Mức giá thành SX lúa HT 2012 Bộ Tài chính công bố 3.524 – 4.540 đồng/kg, mức bình quân khoảng 3.993 đồng/kg, cao hơn vụ ĐX 636 đồng/kg. Vậy để nhà nông có lãi tối thiểu 30% thì giá lúa DN mua vào phải từ 5.200 đồng/kg trở lên.
Qua khảo sát thực tế của nhiều hộ nông dân trong vùng ĐBSCL, lúa HT 2012 có giá thành cao là do thu hoạch trong mùa mưa, tỷ lệ hao hụt cao, giá nhân công, vật tư NN đầu vào cao hơn vụ ĐX. Thế nhưng giá lúa thực tế trên thị trường đang dao động ở mức 5.100 – 5.200 đồng/kg lúa khô, lúa ướt mới thu hoạch chỉ khoảng 4.200 - 4.350 đồng/kg. Với mức giá này nếu trừ chi phí mướn phơi, sấy bình quân khoảng 1.000 đồng/kg thì nhà nông vừa đủ thu hồi vốn đầu tư, nông dân nào vay ngân hàng kể như không có lãi, còn mướn đất trồng lúa xem như lỗ.
Ông Lê Văn Lê, Chủ nhiệm HTX Bình Hoà, xã Bình Thành, huyện Thanh Bình (Đồng Tháp) cho biết: Giá thành SX lúa HT năm 2012 khoảng 4.300 đồng/kg, nếu giá lúa tươi ở mức 4.200 – 4.300 đồng/kg như hiện tại thì nông dân từ huề đến lỗ vốn.
Nông dân thu hoạch lúa hè thu khó được lãi 30%
Ông Dương Văn Bảy, ở ấp Đông Giang, xã Đông Bình, huyện Thới Lai (Cần Thơ) canh tác 4 ha nói: Theo khuyến cáo của chính quyền, vụ HT tôi trồng lúa chất lượng cao giống OM 4218, năng suất được 6 tấn/ha, thua vụ ĐX 1,5 tấn/ha; giá thành 4.350 đồng/kg, tăng 1.400 đồng/kg. Bán lúa ướt chỉ có 4.350 đồng/kg thì không có lãi. Còn ông Lê Hoàng Kép ở ấp 7, xã Xà Phiên, huyện Long Mỹ (Hậu Giang) vừa bán được 2 tấn lúa hạt dài với giá 5.100 đồng/kg, trừ chi phí không đạt được mức lãi 30%.
Vụ lúa HT 2012 ở ĐBSCL, năng suất khoảng 5,8 tấn/ha, ước tổng sản lượng khoảng 8,5 triệu tấn lúa. Tháng 7 và 8 là bước vào thu hoạch rộ lúa HT hay gặp mưa dầm nên giá thành SX lúa tăng thêm.
Ông Lê Minh Đức, GĐ Sở NN-PTNT Long An nói: Giá lúa tươi hiện không cao, chỉ bằng và thậm chí còn thấp hơn giá thành SX. Như vậy việc định giá thu mua sao cho nông dân có lãi 30% như vụ lúa ĐX là rất quan trọng. Mức giá thu mua tạm trữ theo từng vụ được tính theo bài toán ngược mà phần lợi nghiêng về các DN kinh doanh lương thực. Ông Đức phân tích: Vụ HT năm nay, nông dân nhẩm tính mức đầu tư khoảng 24 – 27 triệu đồng/ha, để đảm bảo nông dân có lời 30% tức là mức lợi nhuận tối thiểu phải đạt khoảng 7,2 triệu đồng/ha; tương ứng lúa đạt năng suất 6 tấn/ha và giá lúa ở mức 5.100 đồng/kg. Thỏa mãn các điều kiện trên, bình quân 1 gia đình 4 nhân khẩu, canh tác 1ha đất trồng lúa trong 3 tháng, thu nhập đầu người ước tính khoảng 600.000 đồng/tháng. Với mức thu nhập này, cuộc sống của người trồng lúa sẽ ra sao trong mùa giáp hạt.
Ông Phạm Văn Tới, PCT Hội Nông dân huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) nói: Nếu cũng lấy mức bình quân một gia đình 4 nhân khẩu, canh tác 1ha lúa, năng suất bình quân chỉ đạt khoảng 5,1 tấn/ha nhân với con số lãi 30% thì tổng mức thu lời từ trồng lúa 3 tháng chỉ khoảng 1,5 triệu đồng/ha. Nếu chi cho 4 nhân khẩu thì mức thu nhập chưa tới 167.000đồng/người/tháng. Còn giá lúa ướt ở mức 4.300đồng/kg hiện tại, dù năng suất có đạt 6 tấn/ha nông dân chỉ mới thu hồi đủ vốn đầu tư. Điều này đồng nghĩa với thu nhập nông hộ cũng như khả năng sinh lợi của 1 ha đất trồng lúa sau 3 tháng là bằng không.