trực tiếp và trực tuyến) với các bộ, ngành, lãnh đạo các tỉnh từ Thừa Thiên - Huế đến Khánh Hòa để chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả và ứng phó với mưa lũ trong thời gian tới.
Hiện tượng thời tiết bất thường, gây thiệt hại lớn
Ông Trần Quang Hoài, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai, Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai thông tin: Do ảnh hưởng của không khí lạnh và vùng áp thấp, các tỉnh Trung Bộ từ Thừa Thiên - Huế đến Khánh Hòa đã có mưa to từ 100 - 200mm (tập trung trong ngày 31/3).
Một số trạm có lượng mưa lớn hơn như: Khe Tre (Huế) 352mm, Tà Lương (Huế) 229mm, Trà Phú (Quảng Ngãi) 225mm, Làng Chồm (Bình Định) 200mm, Sơn Nguyên (Phú Yên) 266mm, Hồ Hoa Sơn (Khánh Hòa) 219mm…
Mưa lớn kèm theo dông lốc, gió giật mạnh, sóng lớn tại các tỉnh ven biển từ Thừa Thiên Huế - Phú Yên.
Theo ông Hoài, ngay sau khi nhận được thông tin dự báo, cảnh báo, trong các ngày 28/3, 30/3, 31/3, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống thiên tai đã có liên tiếp 3 văn bản chỉ đạo các tỉnh Trung Bộ và Tây Nguyên ứng phó với mưa lớn, lũ, ngập lụt, lốc, sét, gió mạnh trên biển. Tổ chức nhắn tin qua hệ thống Zalo của Ban Chỉ đạo đến các thuê bao khu vực nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Tuy nhiên, mưa lớn trái mùa kết hợp dông lốc, gió mạnh trên biển đã gây thiệt hại về người, tài sản, đặc biệt tại Phú Yên. Theo báo cáo nhanh của các Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, mưa lớn, dông lốc, gió mạnh trên biển ngày 31/3/2022 đã làm 2 người mất tích do lốc xoáy khi trên ghe ra lồng bè nuôi tôm hùm để cho tôm ăn (xã An Hòa Hải, huyện Tuy An, Phú Yên); 4 người bị thương do dông lốc (Thừa Thiên - Huế).
Về nhà ở, 2 nhà sập đổ (Phú Yên), 37 nhà tốc mái, hư hỏng (Thừa Thiên - Huế 27; Phú Yên 10). Về thủy sản, 176 ghe, thuyền chìm, hư hỏng (Thừa Thiên - Huế 7; Bình Định 50; Phú Yên 92; Khánh Hòa 27); 2.450 lồng bè tôm hùm thiệt hại (Phú Yên). Về nông nghiệp, 13.484 ha lúa, 292 ha hoa màu ngập, ngã đổ (Phú Yên).
Không chủ quan, lơ là
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí thượng thủy văn Quốc gia, từ ngày 1- 2/4, ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên tiếp tục có mưa lớn. Trong đó, các tỉnh từ Hà Tĩnh - Quảng Ngãi mưa phổ biến từ 150 - 250 mm/đợt, có nơi trên 300 mm/đợt, trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
Lũ các sông Quảng Bình - Bình Định lên mức báo động (BĐ) 1, riêng các sông ở Quảng Ngãi lên mức BĐ1 - BĐ2. Nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực miền núi và ngập úng cục bộ tại các vùng trũng, thấp, ven sông, khu đô thị.
Khu vực Vịnh Bắc Bộ gió Đông Bắc mạnh cấp 6 - 7, giật cấp 8 - 9, Bắc Biển Đông gió cấp 7, giật cấp 8 - 9, ven biển Quảng Trị - Cà Mau gió cấp 6 - 7, giật cấp 8 - 9.
Trước diễn biến còn phức tạp của tình hình thời tiết, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành yêu cầu các địa phương không được chủ quan, lơ là, cần bám sát dự báo thời tiết, chủ động, linh hoạt xây dựng các phương án, khẩn trương triển khai đồng bộ các biện pháp để khắc phục hậu quả, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản ở mức thấp nhất.
Theo đó, các địa phương khẩn trương huy động các lực lượng hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại về thủy sản, sản xuất nông nghiệp…
Khẩn trương tiêu nước đệm, nước rút đến đâu thu hoạch lúa đến đấy (lúa đã chắc hạt sắp đến thời kỳ thu hoạch); huy động lực lượng thu hoạch lúa đã chín; tiêu thoát nước khu vực trũng thấp, đô thị, khu dân cư tập trung và khu công nghiệp; gia cố, bảo vệ diện tích, lồng bè nuôi thủy sản ven biển.
Tổ chức thường trực tại các hồ chứa, chủ động tích nước, điều tiết nước hợp lý trên nguyên tắc bảo đảm an toàn cho hồ đập, linh hoạt, phối hợp nhịp nhàng giữa các địa phương, đơn vị liên quan… đảm bảo an toàn, hiệu quả.
Tăng cường thông tin cho tàu thuyền hoạt động trên biển biết diễn biến gió mạnh trên biển để chủ động kế hoạch sản xuất. Theo dõi chặt chẽ cá bản tin cảnh báo, dự báo mưa lũ, thông tin kịp thời cho các cấp chính quyền và người dân chủ động phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại.
Triển khai lực lượng xung kích kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động tổ chức di dời, sơ tán người dân khi có tình huống xảy ra.
Rà soát, sẵn sàng bố trí lực lượng kiểm soát, hướng dẫn giao thông tại các khu vực ngập lụt, chia cắt; sẵn sàng bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính khi xảy ra mưa, lũ.
Thông báo cho các chủ đầu tư có công trình đang xây dựng ven sông, các chủ phương tiện vận tải thuỷ, khai thác khoáng sản biết thông tin về mưa, lũ để chủ động có biện pháp bảo đảm an toàn cho người, phương tiện, thiết bị và công trình.
Tổ chức đoàn công tác của Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống thiên tai đến các địa phương để chỉ đạo công tác khắc phục và ứng phó với mưa lũ tiếp theo.
Ngoài ra, các địa phương cần căn cứ tình hình thực tế, khẩn trương rà soát, thống kê thiệt hại, căn cứ vào nguồn lực của mình và các quy định hỗ trợ của Nhà nước, xây dựng phương án kịp thời hỗ trợ cho người dân khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cần đảm bảo minh bạch, khách quan, không để xảy ra tình trạng sai lệch, nơi thừa, nơi thiếu…