Thế là sau 3 năm hệ số lương cơ bản của công chức, viên chức (1.150.000 đồng) “dậm chân tại chỗ” vì không có tiền tăng, đến kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khóa XIII này, Chính phủ cũng trình được với Quốc hội rằng đã thu xếp được 11.000 tỷ để tăng hệ số lương cơ bản cho những người hưởng lương từ ngân sách.
Trong số 11.000 tỷ đồng đó, ngân sách Trung ương lo được 4.000 tỷ đồng, nhờ cơ cấu lại phần chi theo tinh thần tiết kiệm, cắt giảm 30% tiền chi hội nghị, hội thảo, công tác… và chi cho các dự án chưa thật cấp bách. Phần còn lại là lấy từ các địa phương.
Nhờ có 11.000 tỷ này mà hệ số lương cơ bản của công chức, viên chức sẽ được tăng thêm 5%. Về con số tuyệt đối, mỗi hệ số lương cơ bản sẽ được tăng 60.000 đồng, từ 1.150.000 đồng lên 1.210.000 đồng. Một con số tăng ít ỏi, mà phải đến tận tháng 5/2016 mới được tăng.
Vấn đề bộ máy hành chính và tiền lương của bộ máy này vẫn đang còn là một câu chuyện dài. Một sinh viên đại học ra trường, nếu được nhận vào bộ máy đó, sẽ được hưởng 2,34 lần hệ số lương cơ bản, nếu tính cả số 5% sẽ được tăng, thì con số tuyệt đối mà nhân viên đó được hưởng là 2.830.000 đồng, trong khi để đảm bảo được nhu cầu sống tối thiểu (cả tiền thuê nhà), thì mỗi tháng người đó cần ít nhất từ 5,5 đến 6 triệu đồng.
Tức là mức lương hiện tại mới chỉ đảm bảo được trên dưới 50% nhu cầu sống tối thiểu của người đó. Một bộ máy mà người làm công không sống nổi bằng lương thì sẽ thế nào? Chẳng cần nói, hẳn ai cũng biết.
Trước thông tin nói trên, nhiều ý kiến cho rằng việc Chính phủ cắt giảm 30% chi phí hội nghị, hội thảo, công tác… và chi cho các dự án chưa thực sự cấp bách, để tăng lương, là một cố gắng rất lớn, rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, còn hai nguồn sau đây mà nếu Chính phủ làm được, thì lương tối thiểu của công chức viên chức còn được tăng lên rất nhiều.
Một là sa thải thẳng cánh 30% hoặc hơn thế nữa những công chức viên chức không làm được việc, những công chức, viên chức “có cũng được mà không có cũng được, chỉ sáng cắp ô đi tối cắp ô về” trong bộ máy hành chính vốn đã quá cồng kềnh, chiếm đến trên 70% chi thường xuyên của ngân sách hiện nay.
Chỉ cần làm được một việc đó thôi, thì lương của những người còn lại đã có thể tăng lên 30% chứ không phải là 5% nữa, mà hiệu quả công việc sẽ tăng lên rất nhiều.
Hai là buộc tất cả các quan chức phải kê khai tài sản một cách triệt để, nghiêm minh, cả tài sản của họ lẫn tài sản của vợ con, người thân, từ bất động sản đến tài khoản ở ngân hàng, cổ phần, cổ phiếu… Sau đó yêu cầu giải trình. Phần tài sản nào có nguồn gốc rõ ràng, hợp pháp thì để. Còn lại thì tịch thu, bán đấu giá lấy tiền sung công quỹ Nhà nước, như nhiều nước khác trên thế giới đã làm.
Nếu làm được vậy, thì xã hội không những bớt được nạn tham nhũng, mà Ngân sách còn có được một nguồn thu khổng lồ. Nếu làm được cả hai việc đó, thì không những chỉ đủ tiền tăng gấp đôi hệ số lương tối thiểu cho công chức, viên chức, mà còn có thể tăng mức đầu tư cho hạ tầng, để phát triển đất nước.
Những ý kiến trên hoàn toàn có lý, và có tính khả thi.
