Ảnh minh họa |
Tại hội thảo khoa học “quản lý công trình cao tầng nội đô lịch sử mở rộng TP Hà Nội” vừa được tổ chức mới đây, ông Trần Ngọc Hùng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, đã có đề xuất: Để giảm dân số nội đô của TP từ 1,2 triệu người hiện tại xuống mức 0,8 triệu người, cần phải có biện pháp hạn chế tối đa việc tăng dân số cơ học vào nội đô, cụ thể là: Chỉ bán hoặc cho thuê nhà nhiều tầng ở nội đô cho người có hộ khẩu thường trú tại các phường, quận có dự án.
Đề xuất trên lập tức vấp phải những ý kiến trái chiều.
Thứ nhất, là nếu đề xuất này được thực hiện, thì đó là một việc làm vi hiến. Điều 22 Hiến pháp nước CHXHCNVN năm 2013 quy định: "Công dân Việt Nam có quyền có nơi ở hợp pháp”. Điều 23 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Công dân Việt Nam có quyền tự do đi lại và cư trú ở trong nước. Có quyền ra nước ngoài và từ nước ngoài trở về nước...”. Việc mua nhà hay thuê nhà ở đâu là quyền của công dân. Và khi mua nhà xong thì nhà đó là chỗ ở hợp pháp của công dân, công dân có quyền cư trú tự do trong đó và được Hiến pháp, pháp luật bảo hộ. Không thể lấy lý do hạn chế tăng dân số để tước đi cái quyền được hiến định của người dân.
Thứ hai, những người có hộ khẩu thường trú tại các phường có dự án thì đều có chỗ ở ổn định rồi, không mấy người có nhu cầu mua hay thuê nhà nữa. Quy định chỉ bán hoặc cho thuê nhà nhiều tầng với những người có hộ khẩu thường trú tại những phường, quận có dự án, thì dự án xây lên rồi bán cho ai?
Thứ ba, một thời, để hạn chế xe máy, xe ô tô tăng thêm, TP Hà Nội đã có chủ trương không đăng ký xe mới cho người có hộ khẩu ở 4 quận nội thành. Nhưng chủ trương đó nhanh chóng bị vô hiệu, bởi người dân sẵn sàng nhờ người thân ở các quận, huyện khác đứng tên đăng ký giúp. Nay không cho người ở các huyện ngoại thành hay người tỉnh khác mua nhà tại các dự án nhà nhiều tầng ở nội đô, thì người dân chẳng ngu gì mà không biết nhờ người ở các phường, quận ấy đứng tên mua hay thuê nhà giúp, rồi làm thủ tục đến đó tạm trú theo quy định của pháp luật.
Cách duy nhất để hạn chế việc tăng cơ học số người ở các huyện ngoại thành hoặc người ở tỉnh khác đổ về nội đô, đồng thời giảm dân số nội đô xuống là dừng các dự án xây dựng nhà nhiều tầng ở nội đô, và di chuyển các cơ quan, các trường đại học, bệnh viện... ra ngoại thành, lấy trụ sở các cơ quan đó làm công viên, tạo thêm không gian sống cho người dân nội đô. Còn cứ tiếp tục nhồi nhét thêm các dự án nhà ở nhiều tầng trong nội đô, hoặc chuyển trụ sở các cơ quan ra khỏi nội đô, nhưng là để lấy đất cho dự án nhà ở, thì sẽ chỉ gây ra tác dụng ngược, không những không giảm được số người tăng cơ học, mà lại đông thêm.