Những hành vi bị coi là xâm hại tình dục trẻ em. Nguồn: Dự án Tuổi thơ - Chương trình phòng ngừa do AusAID tài trợ và Tổ chức Tầm nhìn thế giới thực hiện.
Gần đây, nhiều vụ việc liên quan đến vấn để trẻ em đụng chạm phần nhạy cảm. Các cơ quan chức năng đã tiến hành điều tra, xem xét hành vi cấu thành tội phạm này. Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực bảo vệ trẻ em cho rằng đây được xem là hành vi xâm hại tình dục trẻ em.
Để bảo vệ tốt nhất cho trẻ thì việc dạy trẻ các kỹ năng phòng ngừa xâm hại tình dục là hết sức cần thiết, thậm chí cả các bậc cha mẹ cũng cần các kiến thức và kỹ năng này để dạy dỗ trẻ.
Tổ chức Tầm nhìn thế giới (World Vision) nêu rõ: Xâm hại tình dục trẻ em xảy ra ở mọi quốc gia trên thế giới cho dù cộng đồng kịch liệt phản đối. Cả trẻ em trai và trẻ em gái đều là nạn nhân của xâm hại tình dục.
Thủ phạm xâm hại tình dục thường là những người thân của gia đình trẻ, người trẻ quen biết hoặc tin cậy. Thủ phạm xâm hại tình dục thường tìm mọi cách tạo dựng mối quan hệ thân thiết với trẻ và gia đình của các em để tiến tới hành vi xâm hại tình dục trẻ. Xâm hại tình dục trẻ em là vi phạm pháp luật Việt Nam. Tất cả trẻ em đều có quyền được bảo vệ khỏi mọi hình thức xâm hại, đặc biệt là xâm hại tình dục.
Xâm hại tình dục trẻ em luôn là vấn đề nóng được xã hội quan tâm. Đặc biệt là với nhiều bậc phụ huynh, họ tỏ ra lo ngại khi không có kiến thức và kỹ năng về lĩnh vực này. Chúng tôi tổng hợp tài liệu này, nhằm cung cấp kiến thức và kỹ năng phòng ngừa xâm hại tình dục giúp cha mẹ hướng dẫn trẻ nhận biết.
Những hành vi bị coi là xâm hại tình dục trẻ em
Thủ phạm thường dùng các thủ đoạn khác nhau như cho quà, cùng chơi, hứa cho trẻ những gì trẻ yêu thích, nhằm tạo dựng mối quan hệ thân thiết với trẻ, đôi khi cả với gia đình trẻ để tiến tới xâm hại tình dục trẻ. Nguồn: Dự án Tuổi thơ - Chương trình phòng ngừa do AusAID tài trợ và Tổ chức Tầm nhìn thế giới thực hiện.
Kỹ năng phòng ngừa
Bên cạnh sự giúp đỡ của người lớn, chính em là người quyết định sự an toàn cho bản thân và các bạn của em, hãy ghi nhớ:
Cơ thể em là của em, không ai có quyền ép buộc các em sử dụng cơ thể mình vì những mục đích của họ.
Phân biệt được những hành vi xâm hại tình dục và những hành vi không phải xâm hại tình dục.
Cảnh giác với những thủ đoạn dụ dỗ của những kẻ xâm hại tình dục trẻ em.
Tránh những tình huống không an toàn có thể dẫn tới bị xâm hại tình dục.
Biết tìm kiếm sự giúp đỡ của những người lớn tin cậy khi cần thiết.
Biết NÓI KHÔNG, RỜI BỎ và CHIA SẺ với người lớn tin cậy khi có nguy cơ hoặc bị xâm hại tình dục.
Sẵn sàng giúp đỡ và chia sẻ với trẻ em khác để phòng ngừa và bảo vệ trẻ em khỏi xâm hại tình dục.
Cụ thể hơn, tránh nguy cơ bị động chạm không an toàn, bị xâm hại các bậc phụ huynh cần nhớ:
Bắt đầu trò chuyện về giới tính khi trẻ 2 tuổi. Hãy cho trẻ biết rằng, cơ thể trẻ thuộc về chính bé. Không ai có quyền làm bất cứ điều gì với cơ thể bé mà khiến bé khó chịu. Nếu ai cố tình, trẻ cần biết nói “Không”.
Khi tắm cho trẻ, hãy nói cho trẻ biết rằng, không một ai có thể được nhìn hay chạm vào vùng kín của con, trừ một số người như bác sĩ, y tá hay bố hoặc mẹ. Tuy nhiên, bác sĩ y tá cần phải mặc đồng phục và đang trong giờ khám chữa bệnh, phải giải thích được cho con là họ cần chạm vào để làm gì và cần có sự đồng ý của con.
Hãy giải thích cho trẻ về sự khác biệt giữa những bí mật "tốt" và "xấu". Những câu như “Đây là bí mật của riêng hai chú cháu mình" thường của những kẻ lạm dụng khiến trẻ con cảm thấy lo lắng và sợ không dám kể cho ai khác nghe. Những bí mật "tốt" có thể là món quà hay bữa tiệc. Những bí mật "xấu" là cái khiến con cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi và con cần nói ra.Hãy nói với con khi nào bé cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi, bé nên lên tiếng với người bé tin tưởng, có thể nói với bố mẹ, hay chị gái, cô giáo...
Trẻ cần phải xử trí thế nào khi bị xâm hại
Đứng ngay dậy.
Nhìn thẳng vào kẻ định sàm sỡ.
Lùi ra xa đủ để không cho họ với tay được đến mình.
Nói to/hét to và kiên quyết: Không! Hãy dừng lại! Tôi không cho phép! Tôi không muốn! Nếu không dừng lại, tôi sẽ mách với mọi người… (Có thể nhắc đi nhắc lại).
Bỏ chạy đến chỗ an toàn nếu họ tìm cách sờ nắn hoặc ôm ấp mình và kêu to cầu cứu sự giúp đỡ của mọi người xung quanh.
Kể ngay với cha mẹ hoặc những người tin cậy. Nếu người thứ nhất chưa tin lời em thì kể với người thứ hai, nếu người thứ hai chưa tin thì kể cho người thứ ba… cho đến lúc có người tin và giúp đỡ. Cha mẹ, người lớn trong gia đình, thầy cô giáo, bạn bè, trụ sở công an gần nhất… hay bất cứ người nào mà các em tin tưởng là người các em cần tìm và nhờ họ giúp đỡ, bảo vệ.
Nếu em bị sàm sỡ, xâm hại, hãy kể ngay với cha mẹ, người thân và cùng người lớn đến cơ sở y tế để khám.
Các em không nên phớt lờ, chối bỏ, né tránh vấn đề.
Các quy tắc phòng chống nguy cơ bị xâm hại
Không đi một mình ở nơi tối tăm, vắng vẻ.
Không ở trong phòng kín một mình với người lạ. Nếu đó là người quen của gia đình thì cửa phòng phải luôn được mở.
Không nhận tiền, quà hoặc nhận sự giúp đỡ đặc biệt của người khác mà không rõ lý do.
Không đi nhờ xe người lạ, hoặc sử dụng ăn uống của người lạ đưa.
Không để cho người lạ đến gần đến mức họ có thể chạm tay vào người mình.
Không để người lạ vào nhà, nhất là khi trong nhà chỉ có một mình.
Không nói chuyện điện thọai với người lạ khi đang ở nhà một mình.
Không cho ai có quyền tùy tiện động chạm, sờ mó vào chỗ kín của cơ thể hoặc bất kỳ hành động thô lỗ nào với các em.
Không ăn mặc hở hang, không gần gũi quá mức với người lạ, kể cả những người thân họ hàng (trừ Bố mẹ, ông Bà, anh chị em ruột của mình).
Tin vào linh tính của bản thân khi thấy điều gì không bình thường cần cảnh giác và chủ động nghĩ cách phòng tránh để thoát ra khỏi tình huống đó.
Những người có thể giúp các em khi cần. Đồ họa: Hải Nam.
Cách xử lý khi bị xâm hại tình dục
Nói chuyện với những người mà em thấy tin tưởng, dễ nói nhất về việc đã xảy ra để có cách giải quyết.
Không giấu diếm mọi chuyện mà phải tìm cách vạch trần “yêu râu xanh” để tránh gây hại cho những bạn khác.
Không che giấu, thu mình vào một thế giới hoang mang của riêng mình.
Nhờ bố mẹ, người thân đưa đi khám để xác định mức độ và điều trị tổn thương thực tế.
Trên đây là một số kỹ năng phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em giúp các em phòng chống quấy rối và xâm hại. Nhà trường, gia đình và thầy, cô giáo luôn tin tưởng các em, mong các em luôn dũng cảm, luyện tập trước những kỹ năng ứng biến để bình tĩnh, xử lý.
Hãy nhớ rằng em không phải là người có lỗi khi bị xâm hại tình dục.
Hãy nhớ rằng em có quyền được bảo vệ và có quyền được giúp đỡ để được an toàn.
Tổng đài Quốc gia về bảo vệ trẻ em: 111
Số điện thoại đường dây nóng hỗ trợ trẻ em: 1800 1567
Số điện thoại công an: 113
